Η ανησυχία που συνοδεύεται από ίλιγγο και ζάλη μπορεί να αποτελεί ένδειξη καλοήθους όγκου στον εγκέφαλο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας ανησυχητικής νέας έρευνας.
Το ακουστικό νευρίνωμα (VS) είναι ένας τύπος μη καρκινικού (καλοήθους) όγκου στον εγκέφαλο, γνωστός και ως ακουστικό νευρίνωμα.
Αυτός ο τύπος όγκου συνήθως αναπτύσσεται αργά σε διάστημα πολλών ετών και επηρεάζει το νεύρο που είναι υπεύθυνο για την ακοή και την ισορροπία, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως απώλεια ακοής, εμβοές και ζάλη.
Ακόμη και οι καλοήθεις όγκοι στον εγκέφαλο, οι οποίοι σε αντίθεση με τους καρκινικούς δεν εξαπλώνονται σε άλλα μέρη του σώματος, μπορούν να είναι θανατηφόροι καθώς αναπτύσσονται μέσα στον ευαίσθητο ιστό του οργάνου.
Μεταξύ των ασθενών με VS, ο ίλιγγος —που σας κάνει να νιώθετε ότι εσείς ή όλα τα άλλα γύρω σας περιστρέφονται τόσο πολύ που επηρεάζουν την ισορροπία σας— και η ζάλη έχουν από καιρό αναφερθεί ως οι κύριοι προγνωστικοί παράγοντες της συνολικής ποιότητας ζωής και της λειτουργικής αναπηρίας —αλλά μέχρι τώρα, οι ειδικοί δεν γνώριζαν το λόγο.
Τώρα όμως οι ειδικοί έχουν διαπιστώσει ότι το ιστορικό άγχους κάνει τους ασθενείς πιο ευαίσθητους στη ζάλη και σε άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με τον όγκο στον εγκέφαλο.
Στην τρέχουσα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό JAMA Otolaryngology—Head & Neck Surgery, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον ανέλυσαν δεδομένα από 109 ενήλικες που διαγνώστηκαν με μη θεραπεύσιμο, μονόπλευρο όγκο στον εγκέφαλο μεταξύ Ιουνίου 2004 και Ιανουαρίου 2025.
Οι συμμετέχοντες — οι οποίοι διαγνώστηκαν μέσω μαγνητικής τομογραφίας στο Barnes-Jewish Hospital στο Σαιντ Λούις του Μισούρι — συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο στο οποίο αξιολόγησαν τις σωματικές, λειτουργικές και συναισθηματικές πτυχές της ζάλης τους.
Γνωστό ως Dizziness Handicap Inventory (Ερωτηματολόγιο Αξιολόγησης Ζαλάδας), το ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης αποτελείται από 25 ερωτήσεις, καθεμία με τρεις πιθανές απαντήσεις κωδικοποιημένες ως: όχι (τιμή=0), μερικές φορές (2) και ναι (4) — με το 100 να υποδηλώνει την πιο σοβαρή αναπηρία σε σχέση με τη ζάλη.
Ζητήθηκε επίσης από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν το άγχος τους χρησιμοποιώντας την κλίμακα Generalised Anxiety Disorder-7, με τις υψηλές βαθμολογίες να υποδηλώνουν πιο σοβαρό άγχος.
Οι ερευνητές έλαβαν επίσης υπόψη τις επίσημες διαγνώσεις γενικευμένης αγχώδους διαταραχής και το αν οι ασθενείς είχαν οποιαδήποτε αναφορά στο άγχος στα ιατρικά τους αρχεία.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν ιστορικό άγχους είχαν βαθμολογία ζάλης σχεδόν 14 μονάδες υψηλότερη από όσους δεν είχαν τέτοιο ιστορικό, γεγονός που υποδηλώνει ότι το άγχος επιδεινώνει τα συμπτώματα που σχετίζονται με τον όγκο στον εγκέφαλο.
Ο Tyler Wilson, ειδικός στη νευρολογία και κύριος συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Έχει διαπιστωθεί ότι η ψυχική δυσφορία έχει επίδραση στον ίλιγγο σε ασθενείς με ασθένειες και παθήσεις που επηρεάζουν το αιθουσαίο σύστημα.
«Αν και αυτές οι μελέτες έχουν εντοπίσει τη σχέση μεταξύ ίλιγγου και διαταραχών άγχους, από ό,τι γνωρίζουμε, καμία μελέτη μέχρι σήμερα δεν έχει εξετάσει τον ρόλο του άγχους στο VS.
Αυτό το κενό παρέχει την ευκαιρία για άλλες παρεμβάσεις VS, όπως η μείωση του στρες με βάση την ενσυνειδητότητα».
Ενώ η μέση βαθμολογία DHI ήταν περίπου 27 — υποδηλώνοντας ότι η ζάλη είχε σημαντική επίδραση στη ζωή της πλειονότητας των ασθενών — οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτό ήταν πολύ πιο σοβαρό για τους ασθενείς με ιστορικό άγχους.
Για κάθε επιπλέον βαθμό σοβαρότητας του άγχους που μετρήθηκε, οι βαθμολογίες DHI αυξήθηκαν κατά 2,6 βαθμούς.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι ασθενείς με συμπτώματα απώλειας ακοής δήλωσαν ότι η ζάλη είχε μικρότερη επίδραση στην καθημερινή τους ζωή σε σύγκριση με εκείνους των οποίων η ακοή παρέμεινε ανέπαφη.
Ενώ οι ερευνητές σημείωσαν ότι το μέγεθος ενός όγκου δεν φαίνεται να έχει επίδραση στη ζάλη, το NHS προειδοποιεί ότι οι μεγάλοι όγκοι μπορεί να είναι σοβαροί, καθώς μπορούν να προκαλέσουν μια απειλητική για τη ζωή συσσώρευση υγρού στον εγκέφαλο.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα: «Η ζάλη συχνά δεν αναφέρεται από τους ιατρούς που παραπέμπουν τους ασθενείς και πρέπει να αξιολογείται όταν υπάρχει υποψία διάγνωσης VS».
Άλλα κοινά συμπτώματα της VS περιλαμβάνουν επίμονους πονοκεφάλους, προσωρινή θολή ή διπλή όραση, μούδιασμα, πόνο ή αδυναμία στη μία πλευρά του προσώπου, προβλήματα συντονισμού και αλλαγές στη φωνή ή δυσκολία στην κατάποση.
Θεραπευτικές επιλογές
Οι επιλογές θεραπείας για τους όγκους του εγκεφάλου ποικίλλουν ανάλογα με παράγοντες όπως η θέση του όγκου, το πότε εντοπίστηκε και το μέγεθός του.
Η απλή παρακολούθηση του όγκου θεωρείται συχνά η πρώτη θεραπευτική επιλογή, ενώ η χειρουργική επέμβαση συνιστάται μόνο εάν οι εξετάσεις δείξουν ότι ο όγκος μεγαλώνει.
Η εγκεφαλική χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνει την αφαίρεση του όγκου μέσω μιας τομής στο κρανίο. Αυτό μπορεί να ακολουθηθεί από στερεοτακτική ακτινοχειρουργική για να σταματήσει η αύξηση των υπολειπόμενων ιχνών.
Τα ακουστικά νευρινώματα τείνουν να επηρεάζουν ενήλικες ηλικίας 30 έως 60 ετών και συνήθως δεν έχουν προφανή αιτία, αν και σύμφωνα με το NHS, ένας μικρός αριθμός περιπτώσεων είναι αποτέλεσμα μιας γενετικής πάθησης που ονομάζεται νευροϊνωμάτωση τύπου 2 (NF2).
Περίπου ένας στους 20 ασθενείς στους οποίους έχει αφαιρεθεί ο όγκος θα υποτροπιάσει, πράγμα που σημαίνει ότι πολλοί πρέπει να υποβάλλονται σε τακτικές μαγνητικές τομογραφίες μετά τη θεραπεία και ακόμη και τότε συμπτώματα όπως απώλεια ακοής και εμβοές στα αυτιά μπορεί να παραμείνουν.