Σύμφωνα με τους ειδικούς στην ασφάλεια τροφίμων, όχι. Τα περισσεύματα φαγητού που φυλάσσονται στο ψυγείο μας έχουν κι αυτά ημερομηνία λήξης, λένε.
«Σταδιακά αρχίζουν να αλλοιώνονται λόγω της ανάπτυξης μικροοργανισμών», τονίζει ο Martin Bucknavage, επικεφαλής επιστήμονας για την ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων στο University Park της Πενσυλβάνια.
Η… επίθεση των βακτηρίων.
Τι μπορεί να κρύβεται σε ένα φαγητό που έχει μαγειρευτεί πριν από μέρες και έχει φυλαχτεί στο ψυγείο;
Πλήθος βακτηρίων όπως η Salmonella, η Listeria, το E. coli και το Clostridium perfringens, εξηγεί ο Zachary Cartwright, PhD, επικεφαλής στο Aqualab, μια εταιρεία τεχνολογίας ασφάλειας τροφίμων, και εμπειρογνώμονας στο τμήμα ασφάλειας τροφίμων και διαχείρισης ποιότητας στο Ινστιτούτο Τεχνολόγων Τροφίμων (IFT).
Η ανάπτυξη βακτηρίων μπορεί να προκαλέσει τροφιμογενείς ασθένειες, επισημαίνει. Και ο κίνδυνος αυτός δεν αφορά μόνο στα ζωικά τρόφιμα όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα αυγά αλλά και τα παράγωγα τους.
Η τροφική δηλητηρίαση που τυχόν προκύψει από την κατανάλωση μιας τέτοιας αλλοιωμένης τροφής, περιλαμβάνει συμπτώματα όπως ναυτία, εμετό, διάρροια και πόνο στο στομάχι.
Ορισμένα άτομα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν κάποια τροφιμογενή ασθένεια, συμπεριλαμβανομένων των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών, των μικρών παιδιών κάτω των 5 ετών, των ατόμων με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα καθώς και των εγκύων.
Η ανάπτυξη μούχλας είναι ίσως το πιο κοινό χαρακτηριστικό αλλοίωσης που αναπτύσσεται ακόμα και σε τρόφιμα που έχουν αποθηκευτεί με σωστό τρόπο στο ψυγείο μας. Η κατανάλωση της σχετίζεται με αλλεργικές αντιδράσεις όπως αναπνευστικά προβλήματα και στομαχική δυσφορία.
Σε πολλές περιπτώσεις γλυτώνουμε τα χειρότερα καθώς η αλλοιωμένη τροφή δίνει ενδείξεις. Το φαγητό μυρίζει άσχημα και έχει εμφανή μούχλα ή μια μορφή γλίτσας, αποτρέποντας την κατανάλωση.
Πόσο αντέχουν τα τρόφιμα στο ψυγείο;
Τα περισσότερα μαγειρεμένα φαγητά που μπαίνουν ψυγείο, μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια μέσα σε διάστημα τριών ή τεσσάρων ημερών, λένε οι ειδικοί.
Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν αυτό το διάστημα ασφαλούς κατανάλωσης όπως το είδος της τροφής, η θερμοκρασία του ψυγείου, το ποσοστό υγρασίας στο φαγητό και ο χρόνος που έμεινε εκτός ψυγείου μετά το μαγείρεμα.
Τρεις έως τέσσερις ημέρες είναι μια γενική οδηγία που δεν αφορά σε όλα τα τρόφιμα, τονίζει η Alyssa Simpson, RDN, διαιτολόγος στο Phoenix της Αριζόνα. «Μαγειρευτά γεύματα όπως φαγητό κατσαρόλας, ψητά λαχανικά και πίτσα συνήθως αντέχουν αυτό το χρονικό διάστημα, ενώ λεπτοκομμένες κρύες σαλάτες ή θαλασσινά μπορεί να χαλάσουν νωρίτερα», προσθέτει.
Κρύες σαλάτες με ντρέσινγκ καλύτερα να καταναλωθούν εντός μίας ή δύο ημερών, συνιστά. Σε όσες ωστόσο έχει προστεθεί κάποιου είδους βινεγκρέτ, η κατανάλωση πρέπει να είναι άμεση καθώς δεν αντέχουν καθόλου στο ψυγείο, με την γεύση και την υφή τους να αλλοιώνετε άμεσα.
Οδηγίες ασφαλούς συντήρησης.
Τα κατεψυγμένα τρόφιμα παραμένουν ασφαλή για πολύ περισσότερο διάστημα καθώς η θερμοκρασία της κατάψυξης εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηρίων, λέει ο Zachary Cartwright. Ωστόσο, η γενική σύσταση είναι τα μαγειρεμένα τρόφιμα να μην μένουν ακόμα και στην κατάψυξη για διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων μηνών.
Γενικά είναι καλό να γνωρίζουμε ότι η ποιότητα ενός τροφίμου υποβιβάζεται καθώς περνάει ο καιρός, επηρεάζοντας την γεύση και την υφή του φαγητού που έχουμε αποθηκεύσει.
Ενδεικτικά, οι ειδικοί προτείνουν ως ασφαλή χρόνο διατήρησης τροφίμων:
Φαγητό τύπου «κασερόλε»
- Ψύξη: 3-4 ημέρες
- Κατάψυξη: 2-3 μήνες
Ζυμαρικά
- Ψύξη: 3-4 ημέρες
- Κατάψυξη: 2-3 μήνες
Ψητά λαχανικά
- Ψύξη: 3-4 μέρες
- Κατάψυξη: 8-12 μήνες
Πίτσα
- Ψύξη: 3-4 μέρες
- Κατάψυξη: 1-2 μήνες
Σούπες και βραστά
- Ψύξη: 3-4 μέρες
- Κατάψυξη: 2-3 μήνες
Μαγειρεμένο κρέας και κοτόπουλο
- Ψύξη: 3-4 μέρες
- Κατάψυξη: 2-6 μήνες
Φαγητά που περιέχουν αυγό
- Ψύξη: 3-5 μέρες
- Κατάψυξη: 2-3 μήνες
Πράσινες σαλάτες με ντρεσιγκ
- Ψύξη: 1-2 μέρες
- Κατάψυξη: Δεν καταψύχεται
Σαλάτες με μαγιονέζα ή γαλακτοκομικά
- Ψύξη: 3-4 μέρες
- Κατάψυξη: Δεν καταψύχεται
Μαγειρεμένο ψάρι
- Ψύξη: 1-2 μέρες
- Κατάψυξη: 2-3 μήνες
Ρύζι
- Ψύξη: 4-6 μέρες *όταν το ρύζι έχει κρυώσει πριν μπει ψυγείο
- Κατάψυξη: 1-2 μήνες
Πότε πετάμε το φαγητό.
Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν κάποιες σαφείς ενδείξεις ότι το φαγητό πρέπει από το ψυγείο να καταλήξει στα σκουπίδια, λένε οι ειδικοί. Ποιες είναι αυτές;
- Υπάρχει περίεργη μυρωδιά.
- Στην επιφάνεια της τροφής έχουν σχηματιστεί φυσαλίδες ή αφρός.
- Η υφή έχει αλλάξει.
- Παρατηρείται αποχρωματισμός, με το φαγητό να έχει θαμπή όψη, κίτρινο ή γκρίζο χρώμα.
- Εντοπίζονται ίχνη μούχλας.
- Τα υγρά στοιχεία είναι εμφανώς διαχωρισμένα.
- Η γεύση του φαγητού είναι ασυνήθιστη ή πικρή.
«Αν το φαγητό φαίνεται ή μυρίζει λάθος, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι έχει χαλάσει», λέει ο Bucknavage.
Επτά συμβουλές για σωστή αποθήκευση των περισσευμάτων
Η σωστή αποθήκευση συμβάλλει στη ασφαλή διατήρηση των φαγητών. Τι κάνουμε λοιπόν αφού μαγειρέψουμε ή φέρουμε πακέτο ένα γεύμα στο σπίτι;
- Το βάζουμε στο ψυγείο μέσα σε δύο ώρες. Εάν έχουν περάσει περισσότερες, το φαγητό πρέπει να πεταχτεί. Το διάστημα αυτό πέφτει σε μια ώρα αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος υπερβαίνει τους 21 βαθμούς Κελσίου.
- Χρησιμοποιούμε ρηχά, αεροστεγή δοχεία, τα οποία επιτρέπουν στα τρόφιμα να κρυώνουν γρήγορα και ομοιόμορφα. Αν έχουμε μεγάλη ποσότητα ζεστού φαγητού (όπως μια σούπα), το ξεχωρίζουμε σε μικρότερα δοχεία για πιο γρήγορη και ομοιόμορφη ψύξη.
- Δεν στοιβάζουμε τα μπολ αποθήκευσης το ένα πάνω στο άλλο καθώς αυτό εμποδίζει τη ροή του αέρα και μπορεί να επιβραδύνει την ψύξη.
- Σημειώνουμε πάνω στα δοχεία ημερομηνία αποθήκευσης και περιεχόμενο.
- Προτιμούμε το μεσαίο ράφι του ψυγείου καθώς σε αυτή τη θέση η θερμοκρασία είναι σχεδόν πάντα σταθερή. Ωστόσο ωμά τρόφιμα, όπως νωπά κρέατα, θα πρέπει να αποθηκεύονται σε μια θέση πιο κάτω για να αποφευχθεί κίνδυνος επιμόλυνσης του μαγειρεμένου φαγητού. Για την κατάψυξη ιδανικά είναι αεροστεγή δοχεία ή σακούλες κατάψυξης.
- Ξαναζεσταίνουμε το φαγητό όταν είμαστε έτοιμοι να το καταναλώσουμε άμεσα. Η θερμοκρασία μετά το ζέσταμα θα πρέπει να έχει φτάσει περίπου τους 75 βαθμούς Κελσίου που θεωρείται ασφαλής εσωτερική θερμοκρασία.
Πηγή: Everydayhealth.com