Η Κάτω βουλή της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης ενέκρινε την Τρίτη ένα νομοσχέδιο που επιτρέπει σε ενήλικες με ανίατες ασθένειες να λαμβάνουν θανατηφόρα φάρμακα, καθώς αυξάνονται οι εκκλήσεις σε όλη την Ευρώπη για νόμιμες επιλογές τερματισμού της ζωής.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι νομοθέτες συζητούν την ίδια ώρα ένα νομοσχέδιο που θα βοηθά τους ενήλικες με ανίατες ασθένειες να τερματίσουν τη ζωή τους στην Αγγλία και την Ουαλία, μετά την αρχική έγκρισή του τον Νοέμβριο.
Ωστόσο απαιτούνται ακόμη πολλά βήματα προτού τα νομοσχέδια και στις δύο χώρες γίνουν νόμος και οι ασθενείς που δεν αντέχουν άλλο την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει να βρουν μία νόμιμη διέξοδο, όπως τονίζουν οι ίδιοι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο αναφέρεται ευρέως ως επικεντρωμένο στο «τέλος της ζωής» ή στην «βοήθεια στο θάνατο» στη γαλλική συζήτηση, και όχι στην «υποβοηθούμενη αυτοκτονία» ή στην «ευθανασία».
«Σκέφτομαι όλους τους ασθενείς και τους αγαπημένους τους που γνώρισα σε διάστημα πάνω από μια δεκαετία. Πολλοί από αυτούς δεν είναι πλέον μαζί μας, αλλά πάντα μου έλεγαν: Συνέχισε τον αγώνα», δήλωσε ο Olivier Falorni, γενικός εισηγητής του νομοσχεδίου, εν μέσω χειροκροτημάτων από τους συναδέλφους του.
Το προτεινόμενο μέτρο για τα θανατηφόρα φάρμακα ορίζει την υποβοηθούμενη ευθανασία ως τη χρήση τους υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να τα λαμβάνουν οι ίδιοι. Μόνο όσοι η κατάσταση στην οποία βρίσκονται δεν τους επιτρέπει να το κάνουν μόνοι τους θα μπορούν να λάβουν βοήθεια από γιατρό ή νοσηλευτή.
Το νομοσχέδιο, το οποίο έλαβε 305 ψήφους υπέρ και 199 κατά, θα σταλεί στη Γερουσία, όπου η συντηρητική πλειοψηφία θα μπορούσε να επιδιώξει την τροποποίησή του. Η οριστική ψηφοφορία για το μέτρο θα μπορούσε να διαρκέσει μήνες, λόγω της μακράς και περίπλοκης διαδικασίας στη Γαλλία. Η Εθνοσυνέλευση πάντως, έχει τον τελικό λόγο έναντι της Γερουσίας.
Ακτιβιστές έχουν επικρίνει την πολυπλοκότητα και τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, η οποία, όπως υποστηρίζουν, τιμωρεί τους ασθενείς που περιμένουν επιλογές για το τέλος της ζωής τους.
Παράλληλα, ένα άλλο νομοσχέδιο για την παρηγορητική φροντίδα, που αποσκοπεί στην ενίσχυση των μέτρων για την ανακούφιση του πόνου και τη διατήρηση της αξιοπρέπειας των ασθενών, εγκρίθηκε επίσης ομόφωνα την Τρίτη.
"Η ψηφοφορία της Εθνοσυνέλευσης σχετικά με τη νομοθεσία για την ανάπτυξη της παρηγορητικής φροντίδας και της ευθανασίας είναι ένα σημαντικό βήμα», δήλωσε ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στο X.
«Με σεβασμό στις ευαισθησίες, τις αμφιβολίες και τις ελπίδες, ο δρόμος της αδελφοσύνης που ήλπιζα ανοίγει σταδιακά».
Όταν και εάν τελικα ολοκληρωθεί η νομοθετική διαδικασία, η Γαλλία θα ενταχθεί σε μια μικρή ομάδα ευρωπαϊκών χωρών που παρέχουν το δικαίωμα στην ευθανασία, όπως το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ισπανία, η Αυστρία και η Ελβετία.
Μέχρι τώρα, οι Γάλλοι ασθενείς που επιθυμούσαν να τερματίσουν τη ζωή τους έπρεπε να ταξιδεύουν στο εξωτερικό, όπως στο γειτονικό Βέλγιο.
Αυστηρές προϋποθέσεις
Για να επωφεληθούν, οι ασθενείς θα πρέπει να είναι άνω των 18 ετών και να είναι Γάλλοι πολίτες ή να ζουν στη Γαλλία.
Μια ομάδα ιατρικών επαγγελματιών θα πρέπει να επιβεβαιώσει ότι ο ασθενής πάσχει από σοβαρή και ανίατη ασθένεια «σε προχωρημένο ή τελικό στάδιο», υποφέρει από ανυπόφορο και μη θεραπεύσιμο πόνο και ζητά θανατηφόρα φάρμακα με τη δική του ελεύθερη βούληση.
Ασθενείς με σοβαρές ψυχιατρικές παθήσεις και νευροεκφυλιστικές διαταραχές, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, δεν θα είναι επιλέξιμοι.
Το άτομο θα υποβάλλει το αίτημα για θανατηφόρα φάρμακα και θα επιβεβαιώσει το αίτημα μετά από μια περίοδο σκέψης. Εάν εγκριθεί, ένας γιατρός θα χορηγήσει συνταγή για τα θανατηφόρα φάρμακα, τα οποία θα μπορούν να ληφθούν στο σπίτι, σε οίκο ευγηρίας ή σε μονάδα υγειονομικής περίθαλψης.
Η υπουργός Υγείας Catherine Vautrin δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι το «γαλλικό μοντέλο» της υποβοηθούμενης ευθανασίας θα είναι «αυστηρό και θα εποπτεύεται στενά».
Το νομοσχέδιο αντιμετωπίζει σκληρή αντίδραση από θρησκευτικούς ηγέτες σε μια χώρα με μακρά καθολική παράδοση, καθώς και από πολλούς εργαζόμενους στον τομέα της υγείας.
Ο πρωθυπουργός Francois Bayrou, ένας αφοσιωμένος καθολικός, δήλωσε την Τρίτη ότι θα απέχει από την ψηφοφορία αν ήταν βουλευτής, λόγω «ερωτημάτων» που εξακολουθούν να υπάρχουν.
Το νομοσχέδιο θα επιτρέπει την υποβοηθούμενη ευθανασία μόνο σε «προχωρημένο» στάδιο της ασθένειας, το οποίο ορίζεται ως «η είσοδος σε μια μη αναστρέψιμη διαδικασία που χαρακτηρίζεται από επιδείνωση της υγείας του ασθενούς, η οποία επηρεάζει την ποιότητα της ζωής του».
Η ισχύουσα γαλλική νομοθεσία επιτρέπει την παθητική ευθανασία, όπως η διακοπή της τεχνητής υποστήριξης της ζωής, και από το 2016 οι γιατροί έχουν επίσης το δικαίωμα να χορηγούν «βαθιά και συνεχή καταστολή» σε ασθενείς σε τελικό στάδιο που υποφέρουν από πόνο.
Ωστόσο, η ενεργητική ευθανασία, κατά την οποία οι γιατροί χορηγούν θανατηφόρες δόσεις φαρμάκων στους ασθενείς, παραμένει παράνομη.
Η κα. Vautrin δήλωσε ότι ελπίζει ότι η Γερουσία θα αρχίσει να εξετάζει το θέμα φέτος και θα υποβάλει τις προτάσεις της για αλλαγές στην Εθνοσυνέλευση στις αρχές του 2026.
«Θέλω αυτό το νομοσχέδιο να τεθεί σε τελική ψηφοφορία έως το 2027, κάτι που είναι ακόμα εφικτό», δήλωσε η υπουργός.
Η Γαλλία θα διεξαγάγει προεδρικές εκλογές το 2027, στις οποίες ο Μακρόν δεν μπορεί να υποβάλει υποψηφιότητα, καθώς έχει ήδη συμπληρώσει δύο συνεχόμενες θητείες.
Μια έκθεση του 2023 έδειξε ότι οι περισσότεροι Γάλλοι πολίτες υποστηρίζουν τη νομιμοποίηση των επιλογών για το τέλος της ζωής, ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν αυξανόμενη υποστήριξη τα τελευταία 20 χρόνια.
Πηγές: AFP, AP