Ο νόμος για τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με την οποία θεσμοθετήθηκε και ο Προσωπικός Γιατρός, καθώς και η τροπολογία με τις αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική φαίνεται πως άνοιξαν έναν «ξέφρενο χορό» διατάξεων και αποφάσεων στο Υπουργείο Υγείας. Η αρχή έγινε με τις υπουργικές αποφάσεις για τον προσωπικό γιατρό και αναμένεται να ακολουθήσουν οι ΚΥΑ για το Φάρμακο, σε δημόσια διαβούλευση θα τεθεί το σχέδιο νόμου για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και μαζί με αυτό αναμένεται να έρθουν ρυθμίσεις για τα ίντερσεξ άτομα, αλλά και να εισαχθούν ποιοτικά κριτήρια για αξονικούς και μαγνητικούς τομογράφους.

ΠΦΥ και προσωπικός γιατρός

Στη δημοσιότητα δόθηκαν χθες οι πρώτες υπουργικές αποφάσεις για το θεσμό του Προσωπικού Γιατρού. Στο ΦΕΚ 3010 περιλαμβάνεται η απόφαση για το σύστημα παραπομπών για την πρόσβαση στους ιατρούς ειδικοτήτων των δημόσιων δομών και των συμβεβλημένων παρόχων του ΕΟΠΥΥ, καθώς επίσης και η απόφαση για τη διαδικασία εγγραφής του πληθυσμού σε προσωπικό ιατρό (μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά).

Οι εγγραφές θα πραγματοποιούνται είτε στη σχετική πλατφόρμα είτε απευθείας  στον ίδιο το γιατρό, όπως ανέφερε ο Υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης. Παράλληλα θα χρησιμοποιηθούν και τα φαρμακεία και οι χώροι πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Τα ξημερώματα αναρτήθηκαν σε ΦΕΚ και οι άλλες δύο Υπουργικές Αποφάσεις που αφορούν στον Προσωπικό Γιατρό, για τα κίνητρα και αντικίνητρα για την εγγραφή των πολιτών στο νέο σύστημα, καθώς και για τις αμοιβές των γιατρών.

Ειδικά για τους γιατρούς, νεότεροι υπολογισμοί του Υπουργού Υγείας θέλουν την αμοιβή τους να φθάνει έως και τις 70 χιλιάδες ευρώ ετησίως.

«Ο γιατρός πληρώνεται κατ΄ άτομο.  Θα ξεκινάει αναλόγως ηλικίας από 20 ευρώ κατ΄ άτομο έως 45. Αυτό λοιπόν μεσοσταθμικά για να το καταλάβουμε βγαίνει γύρω στα 35 ευρώ ο ασθενής που σημαίνει ότι το ταβάνι των 2.000 ασθενών αν βάλει κάποιος γιατρός σημαίνει 70.000 ευρώ το χρόνο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πλεύρης, μιλώντας χθες στο ΣΚΑΙ.

Σε ό,τι αφορά τα κίνητρα και τα …αντικίνητρα για τη συμμετοχή των πολιτών, αιχμή είναι η αυξημένη συμμετοχή για όσους δεν εγγραφούν στο σύστημα του Προσωπικού Γιατρού.

Σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση, οι πολίτες που δεν συνταγογραφούν φάρμακα και εξετάσεις μέσω του προσωπικού γιατρού θα έχουν «καπέλο» 10% στην προβλεπόμενη συμμετοχή τους το 2022.

Δηλαδή, εκεί που η συμμετοχή ήταν μηδενική θα αυξάνεται στο 10%, όπου ήταν 10% στο 20% και για όσα ήταν στο 25% θα εκτοξευθεί στο 35%! 

Το ποσοστό αυτό θα διπλασιαστεί το 2023!

Από την άλλη, μεταξύ των προνομίων που θα έχουν όσοι εγγράφονται θα είναι και η προτεραιότητα στα ραντεβού στο δημόσιο τομέα, με τον Υπουργό Υγείας να κάνει λόγο και για εκπτώσεις στη συμμετοχή των εγγεγραμμένων.

Ποιοτικά κριτήρια

Το Υπουργείο Υγείας αναμένεται να φέρει και Υπουργική Απόφαση με την οποία θα εισαχθούν ποιοτικά κριτήρια για αξονικούς και μαγνητικούς τομογράφους, για την αξιολόγηση των αντίστοιχων παρόχων.

Βάσει ποιοτικών δεικτών, που θα συνδέονται με τον εξοπλισμό, το προσωπικό, την καινοτομία, το επίπεδο ειδικοτήτων και το επίπεδο παροχής υπηρεσίας, θα αξιολογούνται οι πάροχοι και θα καθορίζεται η αποζημίωση του, ενώ όπως έχει αναφέρει ο κ. Πλεύρης, όποιος πάροχος «δεν πιάνει τη βάση» δεν θα μπορεί να συμβληθεί με τον ΕΟΠΥΥ.

Φαρμακευτική πολιτική

Στο πεδίο της φαρμακευτικής πολιτικής τα πράγματα είναι αρκετά πιο περίπλοκα, αποτέλεσμα ενός σύνθετου και δαιδαλώδους θεσμικού πλαισίου γύρω από την τιμολόγηση, αποζημίωση και κατανομή της δαπάνης και της υπέρβασης της κλπ.

Οι εν λόγω υπουργικές αποφάσεις είναι έτοιμες και αποστέλλονται στις αρμόδιες υπηρεσίες για τις τελευταίες λεπτομέρειες και τη συλλογή υπογραφών. Αναμένεται να δημοσιευθούν πιθανότατα την ερχόμενη εβδομάδα.

Πάντως, η σύνταξη των αποφάσεων αυτών φαίνεται πως έχει περιπλέξει και τους ίδιους τους νομοθέτες, αφού η κοινή υπουργική απόφαση που θα ρυθμίσει και θα θέσει σε εφαρμογή τη νέα δαπάνη για τα εξωνοσοκομειακά φάρμακα του ΕΟΠΥΥ και τη διαίρεση της, μεταξύ φαρμάκων κοινότητας (αυτών που πωλούνται από τα ιδιωτικά φαρμακεία) και των λεγόμενων ΦΥΚ (Φάρμακα Υψηλού Κόστους, τα οποία είναι κυρίως καινοτόμα φάρμακα για σοβαρές παθήσεις).

Η «βελόνα» της κατανομής, τι ποσοστό της δαπάνης δηλαδή θα αντιστοιχεί στα ΦΥΚ και τι στα υπόλοιπα σκευάσματα, μοιάζει να κάθεται τελικά ποιο κοντά στο 62% για τα φάρμακα κοινότητας και 38% για τα καινοτόμα, υψηλού κόστους. Έχει περάσει από διάφορες περιοχές, μεταξύ 65%-35% και 67%-33% και κάποιοι έλεγαν για υψηλότερα και από αυτό. Βέβαια, μέχρι να δημοσιευθεί η απόφαση το ζήτημα παραμένει ανοικτό και ανατροπές της τελευταίας στιγμής δεν μπορούν να αποκλειστούν.

Υποβοηθούμενη άτομα και ίντερσεξ άτομα

Στην ιστοσελίδα της Ανοικτής Διακυβέρνησης αναμένεται να αναρτηθεί, αν όχι αύριο την επόμενη εβδομάδα το πιθανότερο, το σχέδιο νόμου με τις αλλαγές στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή.

Οι άξονες των αλλαγών, όπως είχαν παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο, αφορούν:  

• Εκσυγχρονισμό του πλαισίου της ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και διασφάλιση των δικαιωμάτωντης γυναίκας
• Αύξηση του ορίου ηλικίας στα 54 έτη
• Επιτρέπεται η κρυοσυντήρηση ωαρίων όχι μόνο για ιατρικούς αλλά και για κοινωνικούς λόγους, δίνοντας τη δυνατότητα στις γυναίκες να διατηρήσουν τα ωάρια τους και να κάνουν χρήση αυτών όποτε το επιθυμήσουν
• Καταργείται η απαιτούμενη συναίνεση του συζύγου για την κρυοσυντηρηση ωαρίων από τη γυναίκα που το επιθυμεί
• Επιτρέπεται στη διαζευγμένη γυναίκα να κάνει χρήση των κρυοσυντηρημένων ωαρίων της χωρίς τη συναίνεση του συζύγου/ συντρόφου.

Σε δηλώσεις του ο Υπουργός Υγείας είχε αναφέρει πως το νομοσχέδιο θα επιτρέπει τη δημιουργία μονάδας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής για άτομα με HIV».

Διάταξη και για τα intersex άτομα

Σε αυτό το σχέδιο νόμου, ο Υπουργός Υγείας αναμένεται να εισάγει διάταξη, ώστε να ρυθμίσει το πλαίσιο γύρω από τα ζητήματα που αγγίζουν τα ίντερσεξ ( διαφυλικά) άτομα.

Σύμφωνα με την Intersex Greece, «ίντερσεξ είναι ένας όρος ομπρέλα που αναφέρεται στις εγγενείς φυσικές διαφορές των χαρακτηριστικών φύλου ή στην αναπαραγωγική ανατομία. Σημαίνει επίσης τη ζωντανή εμπειρία των κοινωνικο-πολιτισμικών συνεπειών που υφίστανται οι άνθρωποι που γεννιούνται με σώματα που δεν εμπίπτουν στις κανονιστικές νόρμες των «αρσενικών» και «θηλυκών» σωμάτων.

Τα υγιή σώματα των ίντερσεξ παιδιών συχνά παθολογικοποιούνται και υποβάλλονται σε επεμβάσεις “κανονικοποίησης” φύλου, ερήμην τους, λόγω των κοινωνικών στερεοτύπων, της άγνοιας, της ντροπής και του στίγματος. Αυτή η “κανονικοποίηση” περιλαμβάνει χειρουργικές επεμβάσεις κολποπλαστικής, μείωσης της κλειτορίδας, μετακίνησης της ουρήθρας ή αφαίρεση των γονάδων. Οι περισσότερες χειρουργικές επεμβάσεις συμβαίνουν πριν από την ηλικία των δύο».

Ο ΟΗΕ και κορυφαίες διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμφωνούν με τους/τις ίντερσεξ ακτιβιστές/στριες, «ότι οι αισθητικές χειρουργικές επεμβάσεις που αλλάζουν τα χαρακτηριστικά του φύλου πρέπει να αποτελούν αποκλειστική και ενημερωμένη επιλογή του ίδιου του ατόμου. Τέτοιες ιατρικές παρεμβάσεις, καθώς και επιλεκτικοί τερματισμοί επιθυμητών ίντερσεξ κυημάτων, εκτελούνται νόμιμα και σε μεγάλο βαθμό στις περισσότερες χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας», σημειώνεται.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του News4Health, με τη ρύθμιση θα απαγορεύεται η μη ιατρικά αναγκαίες χειρουργικές επεμβάσεις «κανονικοποίησης» του φύλου, έως την ηλικία των 15 ετών.

Ωστόσο, θα δημιουργηθεί μια ειδική, αποτελούμενη από ειδικούς του χώρου, που θα εξετάζει αιτήματα διενέργειας επεμβάσεων, ειδικά όταν εκφράζεται διαφωνία μεταξύ ατόμου, γονέων και γιατρών. Περισσότερες λεπτομέρειες δεν έχουν γίνει γνωστές και μέχρι τη δημοσίευση της ρύθμισης ασαφές παραμένει το βάθος των αλλαγών. Το ζήτημα είναι άλλωστε σύνθετο και αγγίζει πολλές κοινωνικές πτυχές.

Έρχεται, ωστόσο, να προστεθεί σε σειρά αλλαγών που έχει θεσμοθετήσει η τρέχουσα ηγεσία του Υπουργείου και αφορά σε κάποια χρόνια ζητήματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Αρχικά, καταργήθηκε η παράλογη και αντιεπιστημονική απαγόρευση αιμοδοσίας από άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες και ακολούθησε η απαγόρευση των θεραπειών μεταστροφής σε ανήλικους, η οποία όμως δέχθηκε κριτική. Αυτό που σημειώθηκε είναι πως μπορεί να θεωρηθεί μόνο η αρχή για την οριστική αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού ζητήματος, καθώς δεν απαγορεύει συνολικά τις θεραπείες αυτές, οι οποίες έχουν αποδειχθεί ψυχολογικά και σωματικά επικίνδυνες.