Ταινίες εγκλήματος, ταινίες δράσης, κωμωδίες ή ντοκιμαντέρ; Το αγαπημένο κινηματογραφικό είδος ενός ατόμου αποκαλύπτει πολλά για τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου του. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας μελέτης που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Martin Luther Halle-Wittenberg (MLU) και συνέκρινε δεδομένα σχετικά με τις κινηματογραφικές προτιμήσεις με καταγραφές της εγκεφαλικής δραστηριότητας περίπου 260 ατόμων.
Οι λάτρεις των ταινιών δράσης και των κωμωδιών αντέδρασαν πολύ έντονα σε αρνητικά συναισθηματικά ερεθίσματα, ενώ οι συμμετέχοντες που προτιμούσαν ντοκιμαντέρ ή ταινίες αστυνομικές και θρίλερ είχαν σημαντικά ασθενέστερη αντίδραση. Τα αποτελέσματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Frontiers in Behavioral Neuroscience.
Ενδιαφέρον φαινόμενο
Οι ταινίες αποτελούν ένα ενδιαφέρον φαινόμενο για τους ψυχολόγους. «Οι ταινίες είναι τόσο συναρπαστικές επειδή δεν απεικονίζουν μόνο κάθε ανθρώπινο συναίσθημα, αλλά και τα προκαλούν. Τα αρνητικά συναισθήματα, όπως ο θυμός ή ο φόβος, παίζουν κεντρικό ρόλο σε πολλές ταινίες», λέει η Esther Zwiky, ψυχολόγος στο MLU.
Μέχρι πρόσφατα, σχετικά λίγα ήταν γνωστά για τη σχέση μεταξύ των κινηματογραφικών προτιμήσεων και της επεξεργασίας των αρνητικών συναισθημάτων στον εγκέφαλο.
Οι ερευνητές διερεύνησαν λεπτομερώς αυτή την αλληλεπίδραση αναλύοντας δεδομένα από 257 άτομα. Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μελέτης, οι ερωτηθέντες παρείχαν επίσης πληροφορίες σχετικά με τις κινηματογραφικές τους προτιμήσεις. Επιπλέον, η εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων αναλύθηκε με τη χρήση λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI).
Στους συμμετέχοντες παρουσιάστηκαν εκφράσεις φόβου ή θυμού και γεωμετρικά σχήματα ενώ βρίσκονταν σε μηχάνημα μαγνητικής τομογραφίας. «Με αυτό το καθιερωμένο τεστ, μπορούμε να μετρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τα συναισθηματικά ερεθίσματα», εξηγεί η Zwiky.
Δύο περιοχές του εγκεφάλου
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε δύο περιοχές του εγκεφάλου. Πρώτον, στην αμυγδαλή, η οποία είναι υπεύθυνη για την επεξεργασία ζωτικών συναισθημάτων. «Η αμυγδαλή μπορεί να προκαλέσει μια αντίδραση μάχης ή φυγής ως απάντηση σε απειλές», εξηγεί η Zwiky. Η ομάδα διερεύνησε επίσης τη νευρωνική δραστηριότητα του πυρήνα accumbens, γνωστού ως κέντρο ανταμοιβής στον εγκέφαλο.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. «Διαπιστώσαμε ότι οι λάτρεις των ταινιών δράσης έδειξαν τις ισχυρότερες αντιδράσεις και στις δύο περιοχές. Δεν το περιμέναμε αυτό, καθώς οι ταινίες δράσης συνήθως παρέχουν πολλά ερεθίσματα. Επομένως, θα ήταν πιο λογικό οι λάτρεις της δράσης να ήταν λιγότερο ευαίσθητοι στα ερεθίσματα», συνεχίζει ο Zwiky.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι λάτρεις των ταινιών δράσης είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στα συναισθηματικά ερεθίσματα και βρίσκουν αυτή τη διέγερση ελκυστική. Η ομάδα διαπίστωσε παρόμοια εγκεφαλική δραστηριότητα στους εγκεφάλους των ατόμων που προτιμούσαν τις κωμωδίες.
Ωστόσο, μια διαφορετική εικόνα προέκυψε για τους λάτρεις των ταινιών αστυνομικών ή θρίλερ και των ντοκιμαντέρ. Εδώ, και οι δύο περιοχές του εγκεφάλου αντέδρασαν σημαντικά λιγότερο στα συναισθηματικά ερεθίσματα σε σύγκριση με τις άλλες ομάδες συμμετεχόντων. «Φαίνεται ότι οι άνθρωποι επιλέγουν τα είδη ταινιών που διεγείρουν τον εγκέφαλό τους με τον βέλτιστο τρόπο», καταλήγει η Zwiky.