Η ιστορία της ξεκινά από μια τυχαία επιστημονική παρατήρηση. Το 1999, ο Dr. Gary Beauchamp από το Monell Chemical Senses Center της Φιλαδέλφειας, δοκιμάζοντας ελαιόλαδο σε ελαιοτριβείο, παρατήρησε έναν οξύ ερεθισμό στον λαιμό, παρόμοιο με αυτόν που προκαλεί η ιβουπροφαίνη. Η ανακάλυψη αυτή τον οδήγησε σε ενδελεχή έρευνα.
Ελαιοκανθάλη και φλεγμονή
Το 2005, ο Beauchamp και η ομάδα του δημοσίευσαν στο PNAS την πρώτη επιστημονική μελέτη για την ελαιοκανθάλη, στην οποία τεκμηριώνεται ότι:
- Παρότι χημικά ανόμοια, η ελαιοκανθάλη και η ιβουπροφαίνη αναστέλλουν τα ίδια φλεγμονώδη ένζυμα: COX-1 και COX-2
- Η ένταση του ερεθισμού στον λαιμό συσχετίζεται θετικά με τη συγκέντρωση της ελαιοκανθάλης
- Η αναστολή των COX ενζύμων οδηγεί σε μείωση της παραγωγής προσταγλανδινών, με αναλγητική και αντιφλεγμονώδη δράσ
- Αυτό το εύρημα αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς η φλεγμονή θεωρείται πλέον καταλύτης για πολλές χρόνιες εκφυλιστικές παθήσεις, όπως καρδιαγγειακά, νευρολογικά και μεταβολικά νοσήματα.
Η ελληνική συμβολή στην επιστημονική κατανόηση της ελαιοκανθάλης
Το 2012, ερευνητές της Φαρμακευτικής Σχολής του ΕΚΠΑ, υπό την καθοδήγηση του Αναπληρωτή Καθηγητή Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, Προκόπη Μαγιάτη, ανέπτυξαν μια καινοτόμο μέθοδο ακριβούς μέτρησης των φαινολών του ελαιολάδου, συμπεριλαμβανομένης της ελαιοκανθάλης.
Ο ίδιος εξηγεί: «Ελαιοκανθάλη, μια λέξη με πρώτο συνθετικό το έλαιο – επειδή παράγεται από τις ελιές, δεύτερο συνθετικό το άκανθα – δηλαδή αγκάθι, επειδή η γεύση της φέρνει ένα τσίμπημα στον λαιμό, και την κατάληξη -άλη, επειδή πρόκειται για μια ουσία που ανήκει στη χημική κατηγορία των αλδεϋδών. Έδωσαν λοιπόν το ελληνικό όνομα “ελαιοκανθάλη” σε αυτή την ουσία η οποία χαρακτηρίζει τη γεύση του άγουρου ελαιολάδου – δηλαδή αυτό το τσίμπημα που νιώθουμε στο λαιμό μας όταν τρώμε ένα φρέσκο αγουρέλαιο.
Αυτή λοιπόν η ουσία βρέθηκε ότι έχει πολύ σπουδαίες αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και αυτό το χαρακτηριστικό στοιχείο αυτής της ουσίας έδωσε το έναυσμα και σε εμάς να ψάξουμε σε πολύ περισσότερο βάθος τις ιδιότητές της, αλλά και άλλων παρεμφερών ουσιών που βρίσκονται μέσα στο λάδι που παράγεται από τις άγουρες ελιές».
Τεκμηριωμένες ευεργετικές ιδιότητες
Η ελαιοκανθάλη, όπως έχει αναδειχθεί από πολυάριθμες in vitro και in vivo μελέτες, εμφανίζει:
- Ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση (μέσω αναστολής COX-1 και COX-2), συγκρίσιμη της ιβουπροφαίνης
- Αντιοξειδωτική προστασία, καταπολεμώντας το οξειδωτικό στρες και επιβραδύνοντας τη γήρανση
- Νευροπροστατευτική δράση, ιδιαίτερα σε πειραματικά μοντέλα Alzheimer
- Ρύθμιση λιπιδαιμικών και γλυκαιμικών δεικτών, υποστηρίζοντας άτομα με μεταβολικό σύνδρομο
Ελληνική παγκόσμια καινοτομία
Πώς μπορούν λοιπόν να εξαχθούν οι πολύτιμες αυτές ουσίες μέσα από το ελαιόλαδο και να εισαχθούν σε μια φαρμακοτεχνική μορφή ώστε να μπορεί ο καθένας να τις πάρει;
Η αναζήτηση της απάντησης σε αυτό το ερώτημα οδήγησε σε μία από τις σπουδαιότερες ελληνικές καινοτομίες στο χώρο της φυσικής υγείας και της διατροφικής φαρμακολογίας: την ανακάλυψη και κατοχύρωση διεθνούς πατέντας για την εκχύλιση της Ελαιοκανθάλης (Oleocanthal), της πιο δραστικής πολυφαινόλης του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, και τη μετατροπή της σε υδατοδιαλυτή, σταθερή μορφή κατάλληλη για συμπληρώματα διατροφής και ιατρικές εφαρμογές.
Η ανάγκη για προβλέψιμη πρόσληψη των δραστικών φαινολών του ελαιολάδου, μεταξύ αυτών και ελαιοκανθάλης, σε καθημερινή δόση και σταθερή μορφή, οδήγησε σε μία από τις σημαντικότερες ελληνικές καινοτομίες στο χώρο των συμπληρωμάτων διατροφής, την απομόνωση της ελαιοκανθάλης και τη μετατροπή της σε φαρμακοτεχνική μορφή, κατοχυρωμένη με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Μέσα από δεκαετίες διεπιστημονικής ερευνητικής προσπάθειας, Έλληνες επιστήμονες πέτυχαν την απομόνωση της Ελαιοκανθάλης και άλλων πολύτιμων φαινολών σε μορφή σκόνης, διατηρώντας πλήρως τη βιοδραστικότητά τους.
«Σε μορφή κάψουλας»
Όπως εξηγεί ο κ. Μαγιάτης: «Ερχόμαστε, λοιπόν, μέσω της μεθόδου την οποία αναπτύξαμε με το Διεθνές Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας και μπορούμε πλέον να μετατρέψουμε το ελαιόλαδο από ένα τρόφιμο σε μια φαρμακευτική πρώτη ύλη. Μπορούμε, λοιπόν, ξεκινώντας από 1,5 τόνο ελιές να παράξουμε 100 κιλά λάδι αγουρέλαιο, πρώιμης συγκομιδής δηλαδή, με μεγάλη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες και αυτά τα 100 κιλά λάδι μπορούμε να τα συμπυκνώσουμε σε μόλις 1 κιλό εκχυλίσματος. Αυτό λοιπόν το εκχύλισμα μπορούμε να το ενσωματώσουμε σε μορφή κάψουλας».
Ο καθηγητής Μαγιάτης αναλύει στο βίντεο που θα δείτε παρακάτω τη μοναδική τεχνολογία εκχύλισης που επιτρέπει την απομόνωση μόνο των θεραπευτικά ενεργών μορίων από το ελληνικό ελαιόλαδο, χωρίς τη χρήση οργανικών διαλυτών και με απόλυτο σεβασμό στη φυσικότητα του προϊόντος. Το αποτέλεσμα είναι ένα φυσικό εκχύλισμα σε μορφή σκόνης με υψηλή σταθερότητα και βιοδιαθεσιμότητα.
Αυτή η ανακάλυψη τοποθετεί την Ελλάδα στην πρώτη γραμμή της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας στον τομέα της διατροφικής πρόληψης και της φυσικής φαρμακολογίας, με θεμέλιο τις ελληνικές ποικιλίες ελιάς και τη σοφία της μεσογειακής διατροφής.
{https://youtu.be/eDaI-TmG70M?si=EBDqx_JCCYPp5GPb}