Η παραπληροφόρηση στο Διαδίκτυο έχει επιδεινώσει τις επιλογές των ασθενών με καρκίνο οι οποίοι, δεν είναι λίγες φορές που γυρίζουν την πλάτη στις επιστημονικά αποδεδειγμένες θεραπείες, επιλέγοντας γιατροσόφια διαφόρων influencers τα οποία μπορούν να τους οδηγήσουν στο θάνατο, αφού χάνουν κρίσιμο για τη ζωή τους θεραπευτικό χρόνο.
Πάνω από μια δεκαετία μετά τη …μάστιγα της φραπελιάς που είχε πλήξει τη χώρα μας, στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Ογκολόγων (ASCO) που βρίσκεται σε εξέλιξη στις ΗΠΑ, επισημαίνεται ότι οι καρκινοπαθείς στρέφονται σε «ψευδοθεραπείες», όπως κλύσματα καφέ και διατροφή μόνο με χυμούς, που βρίσκουν στα social media.
Θυμίζουμε ότι το 2007 το Υπουργείο Υγείας είχε χρειαστεί να εκδώσει ανακοίνωση στην οποία χαρακτήριζε άκρως επικίνδυνη την υστερία που επικρατούσε τότε για τις «θεραπευτικές» ιδιότητες των φύλλων ελιάς, η οποία έχει οδηγήσει καρκινοπαθείς ακόμη και στο να διακόψουν τη θεραπεία τους, βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους.
Τώρα, η δρ Fumiko Chino, ερευνήτρια καρκίνου και βοηθός καθηγήτρια στο MD Anderson Cancer Centre στο Χιούστον του Τέξας, συνυπογράφει μια μελέτη που παρουσιάστηκε στο Σικάγο, στην οποία αναφέρεται ότι η παραπληροφόρηση σχετικά με τον καρκίνο «έχει επιδεινωθεί σοβαρά την τελευταία δεκαετία».
Με την αύξηση των διαγνώσεων σε έναν αυξανόμενο και γηράσκοντα παγκόσμιο πληθυσμό, οι παραπλανητικές ή ψευδείς πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο έχουν καταστεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι εμπιστεύονται τους γιατρούς, σύμφωνα με την εργασία, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν ότι οι ειδικοί φαίνεται να αντιφάσκουν μεταξύ τους. Ένας στους 20 δεν εμπιστεύεται τους επιστήμονες για την παροχή πληροφοριών σχετικά με τον καρκίνο. «Χάνουμε τη μάχη της επικοινωνίας. Πρέπει να ανακτήσουμε αυτό το πεδίο μάχης», δήλωσε η Chino.
Η Δρ Julie Gralow, ιατρική διευθύντρια της Asco, δήλωσε: «Αρκετοί ασθενείς μού έχουν ζητήσει να τους προτείνω κάποια απολύτως μη χημική θεραπευτική προσέγγιση. Πηγαίνουν στο διαδίκτυο και αναζητούν κάτι φυσικό και βρίσκουν μια κλινική στο Μεξικό που υπόσχεται μια εντελώς φυσική θεραπεία για τον καρκίνο, η οποία περιλαμβάνει κλύσμα με καφεΐνη, ενέσεις βιταμίνης C και άλλα τέτοια».
Αντί να επιπλήττει τους ασθενείς που αποφεύγουν τη χειρουργική επέμβαση, την ακτινοθεραπεία ή τη χημειοθεραπεία, η Gralow είπε ότι προσπάθησε να κερδίσει την εμπιστοσύνη τους συνεχίζοντας να τους προσφέρει υποστήριξη.
«Σε αρκετές περιπτώσεις, επέστρεψαν μετά από τρεις μήνες και δεν ένιωθαν καθόλου καλύτερα. Τότε έμειναν στην κλινική μας και τελικά καταφέραμε να τους πείσουμε να ακολουθήσουν θεραπείες βασισμένες σε επιστημονικά στοιχεία», είπε. «Μερικές φορές δεν επέστρεφαν. Και τότε μάθαινα μέσα σε εννέα μήνες ότι τελικά είχαν καταλήξει».
Η Liz O'Riordan, συνταξιούχος χειρουργός μαστού που διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού η ίδια, προσπαθεί μέσω του προσωπικού της λογαριασμού στα social media να αντιστρέψει αυτήν την τάση, κάνοντας τους χιλιάδες followers της κοινωνούς πληροφοριών που βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία
«Υπάρχει τεράστιος όγκος παραπληροφόρησης για τον καρκίνο στο διαδίκτυο. Κάθε μέρα λαμβάνω μηνύματα από φοβισμένες γυναίκες που θέλουν να μάθουν αν πρέπει να σταματήσουν να τρώνε γαλακτοκομικά, σόγια, λιναρόσπορο. Πρέπει να σταματήσουν να φορούν σουτιέν με μπανέλες, να χρησιμοποιούν αποσμητικά; Είναι αλήθεια ότι οι χυμοί μπορούν να θεραπεύσουν τον καρκίνο; Τι γίνεται με τα θαυματουργά συμπληρώματα όπως τα μανιτάρια και το CBD;»
Η O'Riordan θέλει περισσότεροι γιατροί να επικοινωνούν με τους ασθενείς τους στο διαδίκτυο. «Αλλά αυτό είναι δύσκολο, καθώς απαιτεί πολύ χρόνο για να γράψεις, να γυρίσεις, να μοντάρεις και να δημοσιεύσεις το περιεχόμενο, καθώς και την προσπάθεια που χρειάζεται για να δημιουργήσεις μια κοινότητα ώστε να ακουστεί η φωνή σου πάνω από τον θόρυβο της παραπληροφόρησης... Και όταν δεν έχεις εκατομμύρια ακόλουθους, είναι αδύνατο να κερδίσεις την προσοχή του κόσμου», είπε.
«Αυτό που λέμε δεν είναι ελκυστικό ή συναρπαστικό – δεν μπορούμε να υποσχεθούμε θεραπεία. Τα φάρμακα που χορηγούμε έχουν παρενέργειες και μερικοί άνθρωποι εξακολουθούν να πεθαίνουν», παραδέχτηκε.
"Ή επιστρέφουν σ' εμάς ή πεθαίνουν"
Μιλώντας στην Asco, ο Δρ Richard Simcock, επικεφαλής ιατρός της Macmillan Cancer Support, είπε ότι η παραπληροφόρηση είναι «πολύ ανησυχητική», καθώς έχει «αυξήσει εκθετικά το πρόβλημα» των παρανοήσεων σχετικά με τον καρκίνο.
«Πρόσφατα είδα δύο νεαρές γυναίκες που αρνήθηκαν όλες τις αποδεδειγμένες ιατρικές θεραπείες για τον καρκίνο και αντίθετα ακολουθούν μη αποδεδειγμένες και ριζοσπαστικές δίαιτες, που προωθούνται στα κοινωνικά μέσα», είπε.
«Ένα άτομο έχει κάθε δικαίωμα να αρνηθεί αυτή τη θεραπεία, αλλά όταν το κάνει με βάση πληροφορίες που είναι ειλικρινά αναληθείς ή κακώς ερμηνευμένες, αυτό είναι πολύ λυπηρό. Είναι σαφές ότι έχουμε δουλειά να κάνουμε για να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στην τεκμηριωμένη ιατρική».