«Η τέχνη του ρυθμού», ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με αφετηρία τον ρυθμό και τη μουσική, καλεί όσους επιθυμούν να εξερευνήσουν μέσα από τα κρουστά όργανα τα όρια της καλλιτεχνικής και κοινωνικής εμπειρίας.
Ο Γιάννης Παπατζανής, στον οποίον ανήκουν η ιδέα, η επιμέλεια και η υλοποίηση του προγράμματος, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για το πώς μπορεί να συνδεθεί η ενασχόληση με τα κρουστά και δη το μπεντίρ, όργανο της Ανατολικής Μεσογείου, με την προσωπική ευημερία, την ψυχική ενδυνάμωση αλλά και την κοινωνική συνοχή.
«Η ενασχόληση με τα κρουστά ενεργοποιεί βασικούς μηχανισμούς της ανθρώπινης εμπειρίας του ρυθμού», εξήγησε ο κ. Παπατζανής και πρόσθεσε: «Ο ρυθμικός συγχρονισμός (entrainment), δηλαδή η φυσική τάση του σώματος και του εγκεφάλου να εναρμονίζονται με έναν εξωτερικό παλμό, συμβάλλει στη ρύθμιση της αναπνοής, στη μείωση της έντασης και στην ενίσχυση της ψυχικής ισορροπίας. Έρευνες δείχνουν ότι αυτή η διαδικασία μειώνει το άγχος και ενισχύει την ευεξία. Παράλληλα, μέσα από την ομαδική μουσική πράξη, οι συμμετέχοντες βιώνουν συνεργασία, επίτευξη και αποδοχή. Η ενεργή συμμετοχή ενισχύει την αυτοπεποίθηση, την ψυχική ανθεκτικότητα και την αίσθηση σύνδεσης με τους άλλους, και αυτά τα στοιχεία αποτελούν θεμέλια της προσωπικής και κοινωνικής ευημερίας».
Πορεία εννέα ετών
Το πρόγραμμα, αν και καινούργιο στο πλαίσιο δράσεων της ΕΛΣ, ήδη έχει διανύσει μία πορεία εννέα χρόνων στην Κρήτη, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης, την Περιφέρεια Κρήτης και τους κατά τόπους δήμους, σε πόλεις όπως τα Χανιά, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο, ο Άγιος Νικόλαος, η Ιεράπετρα και η Σητεία, και «μετρά» περισσότερους από 3.000 συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων εκπαιδευτικοί, φοιτητές, επαγγελματίες υγείας, αγρότες και άτομα τρίτης ηλικίας.
«Από τη μακροχρόνια υλοποίηση (σ.σ. του προγράμματος) προκύπτουν σταθερά θετικά ευρήματα: Σημαντική βελτίωση της ψυχικής ευεξίας, της αυτοπεποίθησης και της κοινωνικής συνοχής, καθώς και μείωση του στρες και της επαγγελματικής εξουθένωσης. Οι συμμετέχοντες αναφέρουν αίσθημα ενδυνάμωσης, αυξημένη ενέργεια και ουσιαστικότερη επικοινωνία με τους άλλους», ανέφερε ο κ. Παπατζανής.
«Ερευνητικά, το πρόγραμμα έχει επιβεβαιώσει ότι η μουσική στην κοινότητα μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ευημερία και την ψυχική ανθεκτικότητα, αποδεικνύοντας ότι οι τέχνες μπορούν να έχουν μετρήσιμο κοινωνικό και θεραπευτικό αντίκτυπο, ιδιαίτερα σε περιφερειακά και τοπικά περιβάλλοντα», επεσήμανε ο ίδιος.
Όσο για την επιλογή του μπεντίρ, ο κ. Παπατζανής σημείωσε ότι αυτή έγινε «γιατί είναι απλό, προσιτό και ταυτόχρονα πολύ εκφραστικό».
«Δεν χρειάζεται προηγούμενη εμπειρία για να παίξει κανείς. Αρκεί η διάθεση να ακούσει και να συμμετάσχει. Το μπεντίρ βοηθά να νιώσει κανείς τον ρυθμό με το σώμα και να συνδεθεί με μια πιο φυσική, εσωτερική αίσθηση της μουσικής», κατέληξε.
Το πρόγραμμα με λίγα λόγια
Το πρόγραμμα θα πραγματοποιηθεί από τον Οκτώβριο του 2025 έως τον Μάιο του 2026 στις εγκαταστάσεις της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ. Η υποβολή συμμετοχών θα είναι ανοικτή έως τις 14 Οκτωβρίου 2025, ηλεκτρονικά .
Η συμμετοχή είναι δωρεάν και δεν είναι απαραίτητη η πρότερη γνώση μουσικής. Τα μουσικά όργανα παρέχονται δωρεάν στους συμμετέχοντες, για αποκλειστική χρήση κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων.
Η ιδέα, η επιμέλεια και η υλοποίηση του προγράμματος ανήκουν στον Γιάννη Παπατζανή, ενώ τον σχεδιασμό και την εκπαιδευτική επιμέλεια υπογράφει η Ανθή Φουρκή. Την καλλιτεχνική και εκπαιδευτική ομάδα αποτελούν οι Αθηνά Μακεδών, Κώστας Χατζηδημητρίου, Κατερίνα Λακιωτάκη και Μαρία Κεφαλουδάκη. Το έργο τελεί υπό την επιστημονική εποπτεία της Χριστίνας Αναγνωστοπούλου, αναπληρώτριας καθηγήτριας του ΕΚΠΑ και διευθύντριας του Εργαστηρίου Μουσικής Γνωσιακών Επιστημών και Κοινότητας, και της Χριστιάνας Αδαμοπούλου, μέλους του Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού του ΕΚΠΑ. Στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν φοιτητές του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.
Περισσότερες πληροφορίες: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. , 213 088 5752 / 213 088 5755 (Δευτέρα-Παρασκευή, 10:00-18:00)
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ