«Η σχετιζόμενη με τις προστατευτικές μάσκες ακμή μπορεί να αποτελεί νέο φαινόμενο για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά όχι για τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τους αθλητές και οποιονδήποτε φορά καθημερινά μάσκα ή προστατευτικό προσώπου», λέει ο δρ Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία - Δερματοχειρουργική). «Οι άνθρωποι αυτοί γνωρίζουν πως είναι πιθανό η συνεχής κάλυψη του προσώπου να επιδεινώσει την ακμή. Απλώς, τώρα που επεκτάθηκε η χρήση της μάσκας στον γενικό πληθυσμό, αυξήθηκε η συχνότητα του φαινομένου».

Οι αιτίες αυτής της επιδείνωσης είναι πολλές και διαφορετικές. Όπως εξηγεί ο κ. Μιχελάκης, όταν αναπνέουμε και όταν μιλάμε φορώντας τη μάσκα, παγιδεύεται μέσα της θερμός αέρας. Ο αέρας αυτός δημιουργεί το ζεστό, υγρό περιβάλλον που χρειάζονται για να πολλαπλασιαστούν οι ζυμομύκητες, τα βακτήρια και άλλοι μικροοργανισμοί, όπως τα ακάρεα demodex τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη σμηγματορροϊκής δερματίτιδας και ροδόχρου ακμής.

Ο πολλαπλασιασμός αυτών των μικροοργανισμών διαταράσσει τη φυσική ισορροπία της χλωρίδας του δέρματος και ευνοεί τις εξάρσεις διαφόρων δερματοπαθειών. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η κοινή ακμή, η ροδόχρους ακμή και μία κατάσταση που λέγεται περιστοματική δερματίτιδα (εκδηλώνεται με μικρά σπυράκια και φλύκταινες γύρω από το στόμα και τη μύτη).

Στο όλο πρόβλημα συμβάλλει επίσης η επαναλαμβανόμενη τριβή της μάσκας στο δέρμα και φυσικά ο τοπικός ερεθισμός που μπορεί να ασκηθεί. Στην πραγματικότητα, ο τύπος της ακμής που αναπτύσσεται όταν υπάρχει υπερβολική θερμότητα ή/και ασκείται συνεχής πίεση ή τριβή στο δέρμα, αποκαλείται μηχανική ακμή. «Ο τύπος αυτός οδηγεί σε απόφραξη των πόρων και αναζωπύρωση της ακμής», εξηγεί ο κ. Μιχελάκης.

Η διάρκεια χρήσης της μάσκας επίσης μπορεί να παίζει ρόλο, αν και στα άτομα με ευαίσθητο δέρμα, τα σπυράκια της ακμής μπορεί να εμφανιστούν ακόμα και μετά από μία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ.

Πως θα αποφύγεις τις εξάρσεις της ακμής από τη μάσκα

Πώς μπορεί κανείς να αποφύγει τις εξάρσεις της ακμής από τη μάσκα; «Θέλοντας και μη, δεδομένων των συνθηκών, η χρήση της μάσκας είναι αναγκαία», απαντά ο κ. Μιχελάκης. «Ας φροντίσουμε λοιπόν να φοράμε πάντοτε καθαρή μάσκα, την οποία θα αλλάζουμε αμέσως μόλις νοτίσει. Απαραίτητο είναι ακόμα να απολυμαίνουμε καλά τα χέρια μας κάθε φορά που θέλουμε να αγγίξουμε μια μάσκα, είτε τη φοράμε είτε πρόκειται να την φορέσουμε ή να την αφαιρέσουμε. Ειδάλλως, υπάρχει κίνδυνος να τη μολύνουμε και με τα παθογόνα των χεριών μας».

Αντιθέτως, δεν χρειάζεται να αποφεύγετε την υδατική και την αντηλιακή κρέμα σας. Τα προϊόντα αυτά, όπως και οι τοπικές θεραπείες για το δέρμα, μπορεί να ηρεμήσουν και να εξισορροπήσουν την φυσική χλωρίδα του δέρματος. Αρκεί η υδατική σας να μην είναι φαγεσωρογόνα (να μην δημιουργεί φαγέσωρες, δηλαδή μπιμπίκια και σπυράκια), να μην περιέχει αρώματα και να είναι κατάλληλη για το δέρμα σας. Αν το δέρμα σας είναι λιπαρό, χρειάζεστε ελαφρά ενυδατικά προϊόντα, κατά προτίμηση ενυδατικά τζελ και ορούς που δεν αυξάνουν την έκκριση σμήγματος. Αν είναι ξηρό, χρειάζεστε πιο λιπαρά προϊόντα, που μειώνουν την αποβολή νερού από το δέρμα. «Μία στρώση υδατικής και αντηλιακού μπορεί να δράσει ως φραγμός εναντίον της τριβής και του δερματικού ερεθισμού», προσθέτει ο ειδικός.

Προσέξτε, όμως, να μην εφαρμόσετε στο δέρμα σας παχύ στρώμα υδατικής και αντηλιακού, διότι κάτι τέτοιο επιδεινώνει την ακμή, ακόμα κι αν δεν φοράτε μάσκα. Καλό είναι επίσης να αποφύγετε το μέικ απ κάτω από τη μάσκα (ιδίως αν είναι βαρύ), διότι μπορεί να αποφράξει τους πόρους του δέρματος και να επιδεινώσει την κατάσταση. Η σύσταση αυτή είναι ιδιαιτέρως σημαντική για όσους φορούν μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας. Αν οπωσδήποτε πρέπει να φορέσετε μέικ απ, προτιμήστε αντηλιακό με χρώμα ή μια πολύ λεπτή στρώση από ελαφρύ μέικ απ.

Για να καθαρίσετε το δέρμα σας μετά την αφαίρεση της μάσκας, φροντίστε να χρησιμοποιείτε ένα ήπιο καθαριστικό (φυσικά η επιλογή θα είναι ανάλογη με τις ανάγκες του δέρματός σας). Προσέξτε όμως πόσο συχνά πλένετε το πρόσωπό σας, διότι αν το παρακάνετε και δεν είναι ιδιαίτερα λιπαρό, μπορεί να προκαλέσετε ξηροδερμία, την οποία θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει το δέρμα σας παράγοντας περισσότερο σμήγμα. Με αυτό τον τρόπο, όμως, θα επιδεινωθεί η ακμή που προσπαθείτε να αποφύγετε.

Μία άλλη ιδέα, τέλος, είναι να ελέγξετε αν η μάσκα σας είναι βαμβακερή ή συνθετική. Λιγότερες πιθανότητες να προκαλέσουν έξαρση της ακμής έχουν οι μη-χειρουργικές μάσκες από 100% βαμβακερό ύφασμα που επιτρέπουν στο δέρμα να «αναπνέει». Βεβαιωθείτε μόνο ότι είναι τουλάχιστον διπλής στρώσης, για να σας προφυλάσσουν αποτελεσματικά από τον κορωνοϊό. Τις μάσκες αυτές πρέπει να πλένετε καθημερινά.

Αν παρ' όλα αυτά, παρουσιάσετε εξάρσεις της ακμής σας εξαιτίας της προστατευτικής μάσκας, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν δερματολόγο ιατρό για πιο εξειδικευμένη αντιμετώπιση. Σε κάθε περίπτωση «μην πετάξετε τις μάσκες, επειδή βγάζετε σπυράκια. Τα σπυράκια μπορούν να αντιμετωπιστούν, ενώ η λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, είναι τόσο απρόβλεπτη, ώστε κανένας δεν ξέρει τι μπορεί να του συμβεί αν κολλήσει», καταλήγει ο κ. Μιχελάκης.