Το τοστ με αβοκάντο και τηγανητό τυρί ως ψωμί και τα ζυμαρικά από κολοκύθι με σάλτσα βουτύρου και μπέικον είναι μερικές από τις πολλές συνταγές που τροφοδοτούν την αγαπημένη των κοινωνικών μέσων διατροφική τάση της κετογονικής διατροφής, ή διατροφής κετο, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες.
Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι, ενώ η διατροφή κετο μπορεί να οδηγήσει σε περιορισμένη αύξηση βάρους και ακόμη και σε απώλεια βάρους, αυτό επιτυγχάνεται με το κόστος μεταβολικών προβλημάτων, όπως η δυσανεξία στη γλυκόζη.
Σε μια κοινή μελέτη του Πανεπιστημίου της Γιούτα και του Κέντρου Έρευνας για τον Διαβήτη και το Μεταβολισμό της Γιούτα, στις Η.Π.Α., οι επιστήμονες χώρισαν ποντίκια σε τέσσερις διατροφικές ομάδες: κετογονική διατροφή (KD, 90% λίπος), διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος (HFD, 60% λίπος), χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος (LFD) και χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπος με μέτρια περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες (LFMP), με διαφορετικά επίπεδα υδατανθράκων και πρωτεϊνών.
Τα ποντίκια είχαν τη δυνατότητα να τρώνε ελεύθερα για έως και 36 εβδομάδες τα αρσενικά και 44 εβδομάδες τα θηλυκά. Τα αποτελέσματα των δοκιμών έδειξαν ότι, ενώ η keto υποστήριζε τον έλεγχο του βάρους, αύξησε επίσης τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και οδήγησε σε λιπώδη ήπαρ στα αρσενικά.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Science Advances.
Η διατροφή ονομάζεται «κετογoνική» επειδή οδηγεί τον οργανισμό σε κέτωση, μια μεταβολική κατάσταση στην οποία ο οργανισμός καίει λίπος ως κύριο καύσιμο αντί για τους συνήθεις υδατάνθρακες και, ως αποτέλεσμα, παράγει μόρια που ονομάζονται κετονικά σώματα. Η διατροφή δεν είναι μια νέα διατροφική τάση, υπάρχει εδώ και σχεδόν 100 χρόνια και είναι καθιερωμένη για τη θεραπεία της φαρμακοανθεκτικής επιληψίας στα παιδιά, μειώνοντας τις κρίσεις σε πολλές περιπτώσεις.
Ο ακριβής τρόπος με τον οποίο η keto βοηθά στον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων δεν είναι ακόμη σαφής, αλλά έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες. Ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει ότι μπορεί να σταθεροποιήσει τη γλυκόζη του αίματος (BG), το οποίο είναι ευεργετικό για το μεταβολισμό του εγκεφάλου και τη δραστηριότητα των νευροδιαβιβαστών, ενώ άλλες τονίζουν τις αντισπασμωδικές επιδράσεις των ίδιων των κετονικών σωμάτων.
Διαφορετική επίδραση στα δύο φύλα
Καθώς οι κετογονικές δίαιτες έχουν γίνει εξαιρετικά δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια, οι ερευνητές αυτής της μελέτης θέλησαν να διερευνήσουν τις μακροπρόθεσμες μεταβολικές επιδράσεις της δίαιτας. Προηγούμενες μελέτες έχουν διερευνήσει αυτόν τον τομέα, αλλά συχνά ανέφεραν μικτά αποτελέσματα ή δεν συνέκριναν άμεσα αυτή τη διατροφή με άλλες δίαιτες ή δεν έλαβαν υπόψη και τα δύο φύλα.
Για τη μελέτη αυτή, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν αρσενικά και θηλυκά ποντίκια και πραγματοποίησαν τακτικούς ελέγχους για να αξιολογήσουν τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις της σε παραμέτρους υγείας, όπως η σωματική σύνθεση, η υγεία των οργάνων και το προφίλ του αίματος.
Διαπίστωσαν ότι η κετογονική διατροφή προστάτευε από την υπερβολική αύξηση βάρους σε σύγκριση με τη συμβατική δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, αλλά τα ποντίκια που την ακολουθούσαν αυξήθηκαν περισσότερο σε βάρος από ό,τι τα ποντίκια που ακολουθούσαν δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Η μακροχρόνια κετογονική προκάλεσε σοβαρή υπερλιπιδαιμία.
Τα ποντίκια που τρέφονταν με αυτόν τον τρόπο ανέπτυξαν σοβαρή δυσανεξία στη γλυκόζη, επειδή η διατροφή προκάλεσε σοβαρή βλάβη στην έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας. Ενώ τα θηλυκά ποντίκια που ακολουθούσαν keto φαινόταν να είναι καλά, τα αρσενικά έδειξαν σημάδια ηπατικής δυσλειτουργίας και λιπώδους ήπατος.
Τα ευρήματα κατέστησαν αρκετά εμφανές ότι η μακροχρόνια keto μπορεί να προκαλέσει διάφορες μεταβολικές διαταραχές.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διερευνηθεί πώς οι διακυμάνσεις στη σύνθεση των λιπών και στις αναλογίες των μακροθρεπτικών συστατικών επηρεάζουν τις μεταβολικές επιδράσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για να καταστεί η κετογενής διατροφή ασφαλέστερη για τα άτομα που την ακολουθούν για τη θεραπεία της επιληψίας.
Πηγή: Medical Xpress