Ο κακός ύπνος μπορεί να επηρεάσει το σώμα - ειδικά την υγεία της καρδιάς. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα διαπίστωσαν σε σχετική μελέτη ότι οι βιοδείκτες του οργανισμού που σχετίζονται με τη φλεγμονή και την υγεία της καρδιάς αυξάνονται μετά από μόλις τρεις νύχτες ανεπαρκούς ύπνου.
Είναι ήδη γνωστό στην επιστημονική κοινότητα ότι η κακή ποιότητα ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, όπως επιδείνωση ψυχικών προβλημάτων ή επιτάχυνση της γήρανσης του εγκεφάλου.
Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Biomarker Research, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιπτώσεις του κακού ύπνου σε 16 νεαρούς άνδρες, με υγιές βάρος και καλή υγεία, οι οποίοι μετείχαν σε δύο συνεδρίες, καθεμία από τις οποίες περιελάμβανε τρεις νύχτες παρακολούθησης σε εργαστήριο ύπνου. Παράλληλα, εξέτασαν αν οι δυσμενείς επιπτώσεις της έλλειψης ύπνου θα μπορούσαν ίσως να αντισταθμιστούν από αυξημένη φυσική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Πώς έγινε η μελέτη
Στην μία συνεδρία, οι συμμετέχοντες κοιμήθηκαν μόλις 4,25 ώρες. Την επόμενη μέρα, οι επιστήμονες συνέλεξαν δείγματα αίματος δυο φορές, πριν και μετά από άσκηση υψηλής έντασης διάρκειας 30 λεπτών.
Στις επόμενες 3 διανυκτερεύσεις που έγιναν σε ελεγχόμενες συνθήκες, οι συμμετέχοντες κοιμήθηκαν κανονικά για περίπου 8,5 ώρες κατά μέσο όρο.
Ο στόχος ήταν να μελετηθούν διεξοδικά τυχόν διαφορές σε 88 πρωτεΐνες που σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως η λεπτίνη, η λιποπρωτεϊνική λιπάση και η γαλεκτίνη-9.
Ο κακός ύπνος μπορεί να προκαλέσει αύξηση των φλεγμονωδών πρωτεϊνών
Αφού εξέτασαν τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ακόμα και ο βραχυπρόθεσμος περιορισμός του ύπνου ήταν ικανός παράγοντας για να αλλάξει τους βιοδείκτες των συμμετεχόντων.
Μόλις τρεις νύχτες ανεπαρκούς ύπνου έφταναν για να αυξηθούν οι πρωτεΐνες που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η άσκηση, όπως διαπίστωσαν οι ειδικοί, τελικά δεν ήταν αρκετή για να ακυρώσει εντελώς τη βλάβη που προκάλεσε η έλλειψη ύπνου καθώς ενώ επηρέασε τα επίπεδα πρωτεΐνης σε κάποιο βαθμό, οι συμμετέχοντες εξακολουθούσαν να εμφανίζουν στις εξετάσεις τους αυξημένες τιμές σε 16 πρωτεΐνες που σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, «το αυξημένο σύνολο περιελάμβανε αρκετές πρωτεΐνες που σχετίζονται με το στρες, την ιντερλευκίνη και τις χημειοκίνες».
Τα συμπεράσματα των ειδικών
Η μελέτη απέδειξε ότι ακόμα και μικρής διάρκειας μείωση των ωρών ύπνου μπορεί να συμβάλει σε σημαντικά δυσμενείς βιολογικές αλλαγές, και μάλιστα με δείγμα νεαρούς σε ηλικία και υγιείς ενήλικες άνδρες.
Οι συγγραφείς της μελέτης τόνισαν ότι απαιτείται τώρα περεταίρω έρευνα για τον προσδιορισμό των επιπτώσεων που μπορεί να έχει η ίδια κατάσταση σε ηλικιωμένους ή στον γυναικείο πληθυσμό.
Πώς η αϋπνία επηρεάζει την υγεία
Ο Cheng-Han Chen, MD, πιστοποιημένος επεμβατικός καρδιολόγος και ιατρικός διευθυντής στο MemorialCare Saddleback Medical Center, εξηγεί ότι «αυτή η μελέτη που βασίζεται σε βιοδείκτες βρήκε αλλαγές στη χημεία του αίματος που σχετίζονται με φλεγμονή μετά από μερικές νύχτες περιορισμού ύπνου. Αυτό υποδηλώνει την ύπαρξη ενός βιοχημικού μηχανισμού με τον οποίο ένας ύπνος κακής ποιότητας μπορεί να επηρεάσει την υγεία κάποιου».
Ο Δρ Chen προσθέτει ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά την ενδοκρινική και ανοσοποιητική λειτουργία.
Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τον ύπνο μας
Το κλειδί για καλύτερες νύχτες, σύμφωνα με τους γιατρούς, κρύβεται σε μια σταθερή βραδινή ρουτίνα που πρέπει να τηρείται καθημερινά πριν ξαπλώσουμε στο κρεβάτι μας.
«Συνιστούμε επίσης στους ανθρώπους να εφαρμόζουν μια καλή, ας πούμε «υγιεινή ύπνου», που συμπεριλαμβάνει την αποφυγή της καφεΐνης και του αλκοόλ αργά μέσα στην ημέρα, την αποφυγή χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών πριν από την κατάκλιση, τον περιορισμό ύπνου μεγάλης διάρκειας μέσα στην μέρα, την τακτική άσκηση και την υγιεινή διατροφή», σημειώνει ο Δρ Chen.
Και ο Harneet Walia, MD, ιατρικός διευθυντής ύπνου για το Miami Cardiac & Vascular Institute, συνιστά με θέρμη την δημιουργία «μιας χαλαρωτικής ρουτίνας πριν τον ύπνο για να σηματοδοτήσουμε στο σώμα μας ότι είναι ώρα να χαλαρώσει» εξασφαλίζοντας έτσι καλύτερες πιθανότητες για… όνειρα γλυκά.