«Είναι τόσο ξέφραγη πια η κατάσταση που όπως μας καταγγέλλουν ασθενείς, μεγάλο ιδιωτικό κέντρο βάζει τους καρκινοπαθείς να υπογράφουν δήλωση αποποίησης οποιασδήποτε αποζημίωσης από τον ΕΟΠΥΥ. Τόσο πολύ έχουν αποθρασυνθεί» καταγγέλλει στο News4Health η Καίτη Αποστολίδου πρόεδρος της ΕΛΛΟΚ.

Τον τελευταίο καιρό η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου άρχισε ξανά να δέχεται σωρηδόν καταγγελίες από ασθενείς οι οποίοι, παρά τα περί του αντιθέτου προβλεπόμενα από τις σχετικές συμβάσεις με τον ΕΟΠΠΥ, υποχρεώνονται να καταβάλουν επιπλέον χρήματα για την πραγματοποίηση ακτινοθεραπειών σε συμβεβλημένα ιδιωτικά κέντρα.

Το πρόβλημα έγινε ακόμα πιο έντονο με την έξαρση του κορονοϊού, η οποία προκάλεσε αυτόματη αραίωση των ραντεβού στα νοσοκομεία για να αποφεύγεται ο συνωστισμός.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για παράνομη πρακτική μιας και με βάση τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, η συμμετοχή των ασθενών στην πραγματοποίηση ακτινοθεραπειών σε συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ ιατρικά διαγνωστικά κέντρα είναι μηδενική. Αυτό που εξαιρείται  είναι η ιατρική αμοιβή η οποία πρέπει σε κάθε περίπτωση να συνοδεύεται από απόδειξη στην οποία αναφέρεται και το όνομα του ιατρού. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μάλιστα καλύπτεται και η αμοιβή του γιατρού όπως περιγράφεται από διευκρινιστική εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ.

Οι χρεώσεις και οι… «αιτιολογίες»

Στο βασικό ερώτημα τι και πως χρεώνουν παράνομα τα ιδιωτικά κέντρα, η Ζωή Γραμματόγλου, πρόεδρος του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών (ΚΕΦΙ) μας είπε το εξής:  «χρεώνουν δήθεν πληρωμές γιατρού κι ο γιατρός δεν έχει υπογράψει απόδειξη ή κανένα άλλο χαρτί. Στο δια ταύτα, από 2.000 έως 5.000 ευρώ πληρώνουν από την τσέπη τους για τα πακέτα των ακτινοθεραπειών οι ασθενείς. Άλλες φορές, πάλι, τα ιδιωτικά κέντρα επικαλούνται ότι είναι καλύτερα τα μηχανήματα τους και γι' αυτό οι ασθενείς πρέπει να πληρώνουν την διαφορά. Πολύ διαδομένη είναι κι η πρακτική του να αναγράφουν στις αποδείξεις «ιατρικές υπηρεσίες», έτσι γενικώς κι αορίστως»...

Σύμφωνα με τον Γιώργο Πισσάκα Αντιπρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας και συντονιστή διευθυντή του Ακτινοθεραπευτικού Ογκολογικού Τμήματος στο  Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», μέχρι το 2017 η πρόφαση των ιδιωτικών κέντρων για τις εξτρά χρεώσεις ήταν ότι αναγκάζονταν να μετακυλούν το υψηλό κόστος του clawback στους ασθενείς. «Η δικαιολογία αυτή τελείωσε όταν σταμάτησε να υπάρχει clawback στην ακτινοθεραπεία –σ.σ η ακτινοθεραπεία δεν έχει προκλητή ζήτηση» εξηγεί ο κος Πισσάκας και προσθέτει: « Ειδικά για την στερεοτακτική ακτινοχειρουργική/ ακτινοθεραπεία δεν υπάρχει καμία δικαιολογία αφού η συμμετοχή του ασθενούς όπως ορίζει ο νόμος είναι μηδενική.  

Παρ’ όλα αυτά, ενώ ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει τα ιδιωτικά κέντρα 5.500-7.000€ για κάθε ασθενή που υποβάλλεται σε αυτή την θεραπεία, αυτά ζητούν παρανόμως και από τον ίδιο τον ασθενή από 3.000€ έως 5.000€ . Μάλιστα, επειδή η συγκεκριμένη ακτινοθεραπευτική τεχνική πολλές φορές μετά από ένα χρονικό διάστημα χρειάζεται να γίνει ξανά είτε στην ίδια είτε σε άλλη περιοχή του σώματος, οι καρκινοπαθείς βρίσκονται αντιμέτωποι με το να πρέπει να ξαναδώσουν αυτό το καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό. Να τονίσω εδώ ότι τα τελευταία χρόνια αυτή η τεχνική δεν εφαρμόζεται σε κανένα κρατικό νοσοκομείο που σημαίνει ότι το ιδιωτικό είναι μονόδρομος για τον ασθενή».

Στις ελλείψεις του δημοσίου η πηγή του προβλήματος

Η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα έχει τις ρίζες του στο μακρινό 2012, όταν και ξεκίνησε η συνεργασία των ιδιωτικών κέντρων με το δημόσιο στο κομμάτι των ακτινοθεραπειών. «Η πηγή του προβλήματος φυσικά είναι ότι η αναμονή για τις ακτινοθεραπείες στα δημόσια νοσοκομεία είναι κατά μέσο όρο  2 με 3 μήνες και πολλές φορές φτάνει και τους 4» μας λέει ο κος Πισσάκας και συμπληρώνει: «αυτό είναι λογικό αν σκεφτούμε ότι ο αριθμός των μηχανημάτων στον κρατικό τομέα είναι τόσο μικρός που δεν καλύπτει ούτε το μισό των αναγκών για ακτινοθεραπεία στην Ελλάδα. Είναι λοιπόν απαραίτητο να προσθέσουμε και τα μηχανήματα του ιδιωτικού τομέα. Παρόλα αυτά η Δημόσια ακτινοθεραπεία και λέγοντας Δημόσια εννοώ και την κρατική και την ιδιωτική (αφού η ιδιωτική  αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ) εξακολουθεί να υστερεί κατά 20 τουλάχιστον μηχανήματα για να μπορούν να καλύπτονται με ελάχιστη καθυστέρηση οι ασθενείς. Πολύ λογικά λοιπόν οι τελευταίοι καταφεύγουν στα ιδιωτικά κέντρα υγείας. Δεν είναι  θέμα επιλογής, είναι θέμα ανάγκης».

Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους: κάθε χρόνο στην Ελλάδα περίπου 30.000 ασθενείς έχουν ανάγκη από ακτινοθεραπεία. Από αυτούς 12.000 με 13.000 υποβάλλονται σε ιδιωτικά κέντρα. Στην Αττική, η οποία και εξυπηρετεί παράλληλα και το μεγαλύτερο ποσοστό καρκινοπαθών από Κεντρική Ελλάδα και Πελοπόννησο, τα μηχανήματα για ακτινοθεραπεία στα δημόσια νοσοκομεία είναι 14, ενώ στα ιδιωτικά… 15.

Διαβάστε επίσης : Ακτινοθεραπείες από την τσέπη τους πληρώνουν καρκινοπαθείς 

Οι δωρεές που δεν επαρκούν και το «κουτσουρεμένο» ωράριο στα δημόσια νοσοκομεία

Πριν από μερικούς μήνες το «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος» δώρισε 12 γραμμικούς επιταχυντές σε δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας κι έκτοτε πολύ συχνά επαναλαμβάνεται το ερώτημα: Γιατί παραμένουν τα προβλήματα με τις ακτινοθεραπείες αφού έχουμε καινούργια μηχανήματα;

Όπως εξηγεί ο κος Πισσάκας, η δωρεά του ΙΣΝ προκάλεσε όντως επανάσταση στην ακτινοθεραπεία του κρατικού τομέα. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο το μεγαλύτερο μέρος αφορούσε σε αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων γεγονός το οποίο δεν μπορεί να δώσει λύση στις μεγάλες λίστες αναμονής.

Επίσης οι σύγχρονες τεχνικές με τις δυνατότητες που δίνουν για καθημερινό έλεγχο απαιτούν και περισσότερη ώρα στο μηχάνημα για κάθε ασθενή.

Όπως το θέτει ο ίδιος: « Οι δωρεές ξαναγύρισαν την κρατική ακτινοθεραπεία στην σύγχρονη εποχή. Αυτό δηλαδή που πολύ νωρίτερα είχαν κάνει τα ιδιωτικά, ενώ το κράτος τα τελευταία χρόνια απέκτησε με δικούς του πόρους μόνο ένα μηχάνημα και μόλις πρόσφατα ένα δεύτερο που δεν λειτουργεί ακόμη! Όλα τα υπόλοιπα αποκτήθηκαν είτε με δωρεές, είτε με τα ΕΣΠΑ. Και ας μην ξεχνάμε ότι και οι δωρεές και τα ΕΣΠΑ επιβαρύνονται με ΦΠΑ που καταλήγει στα κρατικά ταμεία...δηλαδή και δωρεάν μηχάνημα και δωρεάν σέρβις για 2 χρόνια και τα λεφτά του ΦΠΑ στα ταμεία».

Άλλη μια σταθερή πληγή που δεν επιτρέπει στις λίστες αναμονής στις κρατικές δομές να προχωρούν πιο γρήγορα είναι το κουτσουρεμένο ωράριο για τις ακτινοθεραπείες στα δημόσια νοσοκομεία.

«Το ότι το ωράριο για τις ακτινοθεραπείες στα ιδιωτικά κέντρα είναι από τις 07.30 ως αργά το βράδυ ενώ στα δημόσια σταματάνε νωρίς  το μεσημέρι είναι σίγουρα πρόβλημα» τονίζει η Ζωή Γραμματόγλου και προσθέτει πως και στα ιδιωτικά νοσοκομεία υπάρχει «λίστα» κι η αναμονή φτάνει τις 20 με 25 ημέρες.

Τα καλά νέα σύμφωνα με τον κο Πισσάκα είναι πως για πρώτη φορά, αυτή τη στιγμή το παραπάνω πρόβλημα μοιάζει να δρομολογείται με το Υπουργείο Υγείας να έχει βάλει στην τελική ευθεία τις απαιτούμενες ενέργειες για να δημιουργηθούν κι απογευματινά τμήματα ακτινοθεραπειών. 

Οι καταγγελίες για ολιγωρία του ΕΟΠΥΥ και τι απαντά ο Οργανισμός

Το News4Health ρώτησε όλους τους εμπλεκόμενους στο ρεπορτάζ τι απάντηση λαμβάνουν από τον ΕΟΠΥΥ όταν καταγγέλλουν στο φορέα αυτό το χρόνιο πρόβλημα. Τόσο η κα Αποστολίδου όσο και η κα Γραμματόγλου μας απάντησαν ότι δέχονται αόριστες υποσχέσεις επίλυσης και πως ο ΕΟΠΥΥ ζητάει επώνυμες καταγγελίες πολιτών για να λύνει επιτόπου το πρόβλημα. Αμφότερες, αντιτείνουν πως είναι δύσκολο ψυχολογικά για έναν καρκινοπαθή που ψάχνει να μπει σε μια λίστα με ακτινοθεραπείες, ακόμα και σε ένα ιδιωτικό κέντρο, να ασχοληθεί και με καταγγελίες και οτιδήποτε γραφειοκρατικό.

Ο κος Πισσάκας πρόσθεσε στα παραπάνω και την πολιτική διάσταση του προβλήματος: «Στον προηγούμενο αντιπρόεδρο του ΕΟΠΥΥ, τον κο Γεωργακόπουλο είχα παραπέμψει πολλούς ασθενείς που είχαν εξαιρετική δυσκολία να πληρώσουν. Ο ίδιος δεν δέχθηκε ποτέ ούτε έναν. Ο κος Ξανθός μας είπε με τη σειρά του σε επερώτηση που κατέθεσε πρόσφατα στην Βουλή ότι έμαθε ότι το πρόβλημα προέκυψε τώρα το διάστημα της καραντίνας και του κορονοϊού. Σας διαβεβαιώ ότι το ήξερε και στα χρόνια που ηγείτο του υπουργείου υγείας, όπως το ήξερε και ο κος Πολάκης. Ο ασθενής όμως δεν λύνει τα προβλήματα της υγείας του με βερμπαλιστικούς λεονταρισμούς των πολιτικών αλλά με πράξεις από αυτούς. Και φυσικά και η σημερινή ηγεσία το γνωρίζει. Όμως η απάντηση στην επερώτηση του κου Ξανθού ήταν “έχουμε κάποιες πληροφορίες και θα τις ερευνήσουμε”».

Το News4Health ζήτησε την τοποθέτηση και του Φάνη Ρηγάτου, Διευθυντή Στρατηγικού Σχεδιασμού στον ΕΟΠΥΥ, ο οποίος ανέφερε ότι «πρόκειται για πρόβλημα που διογκώθηκε την περίοδο του κορονοϊού».

«Η αλήθεια βέβαια είναι ότι όντως το φαινόμενο είναι χρόνιο. Υπάρχει τμήμα καταγγελιών και παράπονων στον ΕΟΠΥΥ και τις υποθέσεις αυτές αναλαμβάνει η ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α. (Υπηρεσία Ελέγχου Δαπανών Υγείας Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης). Κάποιοι ασθενείς έχουν δικαιωθεί, κάποιοι άλλοι όχι. Αντιλαμβάνομαι όμως ότι δεν είναι σωστό να ασχολούνται οι καρκινοπαθείς με καταγγελίες. Αυτό που σχεδιάζουμε λοιπόν τώρα είναι μια ηλεκτρονική πλατφόρμα όπου θα συγκεντρώνονται τα ραντεβού  για ακτινοθεραπείες σε κρατικά και των ιδιωτικά νοσοκομεία έτσι ώστε να δούμε τι συμβαίνει και να ισορροπήσουμε την κατάσταση.  Αυτή η απόφαση αναμένεται να περάσει άμεσα από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΠΥΥ. Επίσης εδώ και ημέρες έχω δώσει έγγραφη εντολή, στις συνταγογραφήσεις για ακτινοθεραπείες να αναφέρεται ξεκάθαρα ότι συμμετοχή για τον ασθενή είναι μηδενική ώστε το παραπεμπτικό να είναι απόλυτα δεσμευτικό. Έχουμε ακόμα δώσει εντολή στις γραμματείες των ιδιωτικών να υπάρχει τοιχοκολλημένη η απόφαση που λέει ότι οι ακτινοθεραπείες έχουν μηδενικό κόστος για τους ασθενείς», κατέληξε ο κ. Ρηγάτος.