Η αφυδάτωση, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι κάτι πολύ παραπάνω από απώλεια νερού. Σημαίνει επίσης ότι το σώμα μας χάνει πολύτιμους ηλεκτρολύτες, όπως νάτριο, μαγνήσιο και κάλιο, απαραίτητους για να αναπνέουμε, να κινούμαστε, να μιλάμε… με λίγα λόγια, να είμαστε λειτουργικοί!
Η ακραία αφυδάτωση αφορά σε απώλεια υγρών άνω του 10% του σωματικού μας βάρους — απαιτεί άμεση ιατρική βοήθεια καθώς μπορεί να οδηγήσει σε θανατηφόρες επιπλοκές, όπως επιληπτικές κρίσεις, καρδιακή αρρυθμία ή σοκ.
Συνήθως, η έλλειψη επαρκούς κατανάλωσης υγρών οδηγεί σε ήπια αφυδάτωση, με πιο συχνή ένδειξη την δίψα. Υπάρχουν όμως και κάποια ακόμα σημάδια που δεν είναι τόσο προφανή.
1. Κακοσμία του στόματος
Το σάλιο έχει αντιβακτηριακές ιδιότητες, και η αφυδάτωση μπορεί να εμποδίσει το σώμα μας να παράγει αρκετό.
«Αυτό μπορεί να προκαλέσει υπερανάπτυξη βακτηρίων στο στόμα, και μία από τις παρενέργειες που προκύπτουν τότε είναι η κακοσμία του στόματος», εξηγεί ο John Higgins, MD, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Χιούστον.
Αυτή εξάλλου είναι η αιτία που κρύβεται πίσω από το συχνό φαινόμενο της πρωινής δυσάρεστης αναπνοής. Η παραγωγή σάλιου επιβραδύνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, οδηγώντας σε μια δυσάρεστη γεύση στο στόμα καθώς τα βακτήρια αναπτύσσονται.
2. Ξηρό ή ερεθισμένο δέρμα
«Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι εκείνοι που κινδυνεύουν από αφυδάτωση είναι όσοι ιδρώνουν πολύ, ωστόσο στην πραγματικότητα, καθώς το σώμα περνάει από διάφορα στάδια, μπορεί τελικά η αφυδάτωση να οδηγήσει σε ένα δέρμα εξαιρετικά ξηρό», λέει ο Δρ. Higgins, προσθέτοντας ότι συχνά επιπλέον προκύπτουν ερεθισμοί και απώλεια ελαστικότητας.
3. Μυϊκές κράμπες
Όταν το σώμα χάνει αρκετά υγρά δεν μπορεί να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του και οδηγείται σε θερμοπληξία, ιδιαίτερα όταν συνυπάρχουν συνθήκες έντονης ζέστης.
Ένα σύμπτωμα που χρειάζεται προσοχή είναι οι μυϊκές κράμπες, που πολύ συχνά αποτελούν και ένα από τα αρχικά συμπτώματα της θερμοπληξίας.
«Όσο πιο ζεστοί νιώθετε, τόσο πιο πιθανό είναι να έχετε μυϊκές κράμπες, και αυτό οφείλεται στην επίδραση της θερμότητας στους μύες. Οι αλλαγές στα επίπεδα ηλεκτρολυτών, όπως το νάτριο και το κάλιο, μπορούν επίσης να οδηγήσουν στην εμφάνιση τους», λέει ο Higgins.
4. Πυρετός και ρίγη
Άλλα συμπτώματα θερμοπληξίας περιλαμβάνουν πυρετό και ρίγη. Ο πυρετός μπορεί να επιδεινώσει την αφυδάτωση, ιδιαίτερα ο υψηλός. Αν δεν υποχωρήσει, σταδιακά το δέρμα χάνει την δροσερή του αίσθηση και στη συνέχεια γίνεται ζεστό, κόκκινο και στεγνό στην αφή.
Η εφαρμογή πάγου και κρύων, βρεγμένων πανιών και η μετακίνηση σε μια δροσερή περιοχή είναι βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις μέχρι να μπορέσει ο πάσχων να λάβει ιατρική βοήθεια.
5. Επιθυμία για φαγητό, ιδιαίτερα για γλυκά
«Όταν είστε αφυδατωμένοι, μπορεί να είναι δύσκολο για όργανα όπως το συκώτι, το οποίο χρησιμοποιεί νερό, να απελευθερώσουν γλυκογόνο και άλλα συστατικά των ενεργειακών σας αποθεμάτων, επομένως αυτό μπορεί να δίνει την αίσθηση της επιθυμίας για φαγητό», τονίζει ο Δρ. Higgins.
Ενώ η λαχτάρα μπορεί να αφορά σε οτιδήποτε, συχνότερα αυτό που αποζητάμε όταν είμαστε ήπια αφυδατωμένοι είναι κάτι γλυκό, ακριβώς επειδή το σώμα μας μπορεί να δυσκολεύεται να διασπάσει το γλυκογόνο για να απελευθερώσει γλυκόζη ως καύσιμο στην κυκλοφορία του αίματος.
6. Πονοκέφαλοι
Ακόμη και η ήπια αφυδάτωση, μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο. Επειδή το σύμπτωμα είναι εξαιρετικά κοινό, ο τρόπος να ανακαλύψουμε αν η ενόχληση οφείλεται σε αφυδάτωση ή όχι, είναι να καταναλώσουμε ένα ποτήρι νερό μόλις ξεκινήσει ο πονοκέφαλος και να συνεχίσουμε την τακτική κατανάλωση του στη διάρκεια της μέρας. Αν ο πονοκέφαλος υποχωρήσει, είναι σημάδι ότι το σώμα ζητούσε απελπισμένα να ενυδατωθεί.
Πώς θα καταλάβουμε αν έχουμε αφυδατωθεί;
Αν διψάτε, λένε οι γιατροί, τότε είστε σίγουρα ήδη αφυδατωμένοι. Όμως η απουσία δίψας δεν συνεπάγεται αυτόματα και επαρκή ενυδάτωση. Πώς μπορούμε να το ελέγξουμε εύκολα;
Χρησιμοποιήστε δύο δάχτυλα, συστήνουν οι ειδικοί, για να πιάσετε και να ανασηκώσετε λίγο δέρμα στο πάνω μέρος του χεριού σας και έπειτα αφήστε το. Το δέρμα θα πρέπει να επανέλθει στην κανονική του θέση σε λιγότερο από μερικά δευτερόλεπτα. Αν αυτό γίνει πιο αργά, είναι σημάδι αφυδάτωσης.
Επιπλέον, ένας έλεγχος στο χρώμα των ούρων μας είναι δυνατόν να μας διαφωτίσει. Διαυγή και σε ανοιχτή κίτρινη απόχρωση, είναι ένδειξη επαρκούς ενυδάτωσης.
Τα πιο σκούρα κίτρινα ή πορτοκαλί ούρα, είναι προειδοποιητικό σημάδι για την ανάγκη κατανάλωσης περισσότερων υγρών.
Όσον αφορά στην ημερήσια πρόσληψη νερού, η ποσότητα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο, το αν πρόκειται για γυναίκα σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή θηλασμού, ακόμα και η ύπαρξη χρόνιων νοσημάτων είναι ένας παράγοντας της εξίσωσης.
Γενικά οι γιατροί συμβουλεύουν την κατανάλωση 2,7 λίτρων νερού την ημέρα για τις γυναίκες και 3,7 λίτρων για τους άνδρες.
Πηγή: EVERYDAYHEALTH