Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας. Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε με ειδήσεις από την πληθώρα μέσων μαζικής ενημέρωσης που υπάρχουν πια. Στο βωμός του αποκλειστικού, η διασταύρωση των πληροφοριών για τη δημοσίευση μίας είδησης πάει περίπατο. Ως εκ τούτου η παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης είναι σύνηθες φαινόμενο στον 21ο αιώνα. Στην εποχή του COVID-19, την οποία βιώνουμε, κατανοεί κάποιος την αξία των έγκυρων και διασταυρωμένων ειδήσεων. Ψευδείς ειδήσεις που αφορούν την υγεία μπορούν να προκαλέσουν πανικό δημιουργώντας τεράστια κοινωνικά προβλήματα.

Για το ζήτημα των fake news στην περίοδο του νέου κορονοϊού διεξήχθη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν ερευνητές από το Annenberg Public Policy Center, στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, στη Φιλαδέλφια. και στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόι. Τα στοιχεία της έρευνας λήφθηκαν από τις 3 ως τις 8 Μαρτίου του 2020, με το εθνικό αντιπροσωπευτικό δείγμα να αποτελείται από 1008 ενήλικες. Τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν περιθώριο λάθους  ±3.57%.

Θετικά και αρνητικά ευρήματα

Η έρευνα αποκαλύπτει ότι 87% των συμμετεχόντων κατανοούσε τη σημασία της τήρησης των κανόνων υγιεινής των χεριών για την αποφυγή μετάδοσης του COVID-19.

Ωστόσο, κάποια νούμερα θα πρέπει να μας προβληματίσουν:

• 23% θεωρούσε βέβαιο ή πιθανό ότι η κινέζικη κυβέρνηση ανέπτυξε τον COVID-19 ως βιολογικό όπλο
• 10% πίστευε ότι αυτό το έπραξε η αμερικανική κυβέρνηση
• 19% θεωρούσε πιθανό ή βέβαιο ότι κάποιοι από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), ήταν υπερβολικοί όταν αναφέρονταν στους κινδύνους της ασθένειας. Θεωρούσαν, μάλιστα, ότι ήταν μέρος του σχεδίου αποτροπής επανεκλογής του Ντόναλντ Τράμπ για δεύτερη φορά ως πρόεδρος των ΗΠΑ
• 21% πίστευε ότι η λήψη βιταμίνης C θα τους απέτρεπε από το να μολυνθούν.

Το πρόβλημα είναι ότι καμία ένδειξη δεν επιβεβαιώνει τις συγκεκριμένες απόψεις.

Σύγκριση των πηγών ενημέρωσης

Οι επιστήμονες χώρισαν τους συμμετέχοντες με βάση 3 κατηγορίες:

• Συμβατικά (mainstream) μίντια, όπως τα έντυπα και οι ειδησεογραφικές ιστοσελίδες, συμπεριλαμβανομένων των New York Times και της Wall Street Journal.
• Συντηρητικά μέσα ενημέρωσης, όπως το Fox News και σχολιαστές, όπως ο Ρας Λίμπο.
• Μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook το Twitter και το Υoutube, καθώς και ιστοσελίδες συγκέντρωσης δεδομένων, όπως το Google News και το Yahoo News

Καταναλωτές συμβατικών (mainstream) μέσων ενημέρωσης

Συνολικά, βρέθηκε ότι όσοι ενημερώνονται από συμβατικά μέσα ήταν γενικά καλύτερα ενημερωμένοι.

• Άτομα που παρακολουθούσαν συμβατικές εκπομπές καταλάβαιναν ότι ο COVID-19 είναι πιο θανατηφόρος από την εποχική γρίπη.
• Αυτοί που χρησιμοποιούσαν έντυπα συμβατικά μέσα πίστευαν ότι η τήρηση των κανόνων υγιεινής και αποφυγή ασυμπτωματικών ατόμων αποτελούσαν καλές στρατηγικές για να μην νοσήσουν. Ας σημειωθεί ότι η έρευνα διεξήχθη πριν επιβεβαιώσουν οι επιστήμονες ότι οι ασυμπτωματικοί μπορούν να μεταδώσουν τον ιό.
• Αυτοί που χρησιμοποιούσαν έντυπα συμβατικά μέσα δεν πίστευαν ότι η βιταμίνη C ήταν αποτελεσματική κατά της ασθένειας ούτε ότι το CDC υπερέβαλε με τις προειδοποιήσεις του ή ότι η Κίνα δημιούργησε τον ιό ως βιολογικό όπλο.

Καταναλωτές συντηρητικών μέσων ενημέρωσης

Οι ακόλουθοι των συγκεκριμένων τύπων μίντια ήταν πιο πιθανό να διατηρούν ανακριβείς απόψεις για τον SARS-CoV-2 και να πιστεύουν σε συνωμοσίες θεωρίας.

• Πίστευαν ότι η λήψη βιταμίνης C θα τους απέτρεπε από το να μολυνθούν και ότι η Κίνα δημιούργησε τον ιό ως βιολογικό όπλο
• Δεν πίστευαν ότι ο ιός αποτελεί προσωπική απειλή αλλά θεωρούσαν ότι κάποιοι το χρησιμοποιούσαν ως πολιτικό όπλο κατά του Ντόναλντ Τραμπ.

Καταναλωτές social media και ιστοσελίδων συγκέντρωσης πληροφοριών

Οι συμμετέχοντες αυτού του γκρουπ ήταν μοιρασμένοι

• Ορισμένοι πίστευαν ότι ο νέος κορονοϊός αποτελούσε μία ψευδή είδηση του CDC, ότι οι Κινέζοι εκούσια δημιούργησαν τον ιό και ότι η βιταμίνη C αποτελούσε τη θεραπεία.
• Οι συμμετέχοντες που χρησιμοποιούσαν ιστοσελίδες συγκέντρωσης πληροφοριών δεν είχαν πειστεί για την αξία του πλυσίματος των χεριών ή ότι η απόσταση από συμπτωματικά άτομα είχε κάποια αξία.

Οι ψευδείς ειδήσεις στην Ελλάδα και η αντίδραση της κυβέρνησης

Στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία που ζούμε, η Ελλάδα δε θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση στη συγκεκριμένη υπόθεση. Πρόσφατα το περιφερειακό τηλεοπτικό κανάλι Βεργίνα TV μετέδωσε ζωντανά ότι οι Κινέζοι έχουν ετοιμάσει το εμβόλιο και ότι ο ιός κατασκευάστηκε σε εργαστήρια της Κίνας. Πρόκειται για fake news, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης για θέματα COVID-19 η ελληνική κυβέρνηση έχει προβεί στην εξής ενέργεια: Δημιούργησε μία ιστοσελίδα ενημέρωσης για την ασθένεια και μεταξύ άλλων συμπεριέλαβε μία στήλη, η οποία καταρρίπτει fake news, ατεκμηρίωτες απόψεις, υπερβολές και αντιεπιστημονικές θεωρίες που αφορούν τη νόσο.

 

ΠΗΓΗ: https://bit.ly/3dks4bu