Ο Χέρμαν Πόντζερ, εξελικτικός ανθρωπολόγος στο πανεπιστήμιο Duke και συγγραφέας του βιβλίου «Burn» για την επιστήμη του μεταβολισμού, καταρρίπτει τον ένα μετά τον άλλο τους μύθους. Και μαζί τα «άλλοθι» που ίσως επικαλούμαστε κάποιοι όταν δεν πετυχαίνουμε τον στόχο μας σε ό,τι αφορά στην απώλεια κιλών.
Ο ερευνητής έχει αναπτύξει μια νέα θεωρία σχετικά με το πώς ο οργανισμός μας χρησιμοποιεί τις θερμίδες. Σύμφωνα με αυτή, το σώμα και το μυαλό μας μπορεί να ρυθμίσει εκ νέου το πόσες θερμίδες καίμε, επιβραδύνοντας ή διακόπτοντας κάποιες βιολογικές λειτουργίες αν είμαστε ιδιαίτερα δραστήριοι. Έτσι, διατηρείται στο ίδιο επίπεδο το σύνολο των θερμίδων που καίμε.
«Έχουμε κάνει μελέτες στις οποίες εξετάζουμε ανθρώπους που είναι ιδιαίτερα δραστήριοι -συμπεριλαμβανομένων δρομέων που διασχίζουν τρέχοντας την Αμερική- και ανθρώπους που κάνουν καθιστική ζωή και στην πραγματικότητα καίνε τις ίδιες θερμίδες. Κάτι που μπορεί να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι σπάνια χάνουν πολύ βάρος με τη γυμναστική, ακόμα κι αν αυτή τους κάνει πιο υγιείς», επισημαίνει ο Πόντζερ μιλώντας στην Washington Post.
«Αν γυμναστείς σήμερα, θα κάψεις περισσότερες θερμίδες σήμερα. Αλλά αν αλλάξεις πραγματικά τον τρόπο ζωής σου και αρχίσεις να γυμνάζεσαι τακτικά, τότε το σώμα σου προσαρμόζεται και καταλήγεις να μην καις περισσότερες θερμίδες συνολικά. Ουσιαστικά, αν κάψεις περισσότερη ενέργεια με τη γυμναστική, το σώμα σου βρίσκει τρόπους να κάψει λιγότερο για άλλα πράγματα», εξηγεί.
«Όμως υπάρχει και η καλή πλευρά. Όλες υτές οι προσαρμογές που κάνει το σώμα -μεταξύ των οποίων ο περιορισμός των λοιμώξεων και της αντιδραστικότητας στο στρες- μπορεί να παίζουν μεγάλο ρόλο στο γιατί η άσκηση είναι τόσο καλή για εμάς», ισχυρίζεται κάπως... «παρηγορητικά» ο Πόντζερ.
Ο μεταβολισμός και οι μύθοι που τον συνοδεύουν
Αυτός είναι ο ένας από τους μύθους για τον μεταβολισμό που καταρρίπτει ο ερευνητής. Και οι απαντήσεις του δεν θα… αρέσουν.
- Ο μεταβολισμός των ανδρών είναι ταχύτερος από των γυναικών;
Όχι. Ο βασικός παράγοντας που κρίνει πόσες θερμίδες θα κάψουμε σε μια ημέρα είναι το πόσα κύτταρά μας «δουλεύουν». Οι πιο μεγαλόσωμοι άνθρωποι καίνε περισσότερες θερμίδες. Ο τύπος των κυττάρων επίσης έχει σημασία. Τα λιποκύτταρα καταναλώνουν λίγη ενέργεια. Έτσι, οι άνδρες καίνε περισσότερες θερμίδες από τις γυναίκες, αλλά αυτό γίνεται επειδή συνήθως είναι πιο μεγαλόσωμοι και έχουν λιγότερο λίπος. Αν συγκρίνουμε έναν άνδρα και μία γυναίκα με τον ίδιο σωματότυπο και το ίδιο ποσοστό λίπους, τότε θα καίνε και τις ίδιες θερμίδες.
- Ο μεταβολισμός μας επιβραδύνει στη μέση ηλικία;
Όχι. Η επιβράδυνση φαίνεται ότι έρχεται μετά τα 60. Το γεγονός ότι πολλοί παίρνουν κιλά στη μέση ηλικία δεν έχει σχέση με την καύση θερμίδων, αλλά με αυτές που καταναλώνουμε. Αυτό μπορεί να αλλάζει γιατί αγχωνόμαστε περισσότερο. Επίσης, είναι εύκολο να αναπτύξουμε ανθυγιεινές συνήθειες με το φαγητό. Επιπλέον, υπάρχει η τάση να παχαίνουμε στις γιορτές και να χάνουμε κιλά με τις αποφάσεις που παίρνουμε τον Ιανουάριο. Μεγαλώνοντας, γινόμαστε καλύτεροι στο να παίρνουμε κιλά και λιγότερο επιμελείς στο πώς θα τα χάσουμε, εξηγεί ο ερευνητής.
- Μπορούμε να τονώσουμε τον μεταβολισμό με τροφές;
Δεν υπάρχει τρόπος να ενισχύσουμε τον μεταβολισμό με αυτά που τρώμε. Μπορούμε να ακολουθήσουμε διατροφή με πολλές ή λίγες θερμίδες, με λίγα λιπαρά ή πολλές πρωτεΐνες. Τίποτα από αυτά δεν φαίνεται να έχει μετρήσιμα αποτελέσματα στις θερμίδες που καίμε κάθε ημέρα.