Οι υψηλές τιμές των τροφίμων μας αγχώνουν. Σε σχετική δημοσκόπηση που διενεργήθηκε πριν λίγες εβδομάδες στις ΗΠΑ, το 53% των Αμερικανών δήλωσε ότι τα έξοδα για διατροφή αποτελούν «σημαντική πηγή άγχους».
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του ΕΦΕΤ, ποσοστό 67% των καταναλωτών επιλέγει τα τρόφιμα που θα μπουν στο καλάθι του με κύριο παράγοντα το κόστος τους.
Για να περιορίσουν τον προϋπολογισμό τους όλο και περισσότεροι αναζητούν πλέον συνταγές για τα λεγόμενα «γεύματα επιβίωσης», όπως αποδεικνύεται και από τις αυξανόμενες αναζητήσεις του όρου στην Google ενώ τα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ετικέτα #strugglemeals συγκεντρώνουν πλέον εκατομμύρια προβολές.
Αν και ο όρος είναι άτυπος, γενικά χρησιμοποιείται για να περιγράψει φθηνά και εύκολα στην παρασκευή τους φαγητά. Δυστυχώς ωστόσο, πολλές από τις διατροφικές αυτές προτάσεις βασίζονται σε υπερεπεξεργασμένες πρώτες ύλες, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη, και φτωχές σε θρεπτικά συστατικά.
Η ρεαλιστική ματιά στο θέμα
«Όλοι περνάμε εποχές κατά τις οποίες μπορεί να μην τρώμε «τέλεια» και μερικά λιγότερο θρεπτικά γεύματα κάθε εβδομάδα δεν θα καταστρέψουν την υγεία κανενός», υποστηρίζει η διατροφολόγος Meridan Zerner.
Και η Lindsay Malone, RDN, LD, κλινική διαιτολόγος στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve στο Κλίβελαντ, συμφωνεί: «Το κλειδί είναι να μην αγχώνεστε για ένα μόνο γεύμα ή μια μόνο μέρα», λέει.
Για την Malone είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το φαγητό αφορά τόσο στην επιβίωση όσο και στην ευχαρίστηση, όταν όμως κάποιος δυσκολεύεται οικονομικά η προτεραιότητα είναι να φάει την απαραίτητη ποσότητα που χρειάζεται.
Ωστόσο, αν τα τρόφιμα υψηλής επεξεργασίας αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής μας για μεγάλο χρονικό διάστημα, αυτό αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων παθήσεων, όπως καρδιακές νόσοι, διαβήτης και παχυσαρκία.
Τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, λένε οι διατροφολόγοι, τείνουν να είναι πυκνά σε θερμίδες αλλά φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. Συχνά περιέχουν επεξεργασμένους υδατάνθρακες, νάτριο, πρόσθετα λίπη και συντηρητικά, και λίγες φυτικές ίνες, πρωτεΐνες και μικροθρεπτικά συστατικά - κάτι που μπορεί να μας κάνει να πεινάμε σύντομα μετά από ένα γεύμα, με αποτέλεσμα την κατανάλωση περισσοτέρων θερμίδων στο τέλος της μέρας.
Κάνοντας αυτά τα γεύματα πιο θρεπτικά
Ακόμα κι αν τα γεύματά μας βασίζονται σε φθηνή, χαμηλής θρεπτικής αξίας πρώτη ύλη, υπάρχει περιθώριο να τα κάνουμε πιο ισορροπημένα διατροφικά κρατώντας το κόστος χαμηλό, με το να προσθέσουμε ένα ή δύο επιπλέον συστατικά που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και πρωτεΐνες, λένε οι διατροφολόγοι.
Μια στρατηγική είναι η χρήση φθηνών βασικών προϊόντων όπως ρύζι, φασόλια, κονσερβοποιημένες ντομάτες και κατεψυγμένα λαχανικά, τα οποία αν και έχουν σχετικά χαμηλό κόστος είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και χορταστικά.
Για παράδειγμα, ένα μπολ noodles μεταμορφώνεται διατροφικά αν του προσθέσουμε κατεψυγμένα λαχανικά, φασόλια σε κονσέρβα ή ένα αυγό.
«Με λίγη δημιουργικότητα και μερικά βασικά προϊόντα από το ντουλάπι της κουζίνας και την κατάψυξη, μπορεί κάποιος να φτιάξει γεύματα που είναι λίγο πιο υγιεινά, με περισσότερη πρωτεΐνη, και πιο φιλικά τόσο για το σώμα όσο και για το πορτοφόλι του», επισημαίνει χαρακτηριστικά η Zerner.
Μερικές δε από τις πιο εύκολες προτάσεις για υγιεινά γεύματα χαμηλού κόστους, περιλαμβάνουν:
- ομελέτα με περισσεύματα ή κατεψυγμένα λαχανικά και φασόλια, γαρνιρισμένη με σάλτσα ή τυρί
- ένα μπολ με φασόλια σε κονσέρβα, ρύζι, σάλτσα, κατεψυγμένα λαχανικά, τυρί και καρυκεύματα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως γέμιση σε αραβικές πίτες ή τάκος
- ψητές πατάτες με τυρί cottage ή στραγγιστό γιαούρτι, μαύρα φασόλια, σάλτσα και οποιοδήποτε είδος κρέατος έχει περισσέψει από προηγούμενο γεύμα
- συνδυασμός φακής ή φασολιών, με ρύζι
Για την εξοικονόμηση χρημάτων, οι ειδικοί προτείνουν επίσης να επιλέγονται μη εμπορικές επωνυμίες και να αναζητούνται ειδικές προσφορές και εκπτώσεις που επιτρέπουν την προμήθεια μεγαλύτερης ποσότητας τροφίμων σε καλύτερες τιμές. Μια καλή εναλλακτική είναι και η αγορά χύμα προϊόντων όπως είναι λόγου χάρη τα όσπρια, ενώ συστήνεται να μαγειρεύονται μεγαλύτερες ποσότητες οι οποίες κατόπιν αφού χωριστούν σε μερίδες μπορούν να καταψυχθούν και να χρησιμοποιηθούν ευκολότερα για μελλοντικά γεύματα.
Πηγή: Everydayhealth