Στο σπάνιο σύνδρομο το οποίο συνδυάζει 2 σημαντικούς παράγοντες (θρόμβωση και θρομβοπενία) και εκδηλώνεται με μία συμπτωματολογία που είναι σημαντική κλινικά αναφέρθηκε εκτενώς η Πρόεδρος της Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου. 

Φαίνεται ότι το σύνδρομο είναι περισσότερο συχνό - χωρίς αυτό να είναι απόλυτο - σε γυναίκες κάτω των 55 ετών αν και έχουν παρουσιαστεί και περιστατικά που αφορούν όλο το φάσμα των ηλικιών. Οι περιπτώσεις που αναφέρονται με την θρόμβωση και την θρομβοπενία χαρακτηρίζονται επιστημονικά ως «προθομβοτική θρομβοπενία ανοσολογικής αιτιολογίας» και φαίνεται ότι ο μηχανισμός είναι ανάλογος με το μηχανισμό που προκαλείται η θρομβοπενία μετά τη χορήγηση της ηπαρίνης.

Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει τεκμηριωμένη συσχέτιση των εκδηλώσεων αυτών με προηγούμενο ιστορικό θρόμβωσης, θρομβοπενίας ή κληρονομικής θρομβοφιλίας - καταστάσεις που είναι αρκετές συχνές στο γενικό πληθυσμό.

Στην Ελλάδα έχουν χορηγηθεί περίπου 346 χιλιάδες δόσεις εμβολίων της AstraZeneca και έχει εντοπιστεί μόλις 1 επεισόδιο αυτού του συνδρόμου. Αυτό το περιστατικό έχει χαρακτηριστεί ως «πιθανό» και διερευνάται η συσχέτισή του με το εμβόλιο. 

Οι οδηγίες αντιμετώπισης του σπάνιου συνδρόμου

Η εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών σε συνεργασία με την Ελληνική Αιματολογική Εταιρεία έχουν προβεί στη συγγραφή οδηγιών για την αντιμετώπιση του σπάνιου αυτού συνδρόμου. 

Οι υγειονομικοί στις περιπτώσεις των θρομβώσεων και της θρομβοπενίας που εντοπίζονται σε διάστημα 28 ημερών από τον εμβολιασμό θα πρέπει να συμπληρώνουν , όπως για κάθε ανεπιθύμητη ενέργεια την κίτρινη κάρτα και αν κάτι τους προβληματίζει, να συμβουλεύονται και αιματολόγους.

Όσοι άνθρωποι έχουν εμβολιασθεί με το εμβόλιο της AstraZeneca θα πρέπει να αναζητήσουν άμεση ιατρική φροντίδα εάν εμφανιστούν συμπτώματα σχηματισμού θρόμβων αίματος και να ενημερώσουν τους επαγγελματίες υγείας για τον πρόσφατο εμβολιασμό τους. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή επίμονο πόνο στο επιγάστριο, πρήξιμο στα πόδια, σοβαρό ή επίμονο πονοκέφαλο, θολή όραση, επίμονη αιμορραγία και μελάνιασμα στο δέρμα ή στρογγυλές, διάστικτες κηλίδες πέρα από το σημείο του εμβολιασμού που εμφανίζονται μετά από μερικές ημέρες.

Η συχνότητα εμφάνισης του συνδρόμου μετά από εμβολιασμό στην υπόλοιπη Ευρώπη

Ο ΕΜΑ έχει ανακοινώσει από τις χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου επί συνόλου 9,2 εκατ. εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca, 44 περιπτώσεις. 

Όσον αφορά το Ηνωμένο Βασίλειο μετά από 18,1 εκατ. δόσεις που έχουν χορηγηθεί με το εμβόλιο της AstraZeneca, έχουν σημειωθεί 22 περιστατικά θρόμβωσης φλεγμονωδών κόλπων του εγκεφάλου και 8 περιπτώσεις θρομβώσεων με θρομβοπενία. 

Σύμφωνα με τον EMA δεν έχει τεκμηριωθεί συσχέτιση με το εμβόλιο αλλά ο Οργανισμός συγκεντρώνει τα δεδομένα και διερευνά μία προς μία τις περιπτώσεις. Τα θρομβοεμβολικά επεισόδια χωρίς το χαρακτηριστικό της θρομβοπενίας δεν υπερβαίνουν τον αναμενόμενο αριθμό στο γενικό πληθυσμό