O υπερθυρεοειδισμός ή νόσος του Graves είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που επηρεάζει τον θυρεοειδή αδένα. Στους ασθενείς με αυτή τη νόσο, το σώμα παράγει αντισώματα που προσβάλλουν τον υποδοχέα της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH). Τα αντισώματα αυτά μιμούνται τη φυσιολογική δράση της TSH. Kάνουν τον θυρεοειδή να παράγει υπερβολικές ποσότητες ορμονών (τριιωδοθυρονίνη-Τ3 και θυροξίνη-Τ4), οδηγώντας έτσι σε υπερθυρεοειδισμό.
Τα αίτια της συγκεκριμένης νόσου παραμένουν άγνωστα. Παρ’ όλα αυτά, μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες, αν και προσβάλλει κυρίως γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισής της, σύμφωνα με την διαιτολόγο και διατροφολόγο Αγγελική Ταρσάνη.
Πιθανές αιτίες εμφάνισης υπερθυρεοειδισμού είναι τα αυξημένα επίπεδα ιωδίου στον οργανισμό, η ύπαρξη άλλου αυτοάνοσου νοσήματος. Για παράδειγμα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή ο σακχαρώδης διαβήτης, καθώς και παράγοντες όπως το κάπνισμα, η εγκυμοσύνη, η ανεπάρκεια βιταμίνης D και σεληνίου.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της νόσου Graves διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Τα πιο κοινά είναι:
- Απώλεια βάρους
- Εξόφθαλμος, ευαισθησία στο φως
- Νευρικότητα, ευερεθιστότητα
- Εναλλαγές διάθεσης
- Αίσθημα κούρασης και αδυναμίας
- Ταχυκαρδία
- Διόγκωση του θυρεοειδή
- Εφίδρωση
Θεραπεία της Νόσου Graves
Ο υπερδραστήριος θυρεοειδής είναι συνήθως θεραπεύσιμος και η αντιμετώπισή του περιλαμβάνει:
- Φαρμακευτική θεραπεία: αντιθυρεοειδικά φάρμακα (μεθιμαζόλη ή προπυλθειουρακίλη), τα οποία αναστέλλουν τη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4, καθώς και β-αναστολείς, οι οποίοι χορηγούνται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
- Ραδιενεργό ιώδιο: χρησιμοποιείται για την καταστροφή των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα με στόχο τη μείωση της παραγωγής θυρεοειδικών ορμονών.
- Ολική θυρεοειδεκτομή: η χειρουργική επέμβαση μέρους ή του μεγαλύτερου μέρους του θυρεοειδούς αδένα, η οποία χρησιμοποιείται λιγότερο συχνά ως θεραπευτική επιλογή για τον υπερθυρεοειδισμό.
Διατροφική αντιμετώπιση της νόσου
«Όπως σε όλα τα νοσήματα, έτσι και στη νόσο του Graves, η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη διαχείριση της όσο και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της», επισημαίνει η κυρία Ταρσάνη και συνεχίζει παραθέτοντας τι πρέπει να αποφεύγουν όσοι πάσχουν από τη νόσο και τι να προτιμούν.
«Πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα που είναι πλούσια σε ιώδιο. Για παράδειγμα, τα θαλασσινά, τα ψάρια, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, το ιωδιούχο αλάτι και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα με αυτό (όπως ψωμί και ζυμαρικά), συνιστάται να αποφεύγονται. Το ιώδιο είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό συστατικό που συμβάλλει στη φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, συμμετέχοντας στην παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών Τ3 και Τ4. Ωστόσο, σε ασθενείς με νόσο του Graves, η αυξημένη πρόσληψή του μπορεί να επιδεινώσει την υπερπαραγωγή των ορμονών και, κατ’ επέκταση, να επιβαρύνει την κλινική εικόνα του υπερθυρεοειδισμού».
«Απεναντίας, στη διατροφή του ατόμου θα πρέπει να υπάρχουν τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο, με έμφαση σε φυτικής προέλευσης. Επιλογές όπως, μπρόκολο, σπανάκι, λάχανο, όσπρια, μπάμιες. Επιπλέον, τρόφιμα όπως βραζιλιάνικα καρύδια, βρόμη, φασόλια, μανιτάρια, ρύζι, σπόροι chia και ηλιόσποροι προσφέρουν σημαντικές ποσότητες σεληνίου στο σώμα. Το σελήνιο λειτουργεί τόσο ως αντιοξειδωτικό όσο και ρυθμιστικός παράγοντας στο μεταβολισμό των θυρεοειδικών ορμονών. Τέλος, χαμηλά επίπεδα μαγνησίουστο αίμα μπορεί να επηρεάσουν το πως το σώμα ρυθμίζει τις ορμόνες του θυρεοειδή. Γι’ αυτό, επαρκείς ποσότητες από φακές, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, μπανάνες, μαύρη σοκολάτα, αβοκάντο, κολοκυθόσπορο χρειάζονται στη διατροφή του ατόμου με νόσο του Graves», συμβουλεύει η ειδικός.
Καταλήγοντας η κυρία Ταρσάνη εξηγεί πως «ο υπερθυρεοειδισμός ή νόσος του Graves, είναι μια πάθηση που μπορεί να αντιμετωπιστεί. Με έγκαιρη διάγνωση, σωστή ιατρική καθοδήγηση και συνεργασία με γιατρό και διαιτολόγο, είναι δυνατό να ρυθμιστεί η λειτουργία του θυρεοειδούς και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά τα συμπτώματα».