Οι ψωλιάγκοι, ή αλλιώς τα αγγούρια της θάλασσας, χαρακτηρίζονται οι επιστάτες της θάλασσας αφού καθαρίζουν τον βυθό και μετά από την επεξεργασία των απορριμάτων επιστρέφουν θρεπτικά συστατικά πίσω στο νερό.
Αλλά αυτό το ταπεινό θαλάσσιο ασπόνδυλο που σε χώρες πως η Μαλαισία και η Ινδονησία χρησιμοποιείται για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες, θα μπορούσε επίσης να κρατά το κλειδί για την αναχαίτιση της εξάπλωσης του καρκίνου.
Ένα σάκχαρο που βρίσκεται στα θαλάσσια αγγούρια μπορεί να εμποδίσει αποτελεσματικά το Sulf-2, ένα ένζυμο που παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου, σύμφωνα με μια μελέτη του Πανεπιστημίου του Μισισιπή που δημοσιεύθηκε στο Glycobiology.
«Η θαλάσσια ζωή παράγει ενώσεις με μοναδικές δομές που είναι συχνά σπάνιες ή δεν βρίσκονται σε χερσαία σπονδυλωτά», δήλωσε η Marwa Farrag, τεταρτοετής υποψήφια διδάκτορας στο Τμήμα Βιομοριακών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μισισιπή.
«Έτσι, τα σάκχαρα στα θαλάσσια αγγούρια είναι μοναδικές. Δεν συναντώνται συχνά σε άλλους οργανισμούς. Γι' αυτό αξίζει να μελετηθούν».
Η Farrag, που είναι η κύρια συγγραφέας της μελέτης, συνεργάστηκε με μια ομάδα ερευνητών από το Ole Miss και το Georgetown University στο πλαίσιο του έργου.
Τα ανθρώπινα κύτταρα, καθώς και τα κύτταρα των περισσότερων θηλαστικών, καλύπτονται από μικροσκοπικές, τριχοειδείς δομές που ονομάζονται γλυκάνες και βοηθούν στην επικοινωνία των κυττάρων, στις ανοσολογικές αντιδράσεις και στην αναγνώριση απειλών, όπως τα παθογόνα. Τα καρκινικά κύτταρα μεταβάλλουν την έκφραση ορισμένων ενζύμων, συμπεριλαμβανομένου του Sulf-2, το οποίο με τη σειρά του τροποποιεί τη δομή των γλυκανών. Αυτή η τροποποίηση βοηθά στην εξάπλωση του καρκίνου.
«Τα κύτταρα του σώματός μας είναι ουσιαστικά καλυμμένα με «δάση» γλυκανών», δήλωσε ο Vitor Pomin, αναπληρωτής καθηγητής φαρμακογνωσίας. «Και τα ένζυμα αλλάζουν τη λειτουργία αυτού του δάσους - ουσιαστικά κλαδεύουν τα φύλλα αυτού του δάσους.
Αν καταφέρουμε να αναστείλουμε αυτό το ένζυμο, θεωρητικά, καταπολεμούμε την εξάπλωση του καρκίνου».
Χρησιμοποιώντας τόσο υπολογιστικά μοντέλα όσο και εργαστηριακές δοκιμές, η ερευνητική ομάδα ανακάλυψε ότι το συγκεκριμένο σάκχαρο- η φουκοσιλιωμένη θειϊική χονδροϊτίνη- από τον θαλάσσιο αγγούρι Holothuria floridana μπορεί να αναστέλλει αποτελεσματικά το Sulf-2.
«Μπορέσαμε να συγκρίνουμε τα αποτελέσματα των πειραμάτων μας με τις προβλέψεις της προσομοίωσης και ήταν συνεπή», δήλωσε ο Robert Doerksen, καθηγητής φαρμακευτικής χημείας. «Αυτό μάς κάνει να εμπιστευόμαστε ακόμα περισσότερο τα αποτελέσματα».
Μια ασφαλής εναλλακτική για την θεραπεία του καρκίνου
Σε αντίθεση με άλλα φάρμακα που ρυθμίζουν το Sulf-2, η ένωση του θαλάσσιου αγγουριού δεν επηρεάζει την πήξη του αίματος, δήλωσε ο Joshua Sharp, αναπληρωτής καθηγητής φαρμακολογίας στο UM.
«Όπως μπορείτε να φανταστείτε, αν θεραπεύετε έναν ασθενή με μια μοριακή ένωση που αναστέλλει την πήξη του αίματος, τότε μία από τις ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να είναι αρκετά καταστροφική είναι η ανεξέλεγκτη αιμορραγία», είπε. «Επομένως, είναι πολύ ελπιδοφόρο το γεγονός ότι αυτή η συγκεκριμένη μοριακή ένωση με την οποία εργαζόμαστε δεν έχει αυτή την επίδραση».
Ως θαλάσσια θεραπεία κατά του καρκίνου, η ένωση από θαλάσσια αγγούρια μπορεί να είναι ευκολότερη στην παρασκευή και ασφαλέστερη στη χρήση.
«Μερικά από αυτά τα φάρμακα τα χρησιμοποιούμε εδώ και 100 χρόνια, αλλά εξακολουθούμε να τα απομονώνουμε από χοίρους, επειδή η χημική σύνθεσή τους είναι πολύ δύσκολη και πολύ δαπανηρή», είπε ο Sharp. «Γι' αυτό και μια φυσική πηγή είναι πραγματικά ο προτιμώμενος τρόπος για την απόκτηση αυτών των φαρμάκων με βάση τους υδατάνθρακες».
Σε αντίθεση με την εξαγωγή φαρμάκων με βάση τους υδατάνθρακες από χοίρους ή άλλα χερσαία θηλαστικά, η εξαγωγή της ένωσης από θαλάσσια αγγούρια δεν ενέχει κίνδυνο μεταφοράς ιών και άλλων επιβλαβών παραγόντων, είπε ο Pomin.
«Είναι μια πιο ωφέλιμη και καθαρότερη πηγή», είπε. «Το θαλάσσιο περιβάλλον έχει πολλά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τις πιο παραδοσιακές πηγές».
Ωστόσο, οι θαλάσσιοι αγγούρια - μερικές ποικιλίες των οποίων αποτελούν γαστρονομική λιχουδιά στην περιοχή του Ειρηνικού - δεν είναι τόσο άφθονα ώστε οι επιστήμονες να μπορούν να τα συλλέξουν σε επαρκή ποσότητα για να δημιουργήσουν μια σειρά φαρμάκων. Το επόμενο βήμα στην έρευνα είναι να βρεθεί ένας τρόπος σύνθεσης της ζάχαρης για μελλοντικές δοκιμές.
«Ένα από τα προβλήματα στην ανάπτυξη αυτού του φαρμάκου θα ήταν η χαμηλή απόδοση, επειδή δεν μπορείς να βρεις τόνους και τόνους θαλάσσιων αγγουριών», είπε ο Pomin. «Έτσι, πρέπει να βρούμε μια χημική οδό και, όταν την αναπτύξουμε, θα μπορούμε να αρχίσουμε να την εφαρμόζουμε σε ζωικά μοντέλα».
Πηγή: University of Mississippi