Μεγάλο ήταν το ενδιαφέρον για την κεντρική ομιλία του καθ. LionShahab, Professor of Health Psychology, University College London, με θέμα «Με ποιον τρόπο μπορούμε να ενθαρρύνουμε και να καθιερώσουμε τη Μείωση της Βλάβης, προστατεύοντας παράλληλα τους νέους από τη χρήση νικοτίνης; », κατά την οποία ανέλυσε τη διάχυτη ανησυχία μήπως τα διαθέσιμα νέα εναλλακτικά του τσιγάρου καπνικά προϊόντα γίνουν πολύ δημοφιλή μεταξύ των νέων και μη καπνιστών, αυξάνοντας τον εθισμό στη νικοτίνη. Ο ομιλητής αφού παρουσίασε στοιχεία σχετικά με τη χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου με νικοτίνη από τους νέους, κατέληξε λέγοντας πως υπάρχουν σαφή δεδομένα πως το ηλεκτρονικό τσιγάρο (αλλά και το snus και άλλα προϊόντα μειωμένου κινδύνου από τον καπνό) είναι ευεργετικά για τους ήδη καπνιστές, ενώ τα στοιχεία ύπαρξης φαινομένου «πύλης εισόδου» (στο κάπνισμα) είναι ελάχιστα. Φυσικά, για την υιοθέτηση των καταλληλότερων προϊόντων από τους καπνιστές και τους νέους, χρειάζεται ακριβής πληροφόρηση και νομοθεσία υπέρ του ηλεκτρονικού τσιγάρου (έναντι του συμβατικού), και παράλληλα μείωση της γοητείας που συνδέεται με μια μόδα «lifestyle».

Το αποκορύφωμα του Συνεδρίου ήταν η ανοικτή συζήτηση panel «THR προκλήσεις & προοπτικές: Από τα επιστημονικά δεδομένα έως την ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών» (“THRchallenges&prospect: From scientific evidence to people’s needs satisfaction”), στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι σημαντικών οργανισμών για τη Μείωση της Βλάβης από τον Καπνό. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, την οποία συντόνισαν η Λίνα Νικολοπούλου (SCOHREDirector, Ελλάδα) και ο SolomonT. Rataemane (THRExpert, Νότια Αφρική) ως εισηγητής, οι συμμετέχοντες μοιράστηκαν εμπειρίες, καλές πρακτικές και ιδέες και προσπάθησαν να διερευνήσουν με ποιον τρόπο μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερες ευκαιρίες για την εκπαίδευση των ειδικών σε πολιτικές υγείας, των ρυθμιστικών αρχών και του κοινού, καθώς και να υποστηρίξουν την ανάγκη διεξαγωγής περαιτέρω έρευνας με σκοπό τη δημιουργία περισσότερων δεδομένων, αλλά και ανάπτυξης πολιτικών που να βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία.

Το πιο σημαντικό στοιχείο της φιλοσοφίας του EuropeanMedicalAssociation - EMA συνοψίζεται στην ακόλουθη δήλωση: “οι καλύτερα ενημερωμένοι ιατροί οδηγούν σε καλύτερα θεραπευμένους ασθενείς”, ανέφερε ο Dr. ManuelPais-Clemente (εκπρόσωπος του EMA, Πορτογαλία).

Οι καταναλωτές, οι πολιτικοί και οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να ενημερώνονται συνεχώς σχετικά με τις εξελίξεις και τις τεχνολογικές καινοτομίες στο πεδίο του καπνίσματος, προκειμένου να λαμβάνουν τις πλέον ορθές αποφάσεις, νομοθετικά μέτρα και συστάσεις πολιτικής.

Ο TomGleeson(EuropeanTobaccoHarmReductionAdvocates – ETHRA, Ιρλανδία) επισήμανε ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό τα προϊόντα THR να αξιολογούνται σε σύγκριση με τα συμβατικά τσιγάρα. Μία σημαντική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε σήμερα, πρόσθεσε, είναι η δημιουργία επαρκών και ισχυρών δεδομένων ώστε να μπορούμε να παρέχουμε έγκυρη πληροφόρηση σε καταναλωτές, ιατρούς, ρυθμιστικές αρχές και πολιτικούς σχετικά με όλα τα προϊόντα και τους συγκριτικούς κινδύνους τους.

Προκειμένου να είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε καλές πρακτικές στο πεδίο της Μείωσης της Βλάβης, συμφώνησε ο CharlesGardner(InternationalNetworkofNicotineConsumerOrganisations - INNCO, ΗΠΑ), χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα και συνεχή ενημερωμένη ιατρική εκπαίδευση. Σήμερα, υπάρχουν εναλλακτικές που είναι ασφαλέστερες από τον κλασικά τσιγάρα, τόνισε, και το να μην συνιστώνται σε άτομα που τις έχουν ανάγκη αποτελεί ουσιαστικά «ανθρωποκτονία εξ αμελείας» (“negligenthomicide”).

Ο EmilToldy-Schedel(HungarianScientificAssociationforHarmReductionandEnvironmentalDiseases, Ουγγαρία) σχολίασε ότι η ενημέρωση της κοινωνίας σχετικά με τη Μείωση της Βλάβης αποτελεί ζήτημα ύψιστης σημασίας και πρότεινε τη διεξαγωγή εκστρατειών ενημέρωσης σε όλες τις χώρες.

Οι σχετικές με την THR δράσεις απαιτούν την υιοθέτηση μίας ισορροπημένης προσέγγισης, σχολίασε ο FernandoFernándezBueno (PlatformfortheReductionofHarmduetoTobaccoConsumption, Ισπανία). Δυστυχώς, συνέχισε, στην Ισπανία, τα συμβατικά τσιγάρα και τα προϊόντα THR αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο, η τρέχουσα κυβέρνηση αρνείται να συνομιλήσει με τους εμπλεκόμενους φορείς, ενώ οι ιατροί και οι επιστήμονες που συνηγορούν υπέρ της THR υφίστανται παρενόχληση και πίεση από τις αρχές. Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει: το κοινό και η ιατρική κοινότητα είναι αναγκαίο να μπορούν να λαμβάνουν έγκυρη πληροφόρηση σχετικά με τις πραγματικές διαφορές μεταξύ των προϊόντων.

Στην Ινδονησία, ο επιπολασμός του καπνίσματος είναι εξαιρετικά υψηλός, καθώς περίπου 65 εκατομμύρια του πληθυσμού είναι καπνιστές, δήλωσε η AmaliyaAmaliya (IndonesianTarFreeCoalition - KABAR, Ινδονησία). Προκειμένου να μειώσουμε τον υψηλό αυτό επιπολασμό του καπνίσματος στη χώρα, απαιτείται να εκπαιδεύσουμε και να παρέχουμε έγκυρη ενημέρωση στον πληθυσμό σχετικά με τους κινδύνους του καπνίσματος και τις διαφορές που υπάρχουν στην επικινδυνότητα μεταξύ των κλασικών τσιγάρων και των εναλλακτικών καπνικών προϊόντων, καθώς και να υποστηρίξουμε την THR και την εφαρμογή της στην Ινδονησία.

Δυστυχώς, η χώρα έχει υιοθετήσει την agenda του ΠΟΥ, η οποία είναι δογματική· τα προϊόντα THR δεν συνδέονται με μηδενικό κίνδυνο, εξήγησε, ωστόσο ο σημαντικά χαμηλότερος κίνδυνος που ενέχουν μπορεί να σώσει ανθρώπινες ζωές.

Περιγράφοντας την κατάσταση στη Βραζιλία, ο AlexandroLucian (DIRETA, Βραζιλία) σχολίασε ότι το άτμισμα, παρά το γεγονός πως –αν και όχι πλήρως ασφαλές- είναι καταφανώς λιγότερο επιβλαβές σε σύγκριση με τα παραδοσιακά καιόμενα τσιγάρα, θεωρείται πιο επικίνδυνο στη χώρα του, λόγω της παραπληροφόρησης, της ελλιπούς πληροφόρησης και της απουσίας κανονιστικών ρυθμίσεων.

Στη συνέχεια, ο FaresMili (TunisianSocietyofTobaccologyandAddictiveBehaviors – STTACA, Τυνησία) παρουσίασε τους κύριους στόχους, δράσεις και επιτεύγματα της STTACA· μία ιδιαίτερα σημαντική επιτυχία του Οργανισμού ήταν ότι πέτυχε τη θέσπιση κανονιστικών ρυθμίσεων για τα καινοτόμα προϊόντα THR στην Τυνησία.

Όλα τα νέα προϊόντα πρέπει να αξιολογούνται ορθώς και να ρυθμίζονται, σχολίασε ο Ιγνάτιος Οικονομίδης (Πρόεδρος της SCOHRE – InternationalAssociationonSmokingControl&HarmReduction, Ελλάδα), δεν μπορείς ωστόσο να συγκρίνεις τα νέα προϊόντα THR με τον καθαρό αέρα· θα πρέπει να συγκρίνονται με τα τσιγάρα. Οι ιατροί θα πρέπει να λαμβάνουν ορθή και έγκυρη εκπαίδευση και ενημέρωση σχετικά με όλες τις μεθόδους διακοπής του καπνίσματος, συμπεριλαμβανομένης της Μείωσης της Βλάβης, συμπλήρωσε, ώστε να είναι σε θέση να ενημερώνουν με τη σειρά τους σωστά τους ασθενείς τους.

Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα της συζήτησης, ο SolomonT. Rataemane ανέφερε πως υπάρχει ανάγκη για περισσότερη έρευνα, αυξημένη δημοσιοποίηση των διαθέσιμων δεδομένων και πληροφοριών, καθώς και για εκπαιδευτικά προγράμματα στις ιατρικές σχολές, αλλά και τις σχολές άλλων ειδικοτήτων. Η επικοινωνία της επιστημονικής πληροφορίας θα πρέπει να βελτιωθεί προς όλους τους φορείς, διευκρίνισε, και οι κυβερνήσεις οφείλουν να κατανοήσουν ότι οι παρεμβάσεις THR είναι προς όφελος της δημόσιας υγείας.

Πρέπει να ενώσουμε όλοι τις δυνάμεις μας υπερασπίζοντας τη στρατηγική της Μείωση της Βλάβης από τον Καπνό, πρόσθεσε η Λίνα Νικολοπούλου, πρέπει να πείσουμε τους πολιτικούς και τις ρυθμιστικές αρχές για την αξία της ενημερώνοντάς τους συνεχώς για τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία. Παρά την ύπαρξη πληθώρας επιστημονικών δεδομένων που καταδεικνύουν ότι τα καινοτόμα νέα καπνικά προϊόντα είναι λιγότερο επιβλαβή, το επιχείρημα που πάντοτε χρησιμοποιούν οι κρατικές αρχές είναι πως τα δεδομένα ακόμη δεν είναι επαρκή. Εν τούτοις, η διεξαγωγή έρευνας για τη δημιουργία περισσότερων δεδομένων συναντά φραγμούς, κάτι που είναι ενάντια στις αρχές και τις αξίες της επιστημονικής δεοντολογίας, υπογράμμισε. Η SCOHRE διεκδικεί συνεχώς την ευκαιρία για δημιουργία περισσότερων δεδομένων και για περαιτέρω συζήτηση, δήλωσε, προσκαλώντας τα μέλη της να συμμετάσχουν στον σχεδιασμό μίας κοινής δήλωσης υπέρ της Μείωσης της Βλάβης από τον Καπνό με την ολοκλήρωση του Συνεδρίου.