H χώρα μας ετοιμάζεται για τα πρώτα σαραντάρια αυτήν την εβδομάδα με τα επεισόδια ακραίας ζέστης να γίνονται πια τα καλοκαίρια μας όλο πιο συχνά και όλο πιο μεγάλης διάρκειας.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με αφορμή αυτά τα νέα δύσκολα δεδομένα για τη δημόσια υγεία σε ανάρτηση του στα στα social media τονίζει ότι "η θερμική καταπόνηση είναι η κύρια αιτία θανάτων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και μπορεί να επιδεινώσει υποκείμενες ασθένειες."
Και προσθέτει ότι "λόγω της κλιματικής αλλαγής, αντιμετωπίζουμε πλέον κάθε χρόνο μεγαλύτερης διάρκειας και πιο έντονους καύσωνες, και έτσι η ακραία ζέστη επηρεάζει την υγεία μας", απαριθμόντας στο σχετικό σχεδιάγραμμα τα σημεία του σώματος που είναι πιο τρωτά σε αυτήν την καταπόνηση. Ιδιαίτερα δοκιμάζεται το κεφάλι, οι νεφροί, το δέρμα, η καρδιά, οι πνεύμονες αλλά και το μυικό σύστημα.
{https://www.facebook.com/photo/?fbid=1158534082972647&set=a.627139002778827}
Τι είναι η θερμική καταπόνηση και τι την προκαλεί;
Εμφανίζεται όταν το σώμα βιώνει συσσώρευση θερμότητας σε επίπεδο που υπερβαίνει αυτό που μπορεί να αποβάλει. «Το ανθρώπινο σώμα έχει αυτή τη φανταστική ικανότητα να ψύχεται μέσω της εξάτμισης του ιδρώτα», δηλώνει στον Guardian ο Uwe Reischl, καθηγητής στη σχολή δημόσιας και πληθυσμιακής υγείας του Boise State University. Αλλά ακόμη και όταν το σώμα παράγει ιδρώτα, η εξάτμιση μπορεί να είναι περιορισμένη λόγω της υγρασίας του αέρα.
Ένας άλλος παράγοντας που προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος είναι όταν ένα άτομο φοράει ρούχα που εμποδίζουν την απελευθέρωση του ιδρώτα από το δέρμα. Και όταν το σώμα δεν έχει αρκετό νερό, αφυδατώνεται σε σημείο που δεν είναι πλέον σε θέση να παράγει ιδρώτα.
Η επίδραση του φαινομένου του θερμικού θόλου
Ο ζεστός αέρας μπορεί να συγκρατήσει περισσότερη υγρασία από τον κρύο αέρα. «Έτσι, όσο πιο ζεστό είναι το θερμικό κύμα, τόσο υψηλότερα είναι τα επίπεδα υγρασίας», εξηγεί ο Reischl. Τα αστικά περιβάλλοντα με πολλά κτίρια, ασφαλτοστρωμένους δρόμους και χώρους στάθμευσης επιδεινώνουν την πιθανότητα θερμικής καταπόνησης, καθώς απορροφούν τη θερμότητα από τον ήλιο (και την απελευθερώνουν) καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της θερμικής καταπόνησης;
«Η θερμική καταπόνηση είναι ένα φάσμα», εξηγεί η Kristie Ebi, καθηγήτρια περιβαλλοντικής και επαγγελματικής υγείας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. Τα συμπτώματα μπορεί να κυμαίνονται από μικρές, κοκκινωπές φουσκάλες στα χέρια έως λιποθυμία. Σε ακραίες περιπτώσεις, εάν η θερμοκρασία του σώματος αυξηθεί πάνω από 39 °C , μπορεί να προκληθεί θερμοπληξία, η οποία μπορεί να προκαλέσει οίδημα του εγκεφάλου και άλλων εσωτερικών οργάνων και μπορεί να είναι θανατηφόρα.
Ποιοι επηρεάζονται περισσότερο από το θερμικό στρες;
Τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι έγκυες γυναίκες είναι μεταξύ των πιο ευάλωτων στο θερμικό στρες. «Οι αθλητές και οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο θερμικής καταπόνησης», δήλωσε η Ebi, καθώς όσο περισσότερο κινούνται ή εργάζονται οι άνθρωποι, τόσο περισσότερη θερμότητα πρέπει να αποβάλει το σώμα τους. Αυτές οι συνθήκες είναι πιο επικίνδυνες για άτομα όπως οι αγρότες, οι οποίοι πρέπει να προστατεύονται από φυσικούς ή χημικούς κινδύνους, όπως τα φυτοφάρμακα. Πρέπει να φορούν προστατευτική ενδυμασία, η οποία μπορεί να παρεμποδίζει την ικανότητα του σώματός τους να εξατμίζει τον ιδρώτα.
Πώς αναρρώνει το ανθρώπινο σώμα από το θερμικό στρες;
«Όταν εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες, το σώμα μας χρειάζεται χρόνο για να κρυώσει, και αυτό συμβαίνει συνήθως τη νύχτα», εξηγεί η Ebi. (Ωστόσο, από το 1970, οι θερμοκρασίες τη νύχτα το καλοκαίρι έχουν αυξηθεί,, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι έχουν λιγότερη ανάπαυλα τη νύχτα).
«Εκτός από την ανάπαυση, το σώμα χρειάζεται ενυδάτωση», είπε ο Reischl, προσθέτοντας ότι οι άνθρωποι πρέπει να πίνουν περισσότερο νερό από ό,τι συνήθως.
Τι μπορούν να κάνει κανείς για να μετριάσει το θερμικό στρες;
Πρέπει να αποφεύγονται οι έντονες δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους, να αυξάνεται η κατανάλωση υγρών, να αποφεύγεται ο ήλιος και να μένει κανείς όσο μπορεί περισσότερο σε κλιματιζόμενους χώρους.
Ποιοι είναι μερικοί τρόποι για να παραμείνετε δροσεροί χωρίς κλιματισμό;
Το να βάζετε τα πόδια σας σε κρύο νερό, να τοποθετείτε δροσερές πετσέτες γύρω από το λαιμό σας, να κάθεστε μπροστά από έναν ηλεκτρικό ανεμιστήρα και να ραντίζετε τον εαυτό σας με νερό είναι αποτελεσματικοί τρόποι για να δροσιστείτε. Το ίδιο ισχύει και για το να κλείνετε τα πατζούρια στο σπίτι κατά τη διάρκεια της ημέρας και να ανοίγετε λίγο τα τζάμια.
Πηγές: Guardian, ΠΟΥ