Η έκθεση σε ορισμένα αιώνια χημικά ( Pfas), προκαλεί αλλαγές στη γονιδιακή δραστηριότητα, και αυτές οι αλλαγές συνδέονται με προβλήματα υγείας, όπως πολλαπλοί καρκίνοι, νευρολογικές διαταραχές και αυτοάνοσες ασθένειες.
Τα συγκεκριμένα ευρήματα νέας έρευνας αποτελούν ένα σημαντικό βήμα προς τον προσδιορισμό του μηχανισμού με τον οποίο οι χημικές ουσίες προκαλούν ασθένειες και θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους γιατρούς να αναγνωρίσουν, να ανιχνεύσουν και να θεραπεύσουν προβλήματα υγείας σε άτομα που έχουν εκτεθεί σε Pfas πριν τα προβλήματα προχωρήσουν. Η έρευνα μπορεί επίσης να υποδείξει άλλες ασθένειες που ενδέχεται να προκαλούνται από τις Pfas και που δεν έχουν ακόμη εντοπιστεί, σύμφωνα με τους συγγραφείς.
Η μελέτη είναι από τις πρώτες που εξετάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι χημικές ουσίες Pfas επηρεάζουν τη γονιδιακή δραστηριότητα, γνωστή ως επιγενετική.
«Αυτό μας δίνει μια ένδειξη για το ποια γονίδια και ποιες Pfas μπορεί να είναι σημαντικές», δήλωσε η Melissa Furlong, ερευνήτρια Pfas στο Κολλέγιο Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα και κύρια συγγραφέας της μελέτης.
Τα PFAS είναι μια κατηγορία περίπου 15.000 ενώσεων που χρησιμοποιούνται συχνότερα για την κατασκευή προϊόντων ανθεκτικών στο νερό, τους λεκέδες και το λίπος. Έχουν συνδεθεί με καρκίνο, γενετικές ανωμαλίες, μειωμένη ανοσία, υψηλή χοληστερόλη, νεφρική νόσο και μια σειρά άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας. Ονομάζονται «αιώνια χημικά» επειδή δεν αποσυντίθενται φυσικά στο περιβάλλον
Έρευνα σε πυροσβέστες
Η μελέτη εξέτασε το αίμα περίπου 300 πυροσβεστών από τέσσερα τμήματα σε όλη τη χώρα που εκτέθηκαν σε υψηλά επίπεδα Pfas. Οι χημικές ουσίες είναι το κύριο συστατικό των περισσότερων αφρών πυρόσβεσης και χρησιμοποιούνται συχνά στον «εξοπλισμό » που φορούν οι πυροσβέστες λόγω των θερμοαπωθητικών ιδιοτήτων τους
Η Furlong δήλωσε ότι εξεπλάγη όταν διαπίστωσε τον αριθμό των γονιδίων και των βιολογικών οδών που επηρεάστηκαν από τα PFAS, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι χημικές ουσίες μπορεί να προκαλέσουν ή να συμβάλουν σε ένα ευρύ φάσμα προβλημάτων υγείας. Η μελέτη δεν απέδειξε ότι οι χημικές ουσίες προκαλούν συγκεκριμένες ασθένειες, αλλά τα ευρήματα υποδηλώνουν βιολογικές αλλαγές που μπορεί να προηγούνται της νόσου.
Τα γονίδια διαδραματίζουν διάφορους ρόλους στην ανάπτυξη ή την πρόληψη ασθενειών, και τα PFAS ουσιαστικά αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο τα γονίδια πρέπει να λειτουργούν, δήλωσε η Furlong. Ένα γονίδιο μπορεί να λειτουργεί ως καταστολέας όγκων, αλλά τα Pfas παρεμβαίνουν στον τρόπο έκφρασής του, γεγονός που επηρεάζει την ανάπτυξη του καρκίνου ή τον τύπο του καρκίνου.
Για παράδειγμα, το PFOS, ένα από τα πιο κοινά και επικίνδυνα Pfas, μειώνει τα επίπεδα του miR-128-1-5p, ενός γονιδίου που συνδέεται με την ανάπτυξη του καρκίνου. Οι διακλαδισμένες μορφές του PFOS συνδέθηκαν με αλλαγές σε πέντε άλλα γονίδια, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που ρυθμίζουν την ανάπτυξη του καρκίνου.
Η έρευνα βρήκε συνδέσεις μεταξύ των αλλαγών στα γονίδια που σχετίζονται με τα Pfas και των βιολογικών οδών που εμπλέκονται στη λευχαιμία, καθώς και στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, του ήπατος, του θυρεοειδούς και του μαστού. Άλλα γονίδια και βιολογικές οδοί εμπλέκονταν στην νόσο του Αλτσχάιμερ και σε αυτοάνοσες και μολυσματικές ασθένειες όπως ο λύκος, το άσθμα κ.α.
Η Furlong δήλωσε ότι παραμένει ασαφές σε ποιο στάδιο των βιολογικών διεργασιών εκδηλώνεται η νόσος, αλλά η εικόνα είναι αρκετά σαφής ώστε να υποδείξει πιθανές θεραπείες. Οι φαρμακευτικές εταιρείες προσπαθούν να αναπτύξουν φάρμακα που θα μπορούσαν να μεταβάλλουν τη γονιδιακή δραστηριότητα και ενδεχομένως να αποτρέψουν την ανάπτυξη ασθενειών που συνδέονται με τα Pfas.