Οι πάσχοντες με σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ), είναι σημαντικό να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή, λένε οι γιατροί, καθώς οι διατροφικές τους συνήθειες επηρεάζουν μεταξύ άλλων και την καρδιαγγειακή τους υγεία που έχει αντίκτυπο στα συμπτώματα της νόσου.
Τα τελευταία χρόνια, ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών διερεύνησε τη σχέση μεταξύ διατροφής και σκλήρυνσης κατά πλάκας, εξετάζοντας αν οι διατροφικές αλλαγές μπορεί να βελτιώσουν βασικά συμπτώματα όπως η κόπωση και πιθανώς να επιβραδύνουν την εξέλιξη της νόσου.
«Αυτή τη στιγμή, δεν μπορούμε πραγματικά να κάνουμε σπουδαίες τοποθετήσεις για τον ρόλο της διατροφής», λέει η Laura Piccio, MD, PhD, καθηγήτρια νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ. «Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να είναι σημαντική, αλλά δεν έχουμε καμία ισχυρή κλινική απόδειξη που να μας επιτρέπει να προτείνουμε μια συγκεκριμένη δίαιτα για ασθενείς με ΣΚΠ», προσθέτει.
Ο στόχος των ερευνών
Οι επιστήμονες εξετάζουν το πώς διαφορετικά τρόφιμα μπορούν να επηρεάσουν τις φλεγμονώδεις διεργασίες στο σώμα.
«Η φλεγμονή παίζει σίγουρα ρόλο στη νόσο, πιθανώς τόσο στην ανάπτυξη της όσο και στην επακόλουθη κλινική της πορεία», λέει η Δρ Piccio, προσθέτοντας ότι προς το παρόν δεν υπάρχει σαφής κατανόηση αυτής της επίδρασης.
Συνιστά ωστόσο μια διατροφή πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, δημητριακά ολικής αλέσεως και όσπρια, και χαμηλή σε ζάχαρη, αλάτι, κορεσμένα λιπαρά και επεξεργασμένα τρόφιμα. «Γνωρίζουμε σίγουρα, λέει η Piccio, ότι μια τέτοια δίαιτα θα επηρεάσει το καρδιαγγειακό σύστημα και έτσι έμμεσα, αυτό θα ωφελήσει και το θέμα της Σκλήρυνσης».
1. Λιπαρά ψάρια
Η πέστροφα, ο σολομός, ο τόνος, το σκουμπρί, η ρέγγα και οι σαρδέλες, όλα είναι ψάρια πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Μια ερευνητική ανασκόπηση διαπίστωσε ότι αυτό το συστατικό μπορεί να μειώσει τους δείκτες φλεγμονής και τα ποσοστά υποτροπής σε ασθενείς με ΣΚΠ, επιδρώντας θετικά και στα συμπτώματα.
Κάποιες μελέτες εκτιμούν ότι η μεγάλη κατανάλωση λιπαρών ψαριών μπορεί ίσως ακόμα και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
2. Φρούτα και λαχανικά
Είναι τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, μια αντιφλεγμονώδης διατροφή ιδανικά περιλαμβάνει τροφές όπως ντομάτες, φυλλώδη λαχανικά πχ σπανάκι και λάχανο, και φρούτα όπως φράουλες, βατόμουρα, κεράσια και πορτοκάλια.
Σε σχετική μελέτη, δίαιτα με αυξημένη κατανάλωση λαχανικών συσχετίστηκε με μείωση της έντασης των συμπτωμάτων καθώς οι συμμετέχοντες παρουσίασαν λιγότερη κόπωση, πόνο, δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης και δυσκολία στο περπάτημα.
Σε άλλη έρευνα διαπιστώθηκε ότι ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας που κατανάλωναν μεγάλη ποσότητα καλής ποιότητας φρούτων και λαχανικών, καθώς και όσοι αντίστοιχα δεν έτρωγαν καθόλου κρέας, διέτρεχαν χαμηλότερο κίνδυνο σοβαρής αναπηρίας, κόπωσης και κατάθλιψης.
Οι ερευνητές σημειώνουν ωστόσο, ότι τα ευρήματα απέχουν πολύ από το να είναι οριστικά, λόγω του περιορισμένου αριθμού μελετών και του μικρού μεγέθους δείγματος.
3. Κουρκουμάς
Η κουρκουμίνη, βασικό συστατικό του δημοφιλούς μπαχαρικού, μπορεί να επηρεάσει το ανοσοποιητικό σύστημα με τρόπο ικανό να μειώσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων σε αυτοάνοσες παθήσεις.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, ο μηχανισμός προστασίας αυτής της ουσίας λειτουργεί μέσω της αναστολής κάποιων προφλεγμονωδών πρωτεϊνών που ονομάζονται κυτοκίνες.
4. Τζίντζερ
Περιέχει μια σειρά από διαφορετικές αντιφλεγμονώδεις ενώσεις οι οποίες μειώνουν τα επίπεδα φλεγμονής και οξειδωτικού στρες - μιας ανισορροπίας στο σώμα που επηρεάζει δυσμενώς νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
5. Αβοκάντο
Εξαιρετική πηγή υγιών μονοακόρεστων λιπαρών και αντιοξειδωτικών, τα οποία μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονώδη απόκριση του σώματός.
Ορισμένες μελέτες κατέληξαν ότι ένας συνδυασμός ελαίων αβοκάντο και σόγιας έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που επιδρούν ευεργετικά σε ιατρικές καταστάσεις που περιλαμβάνουν φλεγμονή, όπως η οστεοαρθρίτιδα και η περιοδοντική νόσος.
6. Λιναρόσπορος
Πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, άρα και μια καλή εναλλακτική για όποιον δεν αρέσκεται στην κατανάλωση λιπαρών ψαριών. Ο λιναρόσπορος περιέχει κάποιες φυτοχημικές ουσίες που ονομάζονται λιγνάνες, για τις οποίες υπάρχουν ενδείξεις ότι διαθέτουν αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Τα κλινικά στοιχεία για τις λιγνάνες και την πιθανή επίδραση τους στους δείκτες φλεγμονής είναι πρόωρα, αν και πολλά υποσχόμενα. Σε σχετική μελέτη, μια ομάδα ηλικιωμένων έλαβε ένα συμπλήρωμα λιγνάνης για έξι μήνες, βελτιώνοντας τα επίπεδα της αρτηριακής τους πίεσης.
Το έλαιο λιναρόσπορου, εξάλλου, έχει σε ανάλογες έρευνες διαπιστωθεί ότι συνεισφέρει μεταξύ άλλων με νευροπροστατευτικά αποτελέσματα.
7. Καρύδια
Όπως και άλλοι τύποι ξηρών καρπών, είναι γεμάτοι με αντιοξειδωτικά συστατικά και φυτικές ίνες, που έχουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της φλεγμονής.
Μια ερευνητική ανασκόπηση έδειξε ότι σε ποντίκια με πάθηση ανάλογη της σκλήρυνσης κατά πλάκας, το καρυδέλαιο μείωσε τη σοβαρότητα της νόσου, βελτίωσε τη ρυθμιστική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος και κατέστειλε την παραγωγή κυτοκίνης - όλα αυτά καθιστούν τον νόστιμο ξηρό καρπό ως ένα δυνητικά σημαντικό σύμμαχο στην προσπάθεια θεραπευτικής προσέγγισης της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
8. Ελαιόλαδο
Υπάρχουν προσωρινές ενδείξεις ότι το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο - και συγκεκριμένα, τα συστατικά του γνωστά ως φαινόλες - μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη των φλεγμονωδών διεργασιών που εμπλέκονται σε μια ποικιλία χρόνιων ασθενειών καθώς έχουν τη δυνατότητα να προστατεύουν τα νευρικά κύτταρα από βλάβες και εκφυλισμό και να μειώνουν τη νευροφλεγμονή.
Οι ερευνητές σημειώνουν ωστόσο ότι χρειάζονται περαιτέρω κλινικές δοκιμές για να καθοριστεί ο τρόπος χρήσης κσι η δόση που θα επιδράσουν θετικά και αποτελεσματικά στην θεραπευτική προσέγγιση της σκλήρυνσης κατά πλάκας.