Το News4Health ζήτησε το σχόλιο της Προέδρου του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με Κυστική Ίνωση,  Άννας Σπίνου, μετά τις πρόσφατες καταγγελίες εσωτερικής ελεγκτής του ΙΦΕΤ περί εξαγωγών φαρμάκων από τον οργανισμό, που δημιούργησαν έλλειψη φαρμακευτικών προϊόντων και κατά συνέπεια πρόβλημα στην πρόσβαση των ασθενών με τη πάθηση σε αυτά.

«Δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τα φάρμακα, με τους ασθενείς να τα λαμβάνουν κανονικά εδώ και μήνες» ανέφερε χαρακτηριστικά η .κ Σπίνου και πρόσθεσε ότι υπάρχει ομαλή ροή των φαρμάκων για τους ασθενείς με κυστική ίνωση.

Στη συνέχεια, η κ. Σπίνου εξήγησε ότι εδώ και καιρό έχουν σταματήσει να έρχονται τα φάρμακα από το ΙΦΕΤ συμπληρώνοντας ότι «τα παίρνουμε από τον ΕΟΠΥΥ». Επομένως, δεν τίθεται θέμα αδυναμίας πρόσβασης των ασθενών στα φάρμακα τους. 

Θυμίζουμε ότι η εταιρεία ΙΦΕΤ Α.Ε. είναι θυγατρική εταιρεία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) και κύριος, αλλά όχι μοναδικός, ρόλος της είναι η παραγωγή, εισαγωγή και διάθεση φαρμακευτικών προϊόντων, τα οποία δεν κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά από ιδιωτικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις αλλά είναι απολύτως απαραίτητα για την θεραπεία των ασθενών και την προστασία της δημόσιας υγείας.

Οι καταγγελίες εσωτερικής ελεγκτή του ΙΦΕΤ

Τον περασμένο μήνα δημοσιεύτηκαν στην Κυριακάτικη Δημοκρατία, στοιχεία μιας «εμπιστευτικής έκθεσης εσωτερικού ελέγχου», που είχε συντάξει εσωτερική ελεγκτής του οργανισμού και φέρει ημερομηνία 8 Φεβρουαρίου. Η περίοδος ελέγχου εκτείνεται από τον Αύγουστο του 2021 έως τον Ιανουάριο 2022.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται, στην έκθεση γίνεται λόγος μεταξύ άλλων για «εξαγωγή/εκποίηση φαρμακευτικών προϊόντων έκτακτης και μόνιμης κάλυψης χωρίς την τήρηση διαδικασιών», προσομοιάζοντας «περισσότερο με εμπορική δραστηριότητα, που δεν αποτελεί καταστατικό σκοπό του ΙΦΕΤ» και «χωρίς να απομείνει απόθεμα στις αποθήκες για εγχώρια χρήση». Πρόκειται για φάρμακα για σοβαρές ασθένειες, με ειδική αναφορά σε θεραπείες για την Κυστική Ίνωση, φάρμακα που είχε εισάγει το Ινστιτούτο. Αναφέρεται, δε, σε επιστολή του συλλόγου των ασθενών, στην οποία φέρεται να καταγγέλλονται ελλείψεις που προκύπτουν από τις διαδικασίες.

Τι απάντησε με επιστολή ο διευθύνοντας σύμβουλος του ΙΦΕΤ

Με μια επιστολή 51 σελίδων, ο Ι. Σωτηρίου απαντάει στις καταγγελίες που περιγράφονται στην έκθεση και το δημοσίευμα, διευκρινίζοντας εξ αρχής πως αποτέλεσε «απερίγραπτη έκπληξη σε όλους», καθώς μέχρι τη δημοσίευση στην εφημερίδα, «η εταιρεία δεν γνώριζε την ύπαρξη και κυρίως το περιεχόμενο τέτοιας “έκθεσης”».

Απορρίπτει τα ευρήματα ως αναληθή, ενώ η έκθεση χαρακτηρίζεται «κακόβουλη μεθόδευση», που «ήρθε ως επιστέγασμα μιας διαπιστωθείσας αντιδεοντολογικής και αντισυμβατικής συμπεριφοράς εκ μέρους της εσωτερική ελεγκτή». Μάλιστα, στη συμπεριφορά αυτή αποδίδει ο κ. Σωτηρίου και την απόφαση του ΔΣ του ΙΦΕΤ προχωρήσει στην αντικατάσταση της, «σε ανύποπτο χρόνο και για λόγους μη αφορώντες το περιεχόμενο της “εμπιστευτικής εκθέσεως”» (από 4 Φεβρουαρίου 2022).

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το θέμα των εξαγωγών φαρμάκων, ο κ. Σωτηρίου περιγράφει πως η νομοθεσία όχι μόνο δεν απαγορεύει τις εξαγωγές προϊόντων από το ΙΦΕΤ, αλλά τις προβλέπει ρητά. Μάλιστα, ζήτησε και τη νομική γνωμοδότηση από 2 δικηγορικά γραφεία, που φέρονται να συγκλίνουν σε αυτή την άποψη.

Παραθέτει μάλιστα απόσπασμα από το άρθρο 7 του ν.1965/1991, βάσει του οποίου «το ΙΦΕΤ δύναται να εξάγει προϊόντα που εισήγαγε για να καλύψει έκτακτη ανάγκη και τα οποία δεν μπορεί πλέον να διαθέσει στην εγχώρια αγορά, συνέπεια της επανακυκλοφορίας τους από τον εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο ή την παραγωγό εταιρεία». Σημειώνεται πως αρμόδια για να αποφασίσει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις των εξαγωγών είναι η ΙΦΕΤ Μ.Α.Ε. (και όχι ο ΕΟΦ) και συγκεκριμένα ο Διευθύνων Σύμβουλος.

Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές φαρμάκων την περίοδο Ιουλίου – Νοεμβρίου 2021, ο διευθύνων σύμβουλος του ΙΦΕΤ υποστηρίζει πως «ουδεμία έλλειψη φαρμακευτικών προϊόντων προκάλεσαν» και πληρούν απολύτως τις προϋποθέσεις που τίθενται στο καταστατικό της εταιρείας. Παραθέτει, μάλιστα, αναλυτικά, πληροφορίες, ημερομηνίες, ποσότητες και αριθμούς αποφάσεων, γύρω από τις εισαγωγές και τα διαθέσιμα αποθέματα.

Επιπρόσθετα, σημειώνεται πως στην επιστολή του συλλόγου των ασθενών με κυστική ίνωση δεν γίνεται αναφορά στο ινστιτούτο, αλλά στην εταιρεία που διαθέτει το φάρμακο, «πέραν του γεγονότος ότι η αρμοδιότητα της ΙΦΕΤ ΜΑΕ να διαθέτει τα προϊόντα είχε ήδη λήξει από τις 31 Δεκεμβρίου 2021 και δεν είχε ανανεωθεί».

Κυρίως, όμως, προκύπτει ότι καθ’ όλο το διάστημα υπήρχε σε εβδομαδιαία βάση σταθερά μεγαλύτερο απόθεμα των δύο σκευασμάτων για την πάθηση, από τις παραγγελίες και τις παραδόσεις, ενώ κάλυπτε πλήρως τις ανάγκες των ασθενών με κυστική ίνωση στην Ελλάδα. Αντίστοιχες, διευκρινίσεις δίνονται και για άλλα σκευάσματα που εξήχθησαν. Η πλήρης κάλυψη των αναγκών διαφαίνεται, κατά τον κ. Σωτηρίου και από το γεγονός ότι «δεν διαπιστώθηκε καμία έλλειψη των αντίστοιχων φαρμακευτικών προϊόντων από τον μόνον αρμόδιο να το πράξει, ΕΟΦ».