Στην αρχή της αλυσίδας, στη συνταγογράφηση, αναμένεται να είναι το επόμενο πεδίο ελέγχου, στην προσπάθεια εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης, τουλάχιστον στα δημόσια νοσοκομεία.
Οι αιτίες που καθιστούν μη βιώσιμη τη φαρμακευτική δαπάνη έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολλών συζητήσεων και διαφωνιών, για περισσότερο από μια δεκαετία. Με τους προϋπολογισμούς για τα φάρμακα να ασφυκτιούν δημοσιονομικά, και τις ανάγκες των ασθενών, ειδικά χρονίων και σοβαρών παθήσεων, να καταγράφουν αυξητικές τάσεις, οι μέχρι τώρα παρεμβάσεις δεν φαίνεται να έχουν αποδώσει τους αναμενόμενους «καρπούς» εξορθολογισμού της δαπάνης.
Στο χώρο των δημόσιων νοσοκομείων, η ύπαρξη ενός βιώσιμου προϋπολογισμού είναι υψίστης σημασίας. Ειδικά, όταν η δαπάνη φαίνεται να βρίσκεται υπό αυξημένη πίεση. Όπως έδειχναν που παρέθεσε πρόσφατα ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων (ΣΦΕΕ), η φαρμακευτική δαπάνη στα νοσοκομεία του ΕΣΥ μεταξύ των ετών 2019 - 2022 έχει αυξηθεί κατά 23,1%.
Την ίδια ώρα, όμως, η δημόσια χρηματοδότηση, όπως διαθέτει η πολιτεία δηλαδή για τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων, παραμένει σταθερή στα 528 εκατ. ευρώ ανά έτος και με αφαίρεση των κλειστών προϋπολογισμών που ισχύουν για κάποιες κατηγορίες φαρμάκων (προϋπολογισμοί που «κλείνουν» μετά από διαπραγμάτευση, αλλά εμπίπτουν στο βασικό προϋπολογισμό για το ΕΣΥ), η κρατική χρηματοδότηση έχει μειωθεί μεταξύ των ετών 2019 - 2022 κατά 10,1%.
Διαβάστε σχετικά ⇒ Επιστολή «καμπανάκι» των Φαρμακευτικών στην Κυβέρνηση: Δραματική η υποχρηματοδότηση του νοσοκομειακού φαρμάκου
«Το αποτέλεσμα αυτής της υποχρηματοδότησης είναι οι συνολικές επιστροφές της βιομηχανίας μεταξύ των ετών 2019 - 2022 να αυξηθούν κατά 61,4% . Το 2021 η υπέρβαση αποτελεί το 55,2% της δαπάνης, ενώ το 2022 εκτιμούμε πως θα υπερβεί το 61% της δαπάνης!», τονίζει ο ΣΦΕΕ.
Δεδομένου, όμως, ότι πρόκειται για δημόσιες δομές και άρα οι λειτουργοί τους, οι γιατροί που τα χορηγούν, κινούνται σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον, το ερώτημα που εμμένει είναι πως μπορεί να εξορθολογιστεί μια δαπάνη που βασίζεται σε ανάγκες που αναγνωρίζονται από θεράποντες ιατρούς;
Σύμφωνα με το ΣΦΕΕ, στην «κατηγορία (ΦΥΚ) αλλά και στα Νοσοκομεία του ΕΣΥ, αντιμετωπίζουμε διψήφια αύξηση ποσοστού πωλήσεων για το α’ εξάμηνο 2022, αλλά και σε ετήσια βάση, γεγονός που σημαίνει σημαντική αύξηση των φαρμακευτικών αναγκών των ασθενών ή/και έλλειψη ελέγχου της συνταγογράφησης», σημειώνουν.
«Πρέπει να γίνει κατανοητό στην Πολιτεία πως εφόσον αποδέχεται τις θεραπευτικές αποφάσεις των θεραπόντων ιατρών θα πρέπει και να τις χρηματοδοτήσει, αυξάνοντας τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη και όχι να προσδοκά πως θα είναι η φαρμακοβιομηχανία εκείνη που εις το διηνεκές θα χρεώνεται τις αυξημένες ανάγκες του συστήματος ή /και την ελλιπή διαχείριση των διαθέσιμων πόρων», είχε αναφέρει σε επιστολή του ο ΣΦΕΕ (διαβάστε αναλυτικότερα εδώ).
Ωστόσο, δεν έχουν υπάρξει ιδιαίτερες παρεμβάσεις στην κατεύθυνση ελέγχου της συνταγογράφησης, ώστε να διαπιστωθεί κατά πόσο αντικατοπτρίζει πραγματικές ανάγκες και άρα η αύξηση του προϋπολογισμού είναι μονόδρομος ή κατά πόσο εμφανίζει παρεκκλίσεις και στρεβλώσεις, η διόρθωση των οποίων θα μπορούσε να συμβάλλει στον εξορθολογισμό των δαπανών. Ειδικά, όταν αυτές οι θεραπείες ενδέχεται να χορηγούνται χωρίς να προσφέρουν ιδιαίτερο όφελος στους ασθενείς.
Αυτό το κενό εξετάζει κατά πόσο θα μπορούσε να καλύψει το Υπουργείο Υγείας, Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας εξετάζει τη θεσμοθέτηση επιπλέον σταδίων ελέγχου για τη χορήγηση καινοτόμων θεραπειών, φαρμάκων υψηλού κόστους, για σοβαρές παθήσεις.
Ειδικότερα, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, μετά τη συνταγογράφηση και γνωμάτευση του θεράποντος ιατρού, για τη χορήγηση φαρμάκου σε ασθενή θα απαιτείται να δίνει «πράσινο φως» και ο Διευθυντής της Κλινικής, αλλά και το Επιστημονικό Συμβούλιο του νοσοκομείου. Κυρίως, για νοσηλευόμενους ασθενείς. Βάσει του σεναρίου αυτού, σε τακτικές συνεδριάσεις του Επιστημονικό Συμβούλιο του κάθε νοσοκομείου θα αξιολογούνται οι γνωματεύσεις για τη χορήγηση των θεραπειών.
Αν και το εν λόγω μοντέλο συνταγογράφησης και χορήγησης ακριβών θεραπειών στα νοσοκομεία είναι ακόμα στα σκαριά, κάποιες επιφυλάξεις εκφράζονται για την αποτελεσματικότητα του, εφόσον δεν διασφαλιστεί η αντικειμενικότητα της διαδικασίας.
Κύκλοι της φαρμακευτικής αγοράς εξέφρασαν αμφιβολία κατά πόσο θα μπορούσε να εφαρμοστεί ουσιαστικό «φιλτράρισμα», όταν οι διαδικασίες θα παραμείνουν εσωτερικές στο ίδιο το νοσοκομείο. Για αυτό και θέτουν ως παράμετρο στη συζήτηση το ενδεχόμενο ορισμού ανεξάρτητης αρχή για τον επανέλεγχο.
