Με ευρεία συναίνεση, οι ηγέτες του κόσμου έδωσαν την ισχυρή στήριξή τους στην πρώτη παγκόσμια πολιτική διακήρυξη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που αντιμετωπίζει τις μη μεταδοτικές ασθένειες (ΜΜΑ) και την ψυχική υγεία με ενιαία στρατηγική. Το κείμενο, που αποτέλεσε προϊόν πεντάμηνων διαπραγματεύσεων, θα τεθεί προς τελική έγκριση στην 80ή Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Οκτώβριο.
Η διακήρυξη, με τίτλο «Ισότητα και Ενσωμάτωση: Μετασχηματίζοντας Ζωές και Βιοπορισμό μέσω ηγεσίας και δράσης για τις μη μεταδοτικές ασθένειες και την προαγωγή της ψυχικής υγείας και ευεξίας», φέρνει στο προσκήνιο την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης ενός παγκόσμιου προβλήματος υγείας που ευθύνεται για εκατομμύρια θανάτους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι μη μεταδοτικές ασθένειες -όπως οι καρδιαγγειακές και πνευμονικές παθήσεις, ο καρκίνος και ο διαβήτης- προκάλεσαν 43 εκατομμύρια θανάτους το 2021, εκ των οποίων οι 18 εκατομμύρια αφορούσαν άτομα κάτω των 70 ετών. Το 82% αυτών των πρόωρων απωλειών σημειώθηκε σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Παράλληλα, περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με προβλήματα ψυχικής υγείας.
Οι φιλόδοξοι στόχοι
Η νέα διακήρυξη θέτει φιλόδοξους στόχους έως το 2030: 150 εκατομμύρια λιγότερους χρήστες καπνού, 150 εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους με ελεγχόμενη υπέρταση και ισάριθμους με καλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Πέρα από τα παραδοσιακά πεδία, το κείμενο ενσωματώνει και νέες προκλήσεις: από την ατμοσφαιρική ρύπανση και την έκθεση σε τοξικές ουσίες, μέχρι τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, όπως η υπερβολική χρήση οθονών, το επιβλαβές περιεχόμενο και η παραπληροφόρηση.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται επίσης στη ρύθμιση των ηλεκτρονικών τσιγάρων και των νέων προϊόντων καπνού, στον περιορισμό του ανθυγιεινού μάρκετινγκ τροφίμων προς παιδιά, στην υποχρεωτική επισήμανση των τροφίμων με ξεκάθαρη διατροφική πληροφόρηση και στην εξάλειψη των trans λιπαρών.
Κλιματική αλλαγή
Η διακήρυξη αναγνωρίζει τις ιδιαίτερες ανάγκες όσων ζουν με μη μεταδοτικές ασθένειες και ψυχικές διαταραχές, αλλά και των πιο ευάλωτων πληθυσμών: από τις κοινότητες που πλήττονται από την κλιματική αλλαγή μέχρι τα Μικρά Νησιωτικά Αναπτυσσόμενα Κράτη και τις περιοχές σε συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης.
Με φόντο την εμπειρία της πανδημίας COVID-19, η νέα συμφωνία φιλοδοξεί να θέσει τις βάσεις για μια πιο ολοκληρωμένη και δίκαιη παγκόσμια στρατηγική υγείας, όπου η πρόληψη και η ψυχική ευεξία θα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής.
Πηγή: WHO