Οργανισμοί και επιστήμονες παγκοσμίως σπεύδουν να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους μετά την δήλωση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ συνέδεσε εμβόλια και παρακεταμόλη με τον αυτισμό, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά των συνομωσιολόγων και των αρνητών της επιστήμης.
Ακόμα και ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος στο τέλος της επίμαχης ομιλίας του , υπαναχώρησε λέγοντας λέγοντας ότι είναι «μεγάλος υποστηρικτής» των εμβολίων, επειδή έχει «δεί πόσο σπουδαία» και «απίστευτα» μπορούν να είναι.
Πρώτος τον χορό των αντιδράσεων έσυρε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τονίζοντας ότι "τα στοιχεία δεν παραπέμπουν σε σύνδεση μεταξύ της χρήσης παρακεταμόλης κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και του αυτισμού και η αξία των εμβολίων που σώζουν ζωές δεν πρέπει να τίθεται σε αμφισβήτηση.
«Τα στοιχεία δεν παραπέμπουν» σε σύνδεση, δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του ΠΟΥ, Ταρίκ Γιασέρεβιτς κατά την διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην Γενεύη.
«Γνωρίζουμε ότι τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό. Τα εμβόλια, όπως έχω πει, σώζουν αναρίθμητες ζωές. Αυτό είναι κάτι που έχει αποδείξει η επιστήμη και τα θέματα αυτά δεν πρέπει να τίθενται σε αμφισβήτηση», πρόσθεσε.
ΕΜΑ: Δεν αλλάζει η οδηγία για τη χρήση της παρακεταμόλης στην εγκυμοσύνη στην Ευρώπη
Αντίστοιχα, σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΕΜΑ αναφέρει ότι η παρακεταμόλη (γνωστή και ως ακεταμινοφαίνη) στην εγκυμοσύνη μπορεί να χρησιμοποιείται, όταν είναι απαραίτητο, για την μείωση του πόνου ή του πυρετού. Δεν υπάρχει κανένα νέο επιστημονικό δεδομένο που να αιτιολογεί την οποιαδήποτε αλλαγή στις συστάσεις του για το φάρμακο.
«Η παρακεταμόλη παραμένει μία σημαντική επιλογή για τον πόνο ή τον πυρετό στις εγκύους», δήλωσε ο ιατρικός διευθυντής του ΕΜΑ Dr. Steffen Thirstrup. «Οι συστάσεις μας βασίζονται στην ενδελεχή αξιολόγηση όλων των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων. Δεν έχουμε βρει καμία ένδειξη ότι η λήψη παρακεταμόλης στην εγκυμοσύνη προκαλεί αυτισμό στα παιδιά».
Όπως εξηγεί ο ΕΜΑ, μεγάλος όγκος επιστημονικών δεδομένων από εγκύους που χρησιμοποίησαν παρακεταμόλη, δεν έδειξε να υπάρχει κίνδυνος δυσπλασιών στο αναπτυσσόμενο έμβρυο ή στα νεογέννητα μωρά.
Επιπλέον, το 2019 ο ΕΜΑ εξέτασε τις διαθέσιμες μελέτες για την νευρολογική ανάπτυξη των παιδιών, τα οποία είχαν εκτεθεί στο φάρμακο ως έμβρυα. Όπως διαπίστωσε, τα στοιχεία ήταν ασαφή και δεν μπορούσε να τεκμηριωθεί καμία συσχέτιση με νευροαναπτυξιακές διαταραχές.
Όταν λοιπόν υπάρχει οξύ πρόβλημα, η παρακεταμόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην εγκυμοσύνη. Όπως όμως ισχύει για κάθε φάρμακο στις εγκύους πρέπει να ληφθεί:
- Στη χαμηλότερη αποτελεσματική δόση
- Για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα
- Όσο πιο αραιά γίνεται
Οι έγκυοι που έχουν αμφιβολίες για οποιοδήποτε φάρμακο, πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους. Ο ΕΜΑ καταλήγει στην ανακοίνωσή του λέγοντας πως όπως κάνει με όλα τα φάρμακα, θα συνεχίσει να παρακολουθεί και την ασφάλεια των σκευασμάτων με παρακεταμόλη. Εάν υπάρξουν νέα δεδομένα, θα τα αξιολογεί όπως θα αναδύονται.
Την ανακοίνωση αυτή αναδημοσίευσε και ο ΕΟΦ τονίζοντας ότι "ο EMA, ο ΕΟΦ και οι λοιπές αρμόδιες εθνικές αρχές θα συνεχίσουν να παρακολουθούν την ασφάλεια της παρακεταμόλης, να αξιολογούν τυχόν νέα δεδομένα αμέσως μόλις προκύψουν και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας."
Βρετανός υπουργός Υγείας: Εμπιστεύομαι τους γιατρούς περισσότερο από τον Τραμπ
Σχετικά με την παρακεταμόλη, υπάρχει πρόσφατη έρευνα – μια ανασκόπηση μελετών – που δείχνει μια συσχέτιση μεταξύ της χρήσης παρακεταμόλης κατά την εγκυμοσύνη και του αυτισμού στα παιδιά, αλλά όχι αιτιώδη σύνδεση, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις που να υποδηλώνουν κίνδυνο, όπως επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ του το BBC που τονίζει ότι άλλοι ερευνητές δεν έχουν βρει καμία απολύτως σύνδεση.
Οι υγειονομικές αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν τονίσει ότι η παρακεταμόλη παραμένει το ασφαλέστερο παυσίπονο που διατίθεται για τις έγκυες γυναίκες.
Η ασπιρίνη ή η ιβουπροφαίνη δεν συνιστώνται κανονικά, επειδή αυτά τα φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν την κυκλοφορία του μωρού.
Ο υπουργός Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, Wes Streeting, δήλωσε: «Ειλικρινά, σε αυτό το θέμα εμπιστεύομαι τους γιατρούς περισσότερο από τον Πρόεδρο Τραμπ».
Ο Mel Merritt, επικεφαλής πολιτικής και εκστρατειών της βρετανικής Εθνικής Εταιρείας Αυτισμού, δήλωσε: «Αυτό είναι επικίνδυνο, είναι αντιεπιστημονικό και είναι ανεύθυνο. Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διαδίδει τους χειρότερους μύθους των τελευταίων δεκαετιών. Αυτή η επικίνδυνη ψευδοεπιστήμη θέτει σε κίνδυνο τις έγκυες γυναίκες και τα παιδιά και υποτιμά τα άτομα με αυτισμό. Ας είμαστε σαφείς: τα παυσίπονα δεν προκαλούν αυτισμό και τα εμβόλια δεν προκαλούν αυτισμό».
Πιο επικίνδυνα όσα είπε για τα εμβόλια
Ωστόσο, ήταν σχετικά με τα εμβόλια που ο Πρόεδρος έκανε ίσως τις πιο ανησυχητικές δηλώσεις του, χωρίς να βασίζεται σε επιστημονικά στοιχεία ή στατιστικές, όπως επισημαίνει στο σχετικό ρεπορτάζ του το BBC.
"Είπε ότι τα ευαίσθητα μωρά γεμίζουν με υγρά σαν να είναι «άλογα» και ότι τα συνδυαστικά εμβόλια είναι επιβλαβή. Επιπλέον, ανέφερε το εμβόλιο MMR (ιλαρά, παρωτίτιδα και ερυθρά) ως ένα εμβόλιο που πρέπει να χορηγείται σε μεμονωμένες δόσεις και όχι σε συνδυασμό, και ότι είχε ακούσει πολλά κακά πράγματα για αυτό τα τελευταία χρόνια.
Τα σχόλια του Προέδρου Τραμπ σχετικά με τα εμβόλια θα απορριφθούν και θα καταδικαστούν κατηγορηματικά από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά δεν μπορούν να αγνοηθούν. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κινδυνεύουν να υπονομεύσουν περαιτέρω την εμπιστοσύνη στην ανοσοποίηση - μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες στον τομέα της υγείας του περασμένου αιώνα.
Εάν οι γονείς αποφύγουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους ως αποτέλεσμα των αβάσιμων ισχυρισμών του, υπάρχει κίνδυνος να επανεμφανιστούν ασθένειες όπως η ιλαρά, ο κοκκύτης και η πολιομυελίτιδα, οι οποίες έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν μια ανησυχητική επανεμφάνιση.", τονίζει στο σχετικό άρθρο του ο αρθρογράφος σε θέματα υγείας Fergus Walsh.
Και καταλήγει:
"Η πολιτική για την υγεία απαιτεί αδιάσειστα στοιχεία. Αυτό που είδαμε χθες το βράδυ στο Λευκό Οίκο ήταν σχόλια και η πιθανότητα να προκληθεί τεράστια σύγχυση."
Πρακτικά όσα είπε ο Τραμπ απηχούν την πολιτική του αντιεμβολιαστή Ρόμπερτ Κένεντι τζούνιορ που απηχείται πια και από τις επιτροπές που έχει διορίσει.