Οι εβδομάδες πριν από μια μεγάλη χειρουργική επέμβαση μπορεί να αποτελούν περίοδο αβεβαιότητας και ανησυχίας για τους ασθενείς, ωστόσο, αν οι ασθενείς βελτιώσουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία πριν από την επέμβαση, μια διαδικασία γνωστή ως προαποκατάσταση (prehab), μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο επιπλοκών μετά το χειρουργείο.

Μια νέα μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Στάνφορντ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «JAMA Surgery», διαπιστώνει ότι ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα προεγχειρητικής ατομικής καθοδήγησης με έμφαση στη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα, τη γνωστική εκπαίδευση και την ενσυνειδητότητα μπορεί να παρακινήσει τους ασθενείς, να ενισχύσει το ανοσοποιητικό τους σύστημα και να μειώσει τις επιπλοκές.

Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η αναπληρώτρια καθηγήτρια Χειρουργικής και κύρια συγγραφέας της μελέτης, Σίντι Κιν, «δεν θα τρέχατε ποτέ μαραθώνιο χωρίς προπόνηση». Ο Μπράις Γκοντιγιέρ, καθηγητής Αναισθησιολογίας και ένας από τους επικεφαλής συγγραφείς της μελέτης, συμπληρώνει ότι «μπορεί κανείς να θεωρήσει το prehab ως έναν τρόπο προπόνησης, όχι μόνο για τη σωματική ανθεκτικότητα, αλλά και για την ανοσολογική, νευρογνωσιακή και ψυχολογική του κατάσταση, ώστε να προετοιμαστεί για αυτό το μεγάλο τραύμα της χειρουργικής επέμβασης».

Οι συμμετέχοντες στην μελέτη, μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή, ήταν ενήλικοι ασθενείς του υγειονομικού συστήματος του Στάνφορντ, που θα υποβάλλονταν σε επέμβαση τέσσερις έως πέντε εβδομάδες αργότερα. Πολλές επεμβάσεις ήταν κοιλιακές, για καρκίνο ή γαστρεντερικές παθήσεις.

Άσκηση, διατροφή και ευνσυνειδητότητα

Η τυπική ομάδα prehab έλαβε ένα ενημερωτικό φυλλάδιο με οδηγίες για σωματικές ασκήσεις, διατροφικές συστάσεις βασισμένες σε μεσογειακή διατροφή, τεχνικές ενσυνειδητότητας για μείωση του στρες και γνωστική εκπαίδευση μέσω εφαρμογής.

Η εξατομικευμένη ομάδα prehab έλαβε δύο εβδομαδιαίες συνεδρίες απομακρυσμένης καθοδήγησης, μία με φυσικοθεραπευτή ειδικευμένο στην άσκηση και μία με γιατρό που εστίαζε στη διατροφή, τη γνωστική λειτουργία και σε συμπεριφορικές στρατηγικές. Αν και το περιεχόμενο ήταν παρόμοιο με το τυπικό πρόγραμμα, η εξατομικευμένη εκδοχή προσαρμοζόταν στις ικανότητες και την πρόοδο κάθε ατόμου.

Από τους 27 ασθενείς στο τυπικό πρόγραμμα, έντεκα εμφάνισαν μέτριες έως σοβαρές μετεγχειρητικές επιπλοκές εντός 30 ημερών από το χειρουργείο. Στην ομάδα με την εξατομικευμένη καθοδήγηση, μόλις τέσσερις από τους 27 εμφάνισαν τέτοιες επιπλοκές.

Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε σωματικές και γνωστικές δοκιμασίες πριν την προαποκατάσταση και ξανά λίγο πριν από την επέμβαση. Όσοι ανήκαν στην εξατομικευμένη ομάδα βελτιώθηκαν σημαντικά σε κάθε τεστ σωματικής και γνωστικής κατάστασης, ενώ η τυπική ομάδα βελτιώθηκε μόνο στην απόσταση βαδίσματος.

Επιπλέον, οι ερευνητές ανακάλυψαν ανοσολογικές αλλαγές που αντανακλούσαν αυτά τα αποτελέσματα. Με τη χρήση προηγμένων τεχνικών, οι ερευνητές εξέτασαν τα ανοσοκύτταρα από δείγμα αίματος ενός ασθενή και αξιολόγησαν τη λειτουργία τους, ακόμη και προσομοιώνοντας τις μοριακές συνθήκες του χειρουργείου σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα. Παρατήρησαν βαθιές αλλαγές στην εξατομικευμένη ομάδα, όπως μικρότερη υπερδραστηριότητα ορισμένων ανοσοκυττάρων και χαμηλότερο επίπεδο βασικής φλεγμονής.

Πηγή: ΑΠΕ