Ερευνητές από την Κίνα ανακάλυψαν ότι η βιολογική ηλικία ενός ατόμου έχει σημαντική επίδραση στο αν θα αναπτύξει Αλτσχάιμερ ή άλλη μορφή άνοιας, ακόμη και αν η χρονολογική του ηλικία είναι μικρότερη.
Η ηλικία ενός ατόμου μπορεί να μετρηθεί με δύο τρόπους: η χρονολογική ηλικία - ο αριθμός των ετών που έχει ζήσει - και η βιολογική ηλικία - η ηλικία των κυττάρων και των ιστών του.
Και όσο πιο γηρασμένα είναι τα κύτταρα, τόσο μεγαλύτερη φθορά έχουν υποστεί. Τα γηρασμένα ή κατεστραμμένα κύτταρα αυξάνουν τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης και χρόνιων ασθενειών, όπως ο καρκίνος.
Δεδομένου ότι δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για την βιολογική μας ηλικία, η μεσογειακή διατροφή, η σωματική άσκηση, η μείωση του στρες και η καλή διατροφή μπορούν να μάς βοηθήσουν να συγκρατήσουμε τη βιολογική μας γήρανση.
Αναλύοντας δεδομένα υγείας περίπου 14 ετών από περισσότερους από 280.000 ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο, με μέση ηλικία 57 ετών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι ανέπτυξαν άνοια ήταν βιολογικά μεγαλύτεροι (55 έναντι 45) κατά την έναρξη της μελέτης, σύμφωνα με βιοδείκτες αίματος και οργάνων.
Τα άτομα με την πιο προχωρημένη βιολογική ηλικία είχαν περίπου 30% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σύγκριση με εκείνα της χαμηλότερης ομάδας.
Στη μελέτη που πραγματοποιήθηκε από Κινέζους ερευνητές, η ομάδα προσδιόρισε τη βιολογική ηλικία των ατόμων μετρώντας τις παρακάτω παραμέτρους:
-λειτουργία των πνευμόνων
-αρτηριακή πίεση
-χοληστερόλη
-βιοδείκτες του αίματος, όπως ο μέσος όγκος των κυττάρων και ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων
Η μέση χρονολογική ηλικία κατά την έναρξη της μελέτης ήταν περίπου 57 έτη, ενώ η μέση βιολογική ηλικία ήταν περίπου 45 έτη.
Κατά τη διαίρεση των συμμετεχόντων σε τέσσερις ομάδες με βάση τη βιολογική ηλικία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν την πιο προχωρημένη βιολογική ηλικία είχαν περίπου 30% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σύγκριση με όσους ανήκαν στην ομάδα με τη χαμηλότερη βιολογική ηλικία.
Τα άτομα με υψηλότερη βιολογική ηλικία τείνουν να είναι μεγαλύτερα σε ηλικία, άνδρες, νυν ή πρώην καπνιστές και φορείς του γονιδίου APOE 4, το οποίο συνδέεται με υψηλότερη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δύο διαφορετικούς αλγόριθμους για να υπολογίσουν τη βιολογική ηλικία των ατόμων.
Ο ένας, ονομάζεται KDM-BA, χρησιμοποιεί ένα μοντέλο μηχανικής μάθησης που συγκρίνει εννέα μετρήσεις υγείας ενός ατόμου - όπως η αρτηριακή πίεση, η χοληστερόλη και η λειτουργία των πνευμόνων - με τους μέσους όρους του πληθυσμού. Εάν οι βιοδείκτες είναι χειρότεροι από το αναμενόμενο για την χρονολογική τους ηλικία, τους αποδίδεται μεγαλύτερη βιολογική ηλικία.
Ο άλλος αλγόριθμος, ο PhenoAge, εκτιμά τη βιολογική ηλικία χρησιμοποιώντας 10 μετρήσεις - συμπεριλαμβανομένων δεικτών φλεγμονής και μεταβολικών δεικτών όπως η γλυκόζη - σε συνδυασμό με τη χρονολογική ηλικία σε έναν τύπο πρόβλεψης θνησιμότητας.
Οι υψηλότερες βαθμολογίες βιολογικής ηλικίας που υπολογίστηκαν και από τους δύο αλγόριθμους συσχετίστηκαν με μικρότερο όγκο στις περιοχές του εγκεφάλου της συντριπτικής πλειονότητας των ατόμων, ειδικά στον ιππόκαμπο, όπου επεξεργάζονται και αποθηκεύονται οι μνήμες.
Τα άτομα με υψηλότερη βιολογική ηλικία, όπως προσδιορίστηκε από τον αλγόριθμο KDM-BA, παρουσίασαν λεπτότερο φλοιό, ή το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου, σε 40 περιοχές του εγκεφάλου, ιδιαίτερα σε εκείνες που εμπλέκονται στη μνήμη και τη λήψη αποφάσεων.
Τα άτομα με υψηλότερη βιολογική ηλικία, όπως προσδιορίστηκε από τον αλγόριθμο PhenoAge, παρουσίασαν λέπτυνση του φλοιού σε 45 περιοχές του εγκεφάλου, με τη σημαντικότερη συρρίκνωση να παρατηρείται στις περιοχές που είναι υπεύθυνες για την αισθητηριακή επεξεργασία και τη ρύθμιση των συναισθημάτων.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, διαπίστωσε ότι 36 έως 40 περιοχές του εγκεφάλου που παρουσίασαν λέπτυνση συσχετίζονταν επίσης με αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Ο Δρ Yacong Bo, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Zhengzhou της Κίνας, δήλωσε: «Αυτές οι αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου εξηγούν μερικές, αλλά όχι όλες, τις συσχετίσεις μεταξύ της προχωρημένης βιολογικής ηλικίας και της άνοιας. Αυτά τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την υπόθεση ότι η προχωρημένη βιολογική ηλικία μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη της άνοιας προκαλώντας μια εκτεταμένη αλλαγή στις δομές του εγκεφάλου».