Η Θεραπευτική Κλινική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών συμμετείχε ενεργά στο Διεθνές Συνέδριο για το Πολλαπλούν Μυέλωμα (International Myeloma Society Annual Meeting – IMS 2025), το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Τορόντο του Καναδά από τις 17 έως 20 Σεπτεμβρίου 2025 και συγκέντρωσε περισσότερους από 3.000 συνέδρους από 75 χώρες, αποτελώντας το κορυφαίο παγκόσμιο επιστημονικό γεγονός στον τομέα του πολλαπλού μυελώματος και των λοιπών πλασματοκυτταρικών δυσκρασιών. Στο πλαίσιο του συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα πιο πρόσφατα δεδομένα αιχμής που αφορούν στη διάγνωση, πρόγνωση και θεραπεία του πολλαπλού μυελώματος, ενώ η Θεραπευτική Κλινική είχε την ευκαιρία να αναδείξει την ερευνητική της δραστηριότητα και να συμβάλει καθοριστικά στις επιστημονικές συζητήσεις.

Καινοτόμες κλινικές μελέτες

Η ομάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) υπό την διεύθυνση του Καθηγητή Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας και Διευθυντή της Θεραπευτικής Κλινικής, Θάνου Δημόπουλου, παρουσίασε συνολικά 9 εργασίες, εκ των οποίων οι 2 παρουσιάστηκαν και προφορικά. Η Θεραπευτική Κλινική πρωτοπορεί με τη διεξαγωγή καινοτόμων κλινικών μελετών με νεότερους θεραπευτικούς συνδυασμούς για το ασυμπτωματικό πολλαπλούν μυέλωμα, το νεοδιαγνωσθέν πολλαπλούν μυέλωμα και το υποτροπιάζον/ανθεκτικό πολλαπλούν μυέλωμα, καθώς επίσης και στον τομέα της μεταφραστικής και κλινικοεργαστηριακής έρευνας.

Ο Καθηγητής Θάνος Δημόπουλος συμμετείχε επιπλέον στην κριτική ανάλυση και εκτενή συζήτηση των θεραπευτικών επιλογών για ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα που βρίσκονται στην πρώιμη υποτροπή της νόσου και έχουν λάβει 1 έως 3 προηγούμενες γραμμές θεραπείας. Επιπλέον, διακεκριμένα μέλη της Κλινικής είχαν σημαντική παρουσία στο πρόγραμμα του συνεδρίου.

Ο Καθηγητής Ευάγγελος Τέρπος προέδρευσε στο «Plenary Session», όπου παρουσιάστηκαν οι σημαντικότερες ερευνητικές εργασίες του συνεδρίου, και επιπλέον παρουσίασε τα επικαιροποιημένα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης BelaRd που πραγματοποιείται στη Θεραπευτική Κλινική και αξιολογεί τον καινοτόμο συνδυασμό της μαφοντοτινικής μπελαταμάμπης με λεναλιδομίδη και δεξαμεθαζόνη σε νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα.

Ο Καθηγητής Ευστάθιος Καστρίτης προέδρευσε στο «Expert Session» που αφορούσε στη σύγχρονη διαγνωστική και θεραπευτική των ασθενών με AL αμυλοείδωση.

Η Αν. Καθηγήτρια Μαρία Γαβριατοπούλου συμμετείχε στη συνάντηση 10μελούς ομάδας νεότερων μελών του Ευρωπαϊκού Δικτύου Πολλαπλού Μυελώματος εκπροσωπώντας την Ελλάδα με σκοπό το σχεδιασμό καινοτόμων κλινικών μελετών.

Ο Δρ Ιωάννης Ντάνασης-Σταθόπουλος παρουσίασε τα αποτελέσματα της προοπτικής μελέτης που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά στο ρόλο της ολόσωμης μαγνητικής τομογραφίας στην πρόβλεψη της ανταπόκρισης και στην πρόγνωση των ασθενών με νεοδιαγνωσθέν πολλαπλό μυέλωμα.

Ο Δρ Παναγιώτης Μαλανδράκης παρουσίασε επίσης τα αποτελέσματα της προοπτικής μελέτης που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά στο ρόλο της διαδοχικής αξιολόγησης της ελάχιστα υπολειπόμενης νόσου σε ασθενείς με συμπτωματικό πολλαπλούν μυέλωμα, και για την οποία απέσπασε το βραβείο νέου ερευνητή του συνεδρίου.

Ο ρόλος των νέων θεραπευτικών επιλογών

Τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από το IMS 2025 υπογράμμισαν ότι το τοπίο του πολλαπλού μυελώματος εξελίσσεται με εξαιρετικά ταχύ ρυθμό. Η έγκαιρη παρέμβαση σε επιλεγμένους ασθενείς με ασυμπτωματικό πολλαπλούν μυέλωμα υψηλού κινδύνου για εξέλιξη σε συμπτωματική νόσο πλέον εντάσσεται στην κλινική πράξη, ενώ η ασθενοκεντρική φροντίδα αποτελεί τον νέο οδηγό στην καθημερινή πρακτική, με προσεκτική αξιολόγηση των διαθέσιμων θεραπευτικών επιλογών σε εξατομικευμένη βάση, εκτίμηση της κατάστασης ικανότητας του ασθενούς, προσαρμογή των δοσολογικών σχημάτων και μικρότερη διάρκεια θεραπείας καθοδηγούμενη από τον προσδιορισμό της ελάχιστης υπολειμματικής νόσου (MRD). Η ένταξη νεότερων θεραπευτικών επιλογών στην καθημερινότητα οδηγεί όλο και περισσότερους ασθενείς σε μακροχρόνιες υφέσεις, με ορίζοντα την ίαση.

Προκλήσεις και ελπίδα

Ωστόσο, την ίδια στιγμή η επιστημονική κοινότητα καλείται να αντιμετωπίσει ολοένα και πιο ανθεκτικές μορφές της νόσου που παύουν να ανταποκρίνονται στις νεότερες θεραπείες, για τις οποίες αποτελεσματικές λύσεις παραμένουν δυσεύρετες. Παρά τις προκλήσεις, η ελπίδα έρχεται μέσα από νέες θεραπευτικές στρατηγικές, όπως τα τρι-ειδικά αντισώματα, τα Τ λεμφοκύτταρα που φέρουν χιμαιρικό αντιγονικό υποδοχέα διπλής στόχευσης, τα συζευγμένα αντισώματα με κυτταροτοξικά φάρμακα και τα νεότερα μικρά μόρια με αντι-μυελωματική δράση. Όλα τα παραπάνω υπογραμμίζουν την ανάγκη αντιμετώπισης των ασθενών σε εξειδικευμένα κέντρα αναφοράς.

Η ενεργή και πολυδιάστατη συμμετοχή της Θεραπευτικής Κλινικής ΕΚΠΑ στο IMS 2025 επιβεβαιώνει τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, τη δέσμευσή της στην αριστεία και στη δημιουργία καινοτόμου γνώσης, καθώς και τη διαχρονική και αδιάλειπτη προσπάθειά της για τη βελτίωση της φροντίδας των ασθενών με πολλαπλούν μυέλωμα στη χώρα μας.