Tην Τετάρτη 13 Οκτωβρίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης η οποία εστιάζει στην ευαισθητοποίηση του κοινού για την έγκαιρη αναγνώριση σημείων και συμπτωμάτων της θρόμβωσης καθώς και των παραγόντων κινδύνου που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτή.
Η συχνότητα της φλεβικής θρομβοεμβολικής νόσου (Φ.Θ.Ε) μπορεί να κυμαίνεται από 0.75-2.5 /1000 κατοίκους και αυξάνεται σημαντικά (2-5 φορές) σε ηλικίες >70 έτη. Η Φ.Θ.Ε. είναι η κύρια αιτία πρόωρου θανάτου και αναπηρίας μεταξύ των ανεπιθύμητων ενεργειών που σχετίζονται με τη νοσηλεία στο νοσοκομείο.
Σε μια πρόσφατη μελέτη εκτιμήθηκε η ευαισθητοποίηση του κοινού στη θρόμβωση με στοιχεία από 9 χώρες που συμπεριέλαβαν περίπου 7000 άτομα και η οποία κατέδειξε ότι ευαισθητοποίηση για τη Φ.Θ.Ε. είναι πολύ χαμηλότερη από αυτή για το AIDS ή τον καρκίνο του προστάτη ή τον καρκίνο του μαστού , κλινικές οντότητες που είναι λιγότερο συχνές από τη Φ.Θ.Ε.
Επιπλέον το κοινό δεν φαίνεται να αναγνωρίζει τη Φ.Θ.Ε. ως μία κατάσταση που μπορεί να προληφθεί ούτε αναγνωρίζει ως παράγοντες κινδύνου για Φ.Θ.Ε. τη νοσηλεία στο νοσοκομείο, το χειρουργείο, ή τον καρκίνο (Journal of Thrombosis and Haemostasis, 13: 1365–1371).
Στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ «Αιμορραγία –Θρόμβωση – Ιατρική των Μεταγγίσεων» (Διευθύντρια Καθηγήτρια Μαριάννα Πολίτου) πραγματοποίησε το καθιερωμένο webinar «Meet the hemostasis experts V» το οποίο τη φετινή χρονιά ήταν αφιερωμένο στις θρομβώσεις που μπορεί να επιπλέξουν την πορεία των ασθενών με αιμολυτικές αναιμίες (κληρονομικές και επίκτητες) με έμφαση την μεσογειακή αναιμία και τη δρεπανοκυτταρική αναιμία, οι οποίες αποτελούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας λόγω της μεγάλης συχνότητάς τους.
Συζητήθηκε η επιδημιολογία και η παθοφυσιολογία και η κλινικές εκδηλώσεις της θρόμβωσης σε αυτές τις κλινικές οντότητες αλλά κυρίως ο συνδυασμός θεραπευτικών παρεμβάσεων και τα μοντέλα πρόγνωσης και εκτίμησης του κινδύνου της θρόμβωσης για την έγκαιρη και εξατομικευμένη προφύλαξη και θεραπεία των ασθενών.
Τα σημάδια που δείχνουν θρόμβωση
Τα συμπτώματα που προκαλεί η φλεβική θρομβοεμβολή ποικίλλουν και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ακριβές σημείο του σώματος στο οποίο εντοπίζεται ο θρόμβος, αναφέρει το Healthline.
Στο πόδι
Όταν ο θρόμβος σχηματίζεται σε κάποια από τις βασικές φλέβες του σώματος, τότε η κατάσταση ονομάζεται εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT). Τέτοιοι θρόμβοι είναι συχνότεροι στα κάτω άκρα ή στην περιοχή των γοφών. Ο ίδιος ο θρόμβος δεν είναι επικίνδυνος, ωστόσο αν αποσπαστεί και κατευθυνθεί στους πνεύμονες υπάρχει αυξημένος κίνδυνος πνευμονικής εμβολής.
Τυπικά συμπτώματα της ύπαρξης θρόμβου στο πόδι είναι τα εξής:
- πρήξιμο
- κοκκίνισμα
- πόνος
- ευαισθησία
Πιο πιθανή θεωρείται η ύπαρξη θρόμβου αν τα παραπάνω συμπτώματα εκδηλώνονται μόνο σε ένα από τα δύο πόδια κι αυτό γιατί είναι πιο σύνηθες να υπάρχει θρόμβος μόνο στο ένα πόδι παρά και στα δύο ταυτόχρονα.
Ο πόνος που προκαλεί ένας θρόμβος στο πόδι μοιάζει με αυτόν μιας ισχυρής μυϊκής κράμπας. Αν επιδεινώνεται λόγω της άσκησης και υποχωρεί με την ξεκούραση είναι πιο πιθανό να οφείλεται σε κακή κυκλοφορία του αίματος στα άκρα παρά σε θρόμβο.
Όσο για το πρήξιμο, αν δεν υποχωρεί με την ανύψωση του ποδιού ή τον πάγο, τότε ενδεχομένως υποδεικνύει την ύπαρξη θρόμβου. Αν ο πάγος παρέχει ανακούφιση, το πρήξιμο μάλλον οφείλεται σε μυϊκό τραυματισμό.
Σε περίπτωση θρόμβωσης, είναι επίσης πολύ πιθανό να παρατηρηθεί τοπική άνοδος της θερμοκρασίας στο πόδι, με το σύμπτωμα μάλιστα να επιδεινώνεται όσο μεγαλώνει ο θρόμβος. Συνδυαστικά, εκδηλώνεται συχνά τοπικό κοκκίνισμα ή μελάνιασμα του δέρματος.
Στην καρδιά
Ένας θρόμβος που σχηματίζεται σε αρτηρία της καρδιάς και εμποδίζει την ομαλή κυκλοφορία του αίματος μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα ή, σε περίπτωση που αποσπαστεί και μετακινηθεί στους πνεύμονες, πνευμονική εμβολή. Και στις δύο περιπτώσεις ο θρόμβος είναι απειλητικός για τη ζωή και τα συμπτώματα που εκδηλώνονται είναι παρόμοια.
Ο πόνος στο στήθος είναι ένα σύμπτωμα που δεν πρέπει να αγνοήσετε, είναι όμως δύσκολο να ερμηνευτεί σωστά, αφού, εκτός από έμφραγμα ή πνευμονική εμβολή, μπορεί να δείχνει και κάτι πιο αθώο, όπως δυσπεψία.
Σε περίπτωση πνευμονικής εμβολής, ο πόνος είναι οξύς και επιδεινώνεται με την αναπνοή.
Συχνά συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, κυρίως:
αιφνίδια δύσπνοια
ταχυπαλμία
βήχα
Από την άλλη, όταν η ενόχληση μοιάζει περισσότερο με ένα αίσθημα βάρους στο στήθος, πιθανότερο σενάριο είναι κάποια καρδιακή επιπλοκή, όπως το έμφραγμα ή η στηθάγχη.
Ο πόνος του εμφράγματος εντοπίζεται συνήθως κεντρικά στο στήθος και πολλές φορές ακτινοβολεί προς τα αριστερά στο χέρι, στον ώμο ή στο σαγόνι.
Οι θρόμβοι που σχηματίζονται στην καρδιά ή στις καρωτίδες αρτηρίες του λαιμού μπορεί να μετακινηθούν στον εγκέφαλο, προκαλώντας εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα κυριότερα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού είναι:
- αδυναμία ή μούδιασμα στη μία πλευρά του σώματος
- διαταραχές της όρασης
- δυσκολίες στην ομιλία
- διαταραχές της βάδισης
- πνευματική σύγχυση
Το εγκεφαλικό αποτελεί επείγουσα κατάσταση που απαιτεί άμεσα μετάβαση στο πλησιέστερο νοσοκομείο ώστε να αποφευχθούν μακροχρόνιες επιπλοκές στην όραση, την ομιλία ή τη βάδιση.
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν υποψιάζεστε την ύπαρξη θρόμβου σε κάποιο σημείο του σώματος. Ο έγκαιρος εντοπισμός του και η χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας μπορεί να αποτρέψει μακροπρόθεσμες βλάβες και αναπηρίες.
Διαβάστε επίσης:
Αυτά είναι τα «σημάδια» τα οποία μπορεί να επιφέρουν θρόμβωση
