Στις αρχές του μήνα ξεκίνησε η περίοδος εμβολιασμού κατά της εποχικής γρίπης. Το εμβόλιο παραμένει ένα ισχυρό όπλο αποτροπής των σοβαρών επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν από τον ιό της γρίπης, τονίζουν οι γιατροί, κυρίως για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
Οι παρενέργειες των εμβολίων κατά της γρίπης είναι κατά κανόνα ήπιες και με μικρή διάρκεια και συχνότερα αφορούν σε χαμηλή πυρετική κίνηση, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους και ναυτία. Ακόμα και αυτές οι ενοχλήσεις μπορούν ωστόσο να ελαχιστοποιηθούν με τη βοήθεια συγκεκριμένων διατροφικών επιλογών πριν και μετά τον εμβολιασμό, λένε ειδικοί.
Τι τρώμε και πίνουμε πριν από το εμβολιασμό μας;
Ζαλάδες και τάσεις λιποθυμίας κατά τη διάρκεια του εμβολιασμού, είναι πολύ συχνότερο φαινόμενο από όσο θα νόμιζε κανείς.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αυτές οι αντιδράσεις οφείλονται σε ψυχογενή αίτια όπως είναι φοβία για τις βελόνες ή άγχος για τον εμβολιασμό. Σε κάθε περίπτωση όμως, λέει η διαιτολόγος Michelle Routhenstein, η καλή ενυδάτωση και η κατανάλωση ελαφρών, ολικής αλέσεως τροφών πριν την διαδικασία, μπορεί να τις αποτρέψει αρκετά αποτελεσματικά.
«Νερό ή ένα αφέψημα βοτάνων υποστηρίζουν την κυκλοφορία και διατηρούν σταθερό τον όγκο του αίματος και τα επίπεδα ενέργειας. Ένα σνακ που περιέχει πρωτεΐνες και σύνθετους υδατάνθρακες, όπως μια μπανάνα μαζί με κάποιο βούτυρο ξηρών καρπών, σταθεροποιεί το σάκχαρο μειώνοντας τον κίνδυνο να αισθανθεί κάποιος αδυναμία ή λιποθυμικές τάσεις κατά τη διάρκεια και μετά τον εμβολιασμό», σημειώνει.
Και η Şebnem Ünlüişler, MSc, γενετική μηχανικός και επικεφαλής μακροζωίας στο Ινστιτούτο Αναγέννησης στο Λονδίνο, θεωρεί ότι η διατροφή μπορεί να ομαλοποιήσει τυχόν παρενέργειες του εμβολίου.
«Ως μηχανικός γενετικής, συχνά εξετάζω πώς η διατροφή μπορεί να υποστηρίξει το ανοσοποιητικό μας σύστημα σε κυτταρικό επίπεδο, ιδιαίτερα γύρω από τον εμβολιασμό. Ενώ τα τρόφιμα και τα ποτά δεν μπορούν να αλλάξουν την αποτελεσματικότητα του ίδιου του εμβολίου κατά της γρίπης, ορισμένες διατροφικές επιλογές μπορεί να βοηθήσουν το σώμα να ανταποκριθεί πιο ομαλά και να μετριάσει τις συχνές παρενέργειες», διευκρινίζει.
Και εκείνη συστήνει την κατανάλωση ενός σνακ πλούσιου σε πρωτεΐνες και σύνθετους υδατάνθρακες πριν από τον εμβολιασμό, όπως ένα γιαούρτι με λίγη βρώμη ή ένα τοστ ολικής αλέσεως.
Προειδοποιεί επίσης ότι «ακόμα και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να αυξήσει τα αισθήματα ζάλης», προτείνοντας την κατανάλωση «νερού ή ενός ροφήματος πλούσιου σε ηλεκτρολύτες (ως) απλό προληπτικό μέτρο».
Τι πρέπει να τρώμε μετά το εμβόλιο της γρίπης και γιατί;
Ένα ισορροπημένο γεύμα γεμάτο με θρεπτικά συστατικά είναι η ιδανική επιλογή μετά το πέρας του εμβολιασμού, υποστηρίζει η διατροφολόγος Elena Rolt.
«Μετά τον εμβολιασμό κατά της γρίπης, το ανοσοποιητικό σύστημα ξεκινά μια φλεγμονώδη απόκριση για να επεξεργαστεί τα αντιγόνα του εμβολίου, ακολουθούμενη από τον σχηματισμό αντισωμάτων από τα Β κύτταρα για την παροχή προστασίας από τον ιό», εξηγεί. «Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει οξειδωτικό στρες και φλεγμονή ως μέρος της ανοσολογικής ενεργοποίησης και της ανάπτυξης κυττάρων μνήμης, τα οποία είναι απαραίτητα για την αποτελεσματική ανοσία, αλλά μπορούν επίσης να προκαλέσουν προσωρινά ανισορροπία στο σώμα», αναφέρει.
Όπως προσθέτει, τα βασικά θρεπτικά συστατικά που θα βοηθήσουν το σώμα σε αυτή την περίπτωση είναι η πρωτεΐνη -ζωτικής σημασίας για τη σύνθεση αντισωμάτων και ανοσοκυττάρων- οι βήτα-γλυκάνες (ένας τύπος διαλυτής ίνας), οι φυτικές ίνες που ρυθμίζουν τις φυσικές ανοσολογικές αποκρίσεις ενισχύοντας την ανοσολογική ανθεκτικότητα, τα προβιοτικά καθώς υποστηρίζουν το μικροβίωμα του εντέρου που επηρεάζει τη συστηματική ανοσία και η βιταμίνη C η οποία δρα ως ισχυρό αντιοξειδωτικό, μειώνοντας την οξειδωτική βλάβη και υποστηρίζοντας τη λειτουργία των ανοσοκυττάρων.
«Ένα ισορροπημένο γεύμα που θα περιελάμβανε όλα αυτά τα θρεπτικά συστατικά θα ήταν ένας ζωμός κοτόπουλου πλούσιος σε εύπεπτη πρωτεΐνη, σκόρδο, κρεμμύδια, καρότα, μπρόκολο, ή οποιοδήποτε άλλο φυλλώδες λαχανικό, και μανιτάρια (μια εξαιρετική πηγή βήτα-γλυκανών), σε συνδυασμό με ένα ρόφημα με βάση τα μούρα, όπως τσάι από κράνμπερι ή ιπποφαές με μέλι manuka, που παρέχουν βιταμίνη C και πολυφαινόλες για τη ρύθμιση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες», προτείνει η Rolt.
Η Ünlüişler συστήνει επίσης «κουρκουμά και λιπαρά ψάρια με υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3», τα οποία βοηθούν στη μέτριαση της φλεγμονής χωρίς να αμβλύνουν την προσαρμοστική απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος. «Μια δίαιτα με επαρκή πρωτεΐνη, όπως άπαχο κρέας, όσπρια ή τόφου, παρέχει επίσης τα αμινοξέα που είναι απαραίτητα για την παραγωγή αντισωμάτων», προσθέτει.
Η σημασία της ενυδάτωσης
Η ενυδάτωση, επισημαίνουν όλοι οι ειδικοί, είναι ζωτικής σημασίας τόσο πριν όσο και μετά από τον εμβολιασμό.
«Είναι μια άλλη σημαντική παράμετρος για καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, καθώς βοηθά στην αποτελεσματική παροχή των θρεπτικών συστατικών και των ανοσοκυττάρων που απαιτούνται για μια αποτελεσματική απόκριση στο εμβόλιο», σημειώνει η Rolt.
«Η ενυδάτωση μπορεί επίσης να μειώσει τη σοβαρότητα των παρενεργειών όπως ο πονοκέφαλος, η κόπωση και ο μυϊκός πόνος, ενώ παράλληλα βοηθά το σώμα να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του», καταλήγει.
Το νερό, τα ροφήματα βοτάνων ή οι ζωμοί, όλα μπορούν να βοηθήσουν τον οργανισμό αμβλύνοντας τυχόν συμπτώματα, τονίζουν οι επιστήμονες.
«Τελικά, ο στόχος είναι να δημιουργηθεί το καλύτερο εσωτερικό περιβάλλον για να κάνει τη δουλειά του το ανοσοποιητικό σύστημα. Συνδυάζοντας την ενυδάτωση, την ισορροπημένη διατροφή και την αντιφλεγμονώδη υποστήριξη, μπορούμε να κάνουμε την εμπειρία του εμβολιασμού πιο άνετη και να δώσουμε στο σώμα μας τους πόρους που χρειάζεται για να αναπτύξει μια αποτελεσματική, προστατευτική απόκριση» τονίζει η Şebnem Ünlüişler.
Μπορεί η διατροφή να γίνει “ασπίδα” έναντι του ιού της γρίπης;
Η Routhenstein επισημαίνει επίσης τη σημασία διατήρησης μιας υγιεινής διατροφής καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου γρίπης.
«Ενώ το εμβόλιο της γρίπης μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πιθανότητας ή της σοβαρότητας της νόσησης, δεν είναι εγγυημένο ότι θα αποτρέψει τη μόλυνση, επομένως η διατήρηση μιας δίαιτας πλούσιας σε θρεπτικά συστατικά κατά τη διάρκεια της περιόδου της γρίπης παραμένει σημαντική», υποστηρίζει.
Οι συμβουλές της αφορούν στην κατανάλωση τροφών πλούσιων σε πολυφαινόλες, ψευδάργυρο, σελήνιο και βιταμίνες A, C και E που υποστηρίζουν την παραγωγή αντισωμάτων, τη λειτουργία των ανοσοκυττάρων και τη συνολική ανοσοποιητική ανθεκτικότητα.