Ανοδική τροχιά της αγοράς φαρμάκων στα φαρμακεία της κοινότητας, με το φαινόμενο της υποκατάστασης, δηλαδή η «αναγκαστική» επιλογή ενός ακριβότερου φαρμάκου επειδή το παλαιότερο και οικονομικότερο δεν κυκλοφορεί, να παραμένει «αγκάθι» στις προσπάθειες εξορθολογισμού της δαπάνης.
Μειώσεις τιμών μπορεί να εφαρμόζονται στα συνταγογραφούμενα φάρμακα, ωστόσο η συνολική αγορά φαρμάκου κατέγραψε άνοδο σε αξίες και όγκο, για το 2021, όπως δείχνουν τα στοιχεία που συγκεντρώνει η IQVIA για λογαριασμό του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ).
Ειδικότερα, η αγορά των φαρμάκων σε ετησιοποιημένη βάση (1/10/2021-30/9/2022) διαμορφώθηκε στα 4,4 δισ. ευρώ, ήτοι άνοδος κατά 5,3% σε σχέση με το προηγούμενο 12μηνο. Παράλληλα, διακινήθηκαν 4,3% περισσότερες συσκευασίες φαρμάκων.
Η αγορά των συνταγογραφούμενων φαρμάκων διαμορφώθηκε σε περίπου 3,92 δισ. ευρώ. Αν και το ποσό θα έπρεπε να είναι μειωμένο κατά 56 εκατ. ευρώ, μεταξύ Οκτωβρίου 2021 και Σεπτεμβρίου 2022, λόγω των μειώσεων τιμών που επιβάλλονται, οι πωλήσεις εμφανίζονται αυξημένες κατά 135 εκατ. ευρώ.
Αιτία είναι και πάλι η υποκατάσταση, η αλλαγή του μίγματος των θεραπευτικών σχημάτων, δηλαδή η «αναγκαστική» επιλογή ενός ακριβότερου φαρμάκου επειδή το παλαιότερο και οικονομικότερο δεν κυκλοφορεί. Το φαινόμενο «αντιστάθμισε» την όποια εξοικονόμηση, αφού οδήγησε σε αύξηση των πωλήσεων κατά 80 εκατ. ευρώ, σε συνδυασμό με την άνοδο των πωλήσεων κατά 110 εκατ. ευρώ που σχετίζεται με την αύξηση του όγκου.
Αύξηση σε όλες τις κατηγορίες
Σύμφωνα με τα στοιχεία της IQVIA, το διάστημα Οκτώβριου 2021 – Σεπτεμβρίου 2022, καταγράφηκε αύξηση στα πρωτότυπα φάρμακα (γνωστά και ως on patent) σε όγκους κατά 6,5% και σε αξίες κατά 8,2%. Τα off patent, δηλαδή τα πρώτοτυπα φάρμακα που έχει λήξει η πατέντα τους, κατέγραψαν αύξηση 2% σε αξία και 2,1% σε όγκο, ενώ τα γενόσημα αυξήθηκαν κατά 9% σε όγκο και κατά 11,8% σε αξίες.
Στο σύνολο των πρωτότυπων φαρμάκων, οn και off patent, αντιστοιχεί περίπου το 59% της αγοράς σε αξίες, με το 30% να αφορά στα on και το 29% στα off patent, ενώ στα γενόσημα αντιστοιχεί το 23%.
Σε όγκους, on patent σκευάσματα απορρόφησαν το 8% της αγοράς, off patent το 37% και τα γενόσημα περίπου 33%. Στα εμβόλια αντιστοιχεί το 5% της αγοράς σε αξία και το 2% σε όγκο.
Αν κατηγοριοποιηθούν τα φάρμακα βάσει τιμής, όσα κοστίζουν κάτω από 10 ευρώ, αποτελούν το 68% της αποζημιούμενης αγοράς από πλευρά όγκου, 11% αντιστοιχεί σε αυτά που κοστίζουν 10-15 ευρώ και με περίπου 5% σεαυτά των 20-29,99 ευρώ.
Σε ότι αφορά τις θεραπευτικές κατηγορίες, τα φάρμακα του πεπτικού συστήματος και για το μεταβολισμό απορροφούν 23,5%, ακολουθούν τα καρδιολογικά με 21,3%, τα νευρολογικά με 13,3% και τα αιματολογικά με 13%. Οι τέσσερις αυτές κατηγορίες καλύπτουν το 84% της αγοράς.
