Μια διεθνής μελέτη που διεξήχθη από το Institut de Neurociències της Universitat Autònoma de Barcelona (INc-UAB) έδειξε ότι η αύξηση των επιπέδων της πρωτεΐνης Κλωθώ (Klotho) σε ποντίκια παρατείνει τη διάρκεια ζωής και βελτιώνει τόσο τη σωματική όσο και τη γνωστική υγεία κατά τη γήρανση.
Καθώς γερνάμε, είναι φυσικό να χάνουμε μυϊκή και οστική μάζα, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη ευθραυστότητα και υψηλότερο κίνδυνο πτώσεων και σοβαρών τραυματισμών. Σε επίπεδο γνωστικής λειτουργίας, οι νευρώνες εκφυλίζονται προοδευτικά και χάνουν τις συνδέσεις τους, ενώ ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον γίνονται πιο συχνές. Σε μια κοινωνία όπου ο πληθυσμός γερνάει σταθερά, η μείωση αυτών των επιπτώσεων αποτελεί μία από τις κύριες προκλήσεις για την έρευνα.
Τώρα, σε ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Molecular Therapy, μια διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Miguel Chillón, ερευνητή του ICREA στο INc-UAB, έδειξε ότι η αύξηση των επιπέδων της εκκρινόμενης μορφής της πρωτεΐνης Klotho (s-KL) βελτιώνει τη γήρανση σε ποντίκια. Η ομάδα θεράπευσε νεαρά ζώα με φορείς γονιδιακής θεραπείας που προκάλεσαν την έκκριση περισσότερης s-KL από τα κύτταρά τους. Σε ηλικία 24 μηνών, που αντιστοιχεί περίπου στα 70 χρόνια στον άνθρωπο, διαπίστωσαν ότι η θεραπεία είχε βελτιώσει την υγεία των μυών, των οστών και των γνωστικών λειτουργιών των ζώων.
«Εργαζόμαστε με την πρωτεΐνη Klotho εδώ και αρκετό καιρό, λόγω του θεραπευτικού της δυναμικού για τη θεραπεία νευροεκφυλιστικών ασθενειών. Σε αυτή τη μελέτη, θέλαμε να δούμε αν η s-KL θα μπορούσε επίσης να είναι ευεργετική για την υγιή γήρανση, εξετάζοντας ένα ευρύ φάσμα παραγόντων», εξηγεί ο Miguel Chillón.
Τα ποντίκια που έλαβαν s-KL έζησαν 15-20% περισσότερο, με καλύτερη σωματική απόδοση, μεγαλύτερες μυϊκές ίνες και λιγότερη ίνωση, γεγονός που υποδηλώνει καλύτερη μυϊκή υγεία. Παρατηρήθηκαν επίσης βελτιώσεις στην υγεία των οστών, ιδιαίτερα στα θηλυκά, με μεγαλύτερη διατήρηση της εσωτερικής δομής των οστών (δοκίδες), γεγονός που υποδηλώνει πιθανή προστατευτική δράση κατά της οστεοπόρωσης. Τέλος, στον εγκέφαλο, η θεραπεία με s-KL προώθησε τη δημιουργία νέων νευρώνων και αύξησε την ανοσολογική δραστηριότητα στον ιππόκαμπο, υποδηλώνοντας πιθανά γνωστικά οφέλη.
Η θεραπεία με ιικό φορέα λειτουργεί με την εισαγωγή αντιγράφων του γονιδίου που κωδικοποιεί την επιθυμητή πρωτεΐνη στα κύτταρα του σώματος, έτσι ώστε να μπορούν να αρχίσουν να την παράγουν από μόνα τους. Στα ποντίκια, αυτοί οι φορείς χορηγήθηκαν ενδοφλεβίως και απευθείας στον εγκέφαλο για να διασφαλιστεί ότι τα εγκεφαλικά κύτταρα παρήγαγαν επίσης s-KL.
«Τώρα διαθέτουμε ιικούς φορείς που μπορούν να φτάσουν στον εγκέφαλο μετά από ενδοφλέβια χορήγηση, γεγονός που θα διευκολύνει την ασφαλή μεταφορά αυτής της θεραπείας στον άνθρωπο. Μια άλλη επιλογή θα ήταν η χορήγηση της πρωτεΐνης απευθείας ως φάρμακο αντί της χρήσης ιικών φορέων, αλλά πρέπει ακόμη να βρούμε έναν αποτελεσματικό τρόπο χορήγησης και να διασφαλίσουμε ότι φτάνει στα όργανα-στόχους», εξηγεί ο Joan Roig-Soriano, ερευνητής του INc-UAB και πρώτος συγγραφέας του άρθρου.
Η ερευνητική ομάδα είχε ήδη κατοχυρώσει με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τη χρήση του Klotho για τη θεραπεία γνωστικών ελλειμμάτων και, μετά από αυτή τη μελέτη, κατατέθηκαν τρία νέα διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Αυτά τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας προστατεύουν τη χρήση του Klotho για τη θεραπεία οστικών και μυϊκών ελλειμμάτων, καθώς και για την ανάπτυξη θεραπειών που στοχεύουν στην αύξηση της μακροζωίας.
«Εάν βρούμε μια βιώσιμη μέθοδο χορήγησης, το s-KL θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και στην οικοδόμηση μιας όσο το δυνατόν πιο υγιούς κοινωνίας», καταλήγουν οι ερευνητές.