Οι ραγδαίες μεταβολές στην αγορά ναρκωτικών στην Ευρώπη δημιουργούν νέους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια και θέτουν σε δοκιμασία την ικανότητα ανταπόκρισης. Η προειδοποίηση αυτή προέρχεται από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Ναρκωτικά (EUDA) και αποτυπώνεται στην Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2025: Τάσεις και εξελίξεις, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα (1). Με βάση στοιχεία από 29 χώρες (ΕΕ-27, Νορβηγία και Τουρκία), η παρούσα ετήσια επισκόπηση αναδεικνύει τις τελευταίες τάσεις και τις αναδυόμενες απειλές.
Στην 30ή της πλέον έκδοση η Έκθεση παρέχει τεκμηριωμένα στοιχεία για την υποστήριξη της διαμόρφωσης πολιτικών και πρακτικών στον τομέα των ναρκωτικών. Η Έκθεση καταδεικνύει πώς η ευρωπαϊκή αγορά ναρκωτικών συνεχίζει να εξελίσσεται: τόσο αυτοί που προμηθεύουν όσο και αυτοί που κάνουν χρήση ουσιών προσαρμόζονται στη γεωπολιτική αστάθεια, την παγκοσμιοποίηση και τις τεχνολογικές εξελίξεις. Προειδοποιεί επίσης για τους κινδύνους που ενέχει για τη δημόσια υγεία η διαθεσιμότητα και η χρήση ενός ολοένα και πιο ποικιλόμορφου φάσματος ουσιών, συχνά υψηλής δραστικότητας και καθαρότητας. Η πολλαπλή χρήση ουσιών εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία, περιπλέκοντας την παροχή αποτελεσματικών υπηρεσιών πρόληψης, θεραπείας και μείωσης της βλάβης.
Ο ρόλος του EUDA
Ο EUDA υποστηρίζει την ΕΕ και τα κράτη-μέλη στην πρόβλεψη και την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων που σχετίζονται με τα ναρκωτικά. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω μιας σειράς νέων υπηρεσιών, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων στοχευμένες επείγουσες ειδοποιήσεις, έγκαιρες αξιολογήσεις κινδύνων, παρακολούθηση πρόδρομων ουσιών και ενδελεχείς εγκληματολογικές και τοξικολογικές αναλύσεις. Μεταξύ των αναδυόμενων κινδύνων που επισημαίνονται στην Έκθεση —και οι οποίες απαιτούν ετοιμότητα από τα κράτη-μέλη— περιλαμβάνονται οι συνθετικές καθινόνες, τα συνθετικά οπιοειδή υψηλής δραστικότητας και τα προϊόντα κάνναβης υψηλής δραστικότητας.
Ο κ. Magnus Brunner, Ευρωπαίος Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις πρόσφατες εξελίξεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ, δηλώνοντας τα εξής: «Το εμπόριο παράνομων ναρκωτικών αποτελεί σοβαρή απειλή για την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών μας. Δημιουργεί ένα περιβάλλον εκφοβισμού και διαφθοράς, υπονομεύοντας τον ιστό των κοινοτήτων, των επιχειρήσεων και των θεσμών μας. H έντονη αντιπαλότητα μεταξύ των εγκληματικών δικτύων δεν οδηγεί μόνο σε κατακόρυφη αύξηση της βίας των συμμοριών και των ανθρωποκτονιών, αλλά ενισχύει επίσης ολοένα και περισσότερο τη στρατολόγηση ανηλίκων σε εγκληματικές δραστηριότητες. Η ασφάλεια και η προστασία της ΕΕ αποτελεί ύψιστη προτεραιότητά μας. Στο πλαίσιο της ProtectEU, της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Εσωτερική Ασφάλεια, εντείνουμε τις προσπάθειές μας για την εξάρθρωση αυτών των εγκληματικών οργανώσεων, την παρεμπόδιση των επιχειρήσεων διακίνησης ναρκωτικών και την αντιμετώπιση της ανησυχητικής τάσης στρατολόγησης νεαρών ατόμων. Η Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά επισημαίνει τις αναδυόμενες απειλές, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για αποφασιστική δράση».
Ο κ. Alexis Goosdeel, Διευθυντής του EUDA, προσθέτει: «Εν μέσω της παγκόσμιας αστάθειας και των ραγδαία μεταβαλλόμενων τάσεων στον τομέα των ναρκωτικών, η Ευρώπη αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις που θέτουν σε κίνδυνο τους πολίτες της. Η αύξηση των ουσιών υψηλής δραστικότητας και των πιο σύνθετων προτύπων χρήσης ναρκωτικών θέτουν τα συστήματα υγείας και ασφάλειας υπό πίεση. Αυτό απαιτεί μια γενική αναθεώρηση της προσέγγισής μας και μια στροφή από την παρακολούθηση της κατάστασης στην ενεργό αξιολόγηση και ενίσχυση της ετοιμότητάς μας. Πρέπει να σχεδιάσουμε ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό και εθνικό πλαίσιο ετοιμότητας ώστε να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά, επεκτείνοντας τις υπηρεσίες πρόληψης, θεραπείας και μείωσης της βλάβης προσαρμοσμένες στη σημερινή πραγματικότητα. Για να επιτύχουμε αυτούς τους στόχους, πρέπει να βελτιώσουμε τα συστήματα παρακολούθησης και προειδοποίησης και να τα χρησιμοποιήσουμε για να ενισχύσουμε την ικανότητα αντίδρασης. Τώρα είναι η ώρα να δράσουμε από κοινού για να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία και ασφάλεια και να σώσουμε ζωές».
Oι καθινόνες κερδίζουν έδαφος στην Ευρώπη
Η Έκθεση επισημαίνει την αυξημένη διαθεσιμότητα συνθετικών καθινονών, η οποία αντικατοπτρίζεται στις «πρωτοφανείς εισαγωγές και κατασχέσεις». Πρόκειται για συνθετικές διεγερτικές ουσίες, χημικώς παρόμοιες με την καθινόνη, το δραστικό συστατικό της ναρκωτικής ουσίας khat. Το 2023 αναφέρθηκαν συνολικά τουλάχιστον 37 τόνοι συνθετικών καθινονών (27 τόνοι το 2022 και 4,5 τόνοι το 2021). Το μεγαλύτερο μέρος αφορούσε μικρό αριθμό μαζικών εισαγωγών από την Ινδία, κυρίως μέσω Ολλανδίας.
Το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης (ΣΕΠ) της ΕΕ για τις νέες ψυχοδραστικές ουσίες (ΝΨΟ) εντόπισε επτά νέες συνθετικές καθινόνες το 2024, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των εν λόγω ουσιών που παρακολουθούνται στην Ευρώπη σε 178. Ο EUDA διενήργησε πρόσφατα αξιολογήσεις κινδύνου για τρεις νέες συνθετικές καθινόνες: τη 2-MMC, τη 4-BMC και τη NEP. Έως τον Ιανουάριο του 2025, ο Οργανισμός είχε επίσης αξιολογήσει τον κίνδυνο, για πρώτη φορά σε επίπεδο ΕΕ, οκτώ πρόδρομων χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή συνθετικών καθινονών.
Μολονότι η ακούσια χρήση συνθετικών καθινονών σε μείγματα ναρκωτικών και δισκία εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία, οι καταναλωτές αγοράζουν επίσης τις ουσίες αυτές σκόπιμα ως το διεγερτικό ναρκωτικό της επιλογής τους. Τα στοιχεία από τη θεραπεία αντικατοπτρίζουν επίσης την αυξανόμενη παρουσία συνθετικών καθινονών, καθώς καταγράφεται αύξηση των ατόμων που εισέρχονται σε θεραπεία για χρήση ουσιών στις χώρες που διαθέτουν τέτοια στοιχεία (από 425 άτομα το 2018 σε 1 930 το 2023).
Το 2023 53 εγκαταστάσεις παραγωγής συνθετικών καθινονών, ορισμένες από τις οποίες μεγάλης κλίμακας, εξαρθρώθηκαν στην ΕΕ (29 το 2022), κυρίως στην Πολωνία. Αυτό είναι ένα παράδειγμα της σημαντικής εντατικοποίησης της παραγωγής ναρκωτικών στην Ευρώπη. Το 2023, οι αρχές εξάρθρωσαν εγκαταστάσεις παραγωγής σε όλη την Ευρώπη, μεταξύ των οποίων: 250 για την παραγωγή μεθαμφεταμίνης, 93 για την παραγωγή αμφεταμίνης, 36 για την παραγωγή MDMA και 34 για την παραγωγή κοκαΐνης.
Συνθετικά οπιοειδή: Σοβαρός κίνδυνος θανατηφόρων δηλητηριάσεων από τις νιταζίνες
Ο EUDA εκτιμά ότι το 2023 υπήρξαν 7 500 θάνατοι που οφείλονται στη χρήση ουσιών (έναντι περίπου 7 100 το 2022), κυρίως λόγω της χρήσης οπιοειδών σε συνδυασμό με άλλες ουσίες. Η αγορά οπιοειδών στην Ευρώπη συνεχίζει να εξελίσσεται, καθώς διατίθενται πλέον και διάφορες άλλες ουσίες εκτός από την ηρωίνη. Τα νέα συνθετικά οπιοειδή (συνθετικές ουσίες που δρουν στους υποδοχείς οπιοειδών του εγκεφάλου και έχουν σε γενικές γραμμές παρόμοια δράση με την ηρωίνη) διαδραματίζουν σχετικά μικρό ρόλο στο σύνολο της ευρωπαϊκής αγοράς ναρκωτικών. Ωστόσο, κατέχουν εξέχουσα θέση στις χώρες της Βαλτικής. Υπάρχει επίσης αυξανόμενη ανησυχία όσον αφορά τη χρήση τους σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ. Το 2024, ο EUDA απηύθυνε έκκληση για ανάληψη δράσης από τους εταίρους της ΕΕ και τα κράτη μέλη, προτρέποντάς τους να ενώσουν τις δυνάμεις τους απέναντι στους αυξημένους κινδύνους από τα νέα συνθετικά οπιοειδή.
Συνολικά, από το 2009 έχουν εμφανιστεί στην ευρωπαϊκή αγορά ναρκωτικών 88 νέα συνθετικά οπιοειδή. Οι ουσίες αυτές είναι συχνά υψηλής δραστικότητας και ενέχουν σημαντικό κίνδυνο δηλητηρίασης και θανάτου.
Το 2024, και τα επτά νέα συνθετικά οπιοειδή που δηλώθηκαν επίσημα στο ΣΕΠ ήταν νιταζίνες. Έως σήμερα παρακολουθούνται 22 νιταζίνες στην Ευρώπη. Σε πρόσφατη πιλοτική αξιολόγηση κινδύνου του EUDA, η οποία επικεντρώθηκε στα νέα συνθετικά οπιοειδή στις χώρες της Βαλτικής, διαπιστώθηκε ότι οι νιταζίνες ευθύνονταν για ένα σημαντικό ποσοστό θανάτων από υπερβολική δόση στην Εσθονία και τη Λετονία. Το 2024, τουλάχιστον επτά κράτη-μέλη της ΕΕ και η Νορβηγία ανέφεραν περιπτώσεις βλάβης που συνδέονταν με νιταζίνες.
Η Έκθεση υπογραμμίζει την αυξανόμενη διαθεσιμότητα στην Ευρώπη παραποιημένων φαρμάκων που περιέχουν νιταζίνες, τα οποία συνήθως μιμούνται νόμιμα συνταγογραφούμενα φάρμακα (π.χ. οξυκωδόνη, βενζοδιαζεπίνες). Το φαινόμενο αυτό εγείρει ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο τα προϊόντα αυτά να χρησιμοποιηθούν από ένα ευρύτερο φάσμα καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένων των νέων. Λόγω της υψηλής δραστικότητας των νιταζινών, τα εν λόγω παραποιημένα φάρμακα ενέχουν σημαντικό κίνδυνο σοβαρής δηλητηρίασης και υπερδοσολογίας. Ένας από τους βασικούς τρόπους αντιμετώπισης της υπερδοσολογίας που σχετίζεται με τα οπιοειδή είναι η χορήγηση ναλοξόνης από ιατρικό προσωπικό ή στο πλαίσιο προγραμμάτων διάθεσης ναλοξόνης για κατ' οίκον χρήση. Ολοένα και περισσότερες χώρες αναφέρουν ότι προσφέρουν προγράμματα ναλοξόνης για κατ’οίκον χρήση (15 κράτη μέλη της ΕΕ το 2023, ενώ άλλα τρία κράτη ξεκίνησαν πιλοτικά προγράμματα το 2024).
Η ένταξη στους πίνακες ελεγχόμενων ουσιών 10 νιταζινών από την Κίνα ενδέχεται να ανακατευθύνει την αγορά από τις νιταζίνες (π.χ. μετονιταζίνη, πρωτονιταζίνη) προς νέα παράγωγα ή οικογένειες εναλλακτικών οπιοειδών ναρκωτικών. Το 2024, εντοπίστηκαν μέσω του ΣΕΠ ουσίες που ανήκουν στην οικογένεια των «ορφινών» (π.χ. κυκλορφίνη, σπιροχλορφίνη), γεγονός που αναδεικνύει την ανάγκη στενής παρακολούθησης.
Εικάζεται ότι τυχόν μελλοντική μείωση της διαθεσιμότητας ηρωίνης στην Ευρώπη, μετά την απαγόρευση της καλλιέργειας οπιούχου παπαρούνας και της παραγωγής οπίου από τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, θα μπορούσε να οδηγήσει στην κάλυψη των κενών της αγοράς στην Ευρώπη από συνθετικά οπιοειδή. Είναι επίσης πιθανό να χρησιμοποιηθούν διεγερτικές ουσίες, όπως η κοκαΐνη και οι συνθετικές καθινόνες, ως εναλλακτικές της ηρωίνης. Στην Έκθεση αναφέρονται τα εξής: «Ενόψει της αβεβαιότητας, η Ευρώπη πρέπει να βελτιώσει την ετοιμότητά της για την αντιμετώπιση πιθανών προκλήσεων που απορρέουν από μια τέτοια μεταβολή της αγοράς».
Προϊόντα κάνναβηςκαι ημισυνθετικά κανναβινοειδή
Οι εξελίξεις στην αγορά κάνναβης εγείρουν νέες προκλήσεις για τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες ανταποκρίνονται στη συνηθέστερα χρησιμοποιούμενη παράνομη ουσία στην Ευρώπη — 24 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ενήλικες (15-64 ετών) εκτιμάται ότι έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο. Η μέση περιεκτικότητα της ρητίνης κάνναβης σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC) έχει διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία και ανήλθε σε 23 % το 2023, είναι δε υπερδιπλάσια από εκείνη της φυτικής κάνναβης (που παραμένει σταθερή στο 11 %). Η αξιολόγηση των κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την κάνναβη περιπλέκεται σήμερα από το ευρύτερο φάσμα των διαθέσιμων προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των εκχυλισμάτων και των βρώσιμων προϊόντων υψηλής δραστικότητας.
Ορισμένα προϊόντα που πωλούνται στην παράνομη αγορά ως κάνναβη ενδέχεται να είναι νοθευμένα με νέα συνθετικά κανναβινοειδή υψηλής δραστικότητας, εν αγνοία των ατόμων που τα χρησιμοποιούν. Οι ουσίες αυτές μιμούνται την επίδραση της THC, της κύριας ψυχοδραστικής ουσίας της κάνναβης (και δρουν στους ίδιους υποδοχείς του εγκεφάλου). Οι έλεγχοι που επέβαλε η Κίνα στα συνθετικά κανναβινοειδή το 2021 έχουν μειώσει τη διαθεσιμότητά τους στην Ευρώπη. Ωστόσο, σημειώθηκε αύξηση στη διαθεσιμότητα ημισυνθετικών κανναβινοειδών (τα οποία μπορούν να παράγονται από CBD, ένα άλλο συστατικό της κάνναβης), όπως η εξαϋδροκανναβινόλη (HHC), η οποία τέθηκε πρόσφατα υπό διεθνή έλεγχο. Το 2024, τα 18 από τα 20 νέα κανναβινοειδή που εντοπίστηκαν μέσω του ΣΕΠ ήταν ημι-συνθετικά. Τον Ιούνιο του 2024, η Ουγγαρία ανέφερε 30 περιστατικά οξέων μη θανατηφόρων δηλητηριάσεων που σχετίζονταν με «ζελεδάκια» τα οποία περιείχαν ισχυρά ημι-συνθετικά κανναβινοειδή.
Σε επίπεδο πολιτικής, αρκετά κράτη μέλη της ΕΕ (π.χ. Γερμανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία) έχουν αλλάξει ή σχεδιάζουν να αλλάξουν την προσέγγισή τους όσον αφορά τη χρήση και την κατοχή κάνναβης για ‘ψυχαγωγικούς’ σκοπούς. Οι αλλαγές αυτές περιλαμβάνουν νέους κανονισμούς σχετικά με την καλλιέργεια στο σπίτι, τους μη κερδοσκοπικούς συλλόγους καλλιέργειας και την ιδιωτική χρήση κάνναβης. Ο EUDA τονίζει την ανάγκη παρακολούθησης και αξιολόγησης αυτών των εξελίξεων ώστε να κατανοηθεί πλήρως ο αντίκτυπός τους στη δημόσια υγεία, την ασφάλεια, την προστασία και την εσωτερική αγορά.
Αυξανόμενες ανησυχίες για την κοκαΐνη
Η κοκαΐνη η οποία είναι η συνηθέστερα χρησιμοποιούμενη παράνομη διεγερτική ουσία στην Ευρώπη, χρησιμοποιήθηκε από σχεδόν 4,6 εκατομμύρια ενήλικες Ευρωπαίους (15-64 ετών) το τελευταίο έτος. Υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τις αρνητικές επιπτώσεις της στη δημόσια υγεία. Πρόκειται για τη δεύτερη συχνότερα αναφερόμενη παράνομη ουσία από τα άτομα που εισέρχονται για πρώτη φορά σε θεραπεία για χρήση ουσιών (35 000 το 2023 έναντι 31 500 το 2022). Σύμφωνα με στοιχεία των νοσοκομείων αναφοράς του δικτύου Euro-DEN Plus προκύπτει ότι το 2023 η κοκαΐνη ήταν η ουσία που αναφέρθηκε συχνότερα από όσους προσέρχονται στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων — αφορά το 25 % (1 695) των περιστατικών οξείας τοξίκωσης από τη χρήση ναρκωτικών. Υπάρχουν αναφορές από αυξανόμενο αριθμό χωρών τόσο για ενέσιμη χρήση κοκαΐνης όσο και χρήση κοκαΐνης σε μορφή κρακ. Το 2023, εκτιμάται ότι 9 900 άτομα ξεκίνησαν θεραπεία για χρήση κρακ (8 100 το 2022).
Τα στοιχεία σχετικά με τις κατασχέσεις επιβεβαιώνουν ότι η διαθεσιμότητα κοκαΐνης στην Ευρώπη παραμένει υψηλή. Για έβδομη συνεχή χρονιά, πρωτοφανείς ποσότητες κοκαΐνης κατασχέθηκαν από τα κράτη μέλη της ΕΕ, οι οποίες ανήλθαν σε 419 τόνους το 2023 (323 τόνοι το 2022).Το Βέλγιο (123 τόνοι), η Ισπανία (118 τόνοι) και η Ολλανδία (59 τόνοι) αντιπροσώπευαν σχεδόν τα τρία τέταρτα (72 %) της συνολικής ποσότητας που κατασχέθηκε, γεγονός που καταδεικνύει τον ρόλο τους ως βασικών σημείων εισόδου για τη διακίνηση κοκαΐνης στην Ευρώπη (από τα προκαταρκτικά στοιχεία για το 2024 προκύπτει ότι η κατάσταση αλλάζει). Στο στόχαστρο ως σημεία εισόδου βρίσκονται και άλλες χώρες, για παράδειγμα η Γερμανία (43 τόνοι), η Γαλλία (23 τόνοι) και η Πορτογαλία (22 τόνοι).
Οι μεγάλες κατασχέσεις στα λιμάνια της Ευρώπης αναδεικνύουν τον τρόπο με τον οποίο οι διακινητές παράνομων ουσιών εξακολουθούν να εκμεταλλεύονται τις εμπορικές αλυσίδες εφοδιασμού. Το 2024, η Ισπανία ανέφερε τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα κατάσχεση κοκαΐνης σε ένα μόνο φορτίο (13 τόνοι), κρυμμένης σε μπανάνες από τον Ισημερινό. Στο πλαίσιο του οδικού χάρτη της ΕΕ για την καταπολέμηση της διακίνησης ουσιών και του οργανωμένου εγκλήματος, η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Λιμένων έχει ως στόχο να ενισχύσει την ανθεκτικότητα των λιμένων για την καταπολέμηση της διακίνησης ουσιών και της διείσδυσης των ομάδων οργανωμένου εγκλήματος.
Ο ανταγωνισμός στην αγορά παράνομων ουσιών αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της εγκληματικότητας που σχετίζεται με την κοκαΐνη, συμπεριλαμβανομένων της βίας μεταξύ συμμοριών και των ανθρωποκτονιών. Το 2024, ο EUDA προέβη σε έκκληση για δράση με στόχο να σπάσει ο φαύλος κύκλος της βίας που συνδέεται με τα ναρκωτικά, ως συνέχεια της πρώτης ευρωπαϊκής συνδιάσκεψης που πραγματοποιήθηκε για το θέμα αυτό. Η έκκληση αυτή επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη διατομεακής συνεργασίας για τη διασφάλιση μιας ασφαλέστερης και με υψηλότερο επίπεδο προστασίας Ευρώπης.
Από διάφορες πηγές δεδομένων, όπως η ανάλυση λυμάτων, προκύπτουν ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η σταθερή αύξηση της διαθεσιμότητας κοκαΐνης στην ΕΕ τα τελευταία χρόνια έχει αντίκτυπο στη χρήση της. Τα κατάλοιπα κοκαΐνης στα αστικά λύματα αυξήθηκαν σε περισσότερες από τις μισές πόλεις για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία για το 2023 και το 2024. Δεδομένου ότι το εκτιμώμενο χρονικό διάστημα μεταξύ της πρώτης χρήσης κοκαΐνης και της πρώτης αναζήτησης θεραπείας είναι περίπου 13 έτη, η αύξηση της διαθεσιμότητας ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης για θεραπεία τα επόμενα έτη. Ως εκ τούτου, καθίσταται αναγκαία η επείγουσα αξιολόγηση της ικανότητας ανταπόκρισης των κρατών μελών της ΕΕ ενόψει μίας πιθανής αύξησης της ζήτησης για θεραπεία.
Νέες υπηρεσίες του EUDA
Προκειμένου να υποστηρίξει την ετοιμότητα της Ευρώπης έναντι στα ολοένα και πιο σύνθετα προβλήματα ναρκωτικών, ο EUDA αναπτύσσει ένα νέο σύνολο ολοκληρωμένων υπηρεσιών (2). Οι υπηρεσίες αυτές επικεντρώνονται σε τέσσερις βασικούς τομείς: την πρόβλεψη των αναδυόμενων προκλήσεων που σχετίζονται με τα ναρκωτικά και των επιπτώσεών τους, την έγκαιρη προειδοποίηση για τους νέους κινδύνους και τις απειλές που συνδέονται με τα ναρκωτικά, την παροχή βοήθειας στην ΕΕ και τα κράτη μέλη της για την ενίσχυση των οικείων μηχανισμών αντίδρασης και τη διευκόλυνση της παροχής και ανταλλαγής τεχνογνωσίας σε επίπεδο ΕΕ για την ανάπτυξη τεκμηριωμένων πολιτικών και παρεμβάσεων για τα ναρκωτικά.
Με στόχο την ενίσχυση της έγκαιρης προειδοποίησης και της αποτύπωσης της κατάστασης, αναπτύσσονται νέες πρωτοβουλίες, όπως το Ευρωπαϊκό Σύστημα Προειδοποίησης για τα Ναρκωτικά και το Σύστημα Αξιολόγησης Κινδύνων για την Υγεία και την Ασφάλεια. Εν τω μεταξύ, ένα Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εγκληματολογικών και Τοξικολογικών Εργαστηρίων θα αναλύει δείγματα ουσιών, θα εκπαιδεύει εμπειρογνώμονες και θα ανταλλάσσει πληροφορίες σχετικά με τις νέες εξελίξεις, όπως είναι οι κίνδυνοι που ενέχουν τα νέα συνθετικά οπιοειδή. Ο Οργανισμός διαδραματίζει επίσης νέο ρόλο στη συλλογή και ανάλυση πληροφοριών σχετικά με τις πρόδρομες ουσίες των ναρκωτικών, την εκτροπή και την παράνομη διακίνησή τους, η οποία του επιτρέπει να ενημερώνει τα κράτη μέλη σχετικά με τον εντοπισμό νέων πρόδρομων ουσιών και να υποστηρίζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με επιστημονικά δεδομένα. Οι κοινές αυτές προσπάθειες θα αποτελέσουν ένα ισχυρό θεμέλιο για μια πιο ανθεκτική αντιμετώπιση των ναρκωτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του EUDA, Δρ Franz Pietsch, καταλήγει ως εξής: «Συγχαίρω τον EUDA για την 30ή έκδοση της Ευρωπαϊκής Έκθεσης για τα Ναρκωτικά. Αυτή η εμβληματική δημοσίευση αποτελεί αξιόπιστο σημείο αναφοράς εδώ και τρεις δεκαετίες, συμβάλλοντας στην κατανόηση της κατάστασης των ναρκωτικών στην Ευρώπη μέσω τεκμηριωμένης με στοιχεία ανάλυσης. Καλύπτοντας τόσο τις μακροπρόθεσμες τάσεις όσο και τις αναδυόμενες απειλές, η τελευταία αυτή Έκθεση προσφέρει κρίσιμες πληροφορίες για τις σημερινές προκλήσεις και τους αυριανούς κινδύνους. Είμαστε βαθιά ευγνώμονες στα δίκτυα και στους εταίρους μας για την πολυετή αφοσίωσή τους στην παροχή των δεδομένων και της εμπειρογνωμοσύνης που καθιστούν δυνατή την επίτευξη αυτού του στόχου».
