Σε σημείο καμπής μοιάζει να βρίσκεται η φαρμακευτική πολιτική στη χώρα μας, με τη δέσμευση έναντι του Ταμείου Ανάκαμψης για μείωση του clawback να πιέζει για άμεσα αποτελέσματα.

Ωστόσο, είναι οι τελευταίες αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική, με χαρακτηριστικότερη την κατάτμηση της δαπάνης (διαβάστε σχετικά), σε συνδυασμό με τον αμετάβλητο προϋπολογισμό για το φάρμακο, που έχουν προκαλέσει έντονο προβληματισμό στις φαρμακευτικές εταιρείες, καθώς όπως υποστηρίζουν όχι μόνο δεν θα οδηγήσουν σε έλεγχο της δαπάνης και μείωση των υπερβάσεων, αλλά συνοδευτούν από νέα αύξηση του clawback.

Τα στοιχεία για το πρώτο εξάμηνο του 2022 και οι υπολογισμοί για την πορεία της δαπάνης ενισχύουν τη δυσπιστία για την επίτευξη των στόχων ελέγχου του clawback, άρα και για τη βιωσιμότητα της ίδιας της δαπάνης και συνεπώς της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς και της πρόσβασης των ασθενών σε θεραπείες, ειδικά στις πλέον καινοτόμες, συνήθως υψηλού κόστους, που συχνά αφορούν σοβαρές παθήσεις.

Οι ανησυχίες μάλιστα εντείνονται τα τελευταία 24ωρα καθώς, όπως αναφέρουν πληροφορίες, το Υπουργείο Υγείας εξετάζει την επιβολή ενός νέου, τρόπων τινα, rebate (υποχρεωτική έκπτωση).

Διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα προβλέπει αλλαγές στο διαβόητο «πολυώνυμο Μπερσίμη», το μαθηματικό τύπο υπολογισμού των rebate, με την εισαγωγή 5% rebate, υποχρεωτικής έκπτωσης δηλαδή, για Φάρμακα Υψηλού Κόστους και 3% για τις ομάδες φαρμάκων υψηλής δαπάνης (κυρίως για κατηγορίες με άνω των 20 εκατ. ευρώ κατανάλωση). Το σενάριο που επεξεργάζεται η Αριστοτέλους εξετάζει το rebate 3% να προστεθεί στο 5% (που έχει ήδη τεθεί σε ισχύ με εφαρμοστική ΥΑ), ώστε να διαμορφωθεί μια νέα υποχρεωτική έκπτωση 8%, πιθανόν και για όλα τα φάρμακα, αν και δεν έχουν γίνει περισσότερες πληροφορίες γνωστές.

Σύμφωνα με πληροφορίες του News4Health, εάν το μέτρο εφαρμοστεί υπολογίζεται μείωση του clawback κατά 40 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η υλοποίηση του δεν έχει αποφασιστεί και το Υπουργείο Υγείας φέρεται να μην επιδιώκει την εφαρμογή του, αν μπορεί να την αποφύγει.  

Όπως, άλλωστε, έχει επισημάνει και η αγορά, λογιστικά μέτρα που προωθούν τη μετακίνηση μέρους του clawback στο rebate, δεν επιλύουν ουσιαστικά το πρόβλημα, απλά το «κρύβουν κάτω από το χαλί και το βουνό της υπέρβασης απλά μεγαλώνει».

Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, τα δυο μεγάλα προβλήματα είναι η ανεξέλεγκτη συνταγογράφηση από τους γιατρούς σε συνδυασμό με την υποχρηματοδότηση, αποτέλεσμα της αμετάβλητης δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης τα τελευταία 3 χρόνια, όταν η πραγματική δαπάνη μόνο το τελευταίο 12μηνο έχει αυξηθεί κατά 8%. «Χρειάζονται σοβαρές μεταρρυθμίσεις και όχι υπερφορολόγηση της φαρμακοβιομηχανίας», σημειώνουν.

⇒Διαβάστε επίσης: «Πικρό χάπι» οι κλειστοί προϋπολογισμοί των ΦΥΚ στον έλεγχο της φαρμακευτικής δαπάνης

Στην επιστολή του προς τον Υπουργό Υγείας, οΣΦΕΕ προειδοποεί πως παρά τη μετακίνηση μέρους του clawback σε rebate (υποχρεωτικές εκπτώσεις) και τις ανεδαφικές διαπραγματεύσεις, η παρούσα αυξητική τάση της δαπάνης οδηγεί σε αυξημένο clawback για το 2022 τόσο σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά όσο και σε σχέση με το 2020, γεγονός που σημαίνει και απόκλιση από το στόχο του RRF, του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς πρόκειται για το έτος αναφοράς.

Υπενθυμίζουμε πως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αγοράς, το σύνολο της δαπάνη του ΕΟΠΥΥ για το 2022 ξεπερνάει τα 4,012 δισ. ευρώ. Εξ αυτών τα 2,425 δισ. ευρώ αντιστοιχούν στα φάρμακα κοινότητας και 1,587 εκατ. ευρώ για τα φάρμακα 1Α/1Β, τα γνωστά και ως ΦΥΚ. Από το σύνολο της υπέρβασης, που φθάνει το 1,924 δισ. ευρώ, το clawback υπολογίζεται ότι θα φθάσει τα 1,273 δισ. ευρώ! Ειδικότερα, 676 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα φθάσει το clawback για τα φάρμακα της κοινότητας και 597 εκατ. είναι το αντίστοιχο ποσό για την κατηγορία σκευασμάτων 1Α/1Β (διαβάστε σχετικά).

Πάντως, πληροφορίες θέλουν την Κυβέρνηση να εξετάζει και μια διόρθωση υπέρ των ΦΥΚ, στο μίγμα 62-38 της κατανομής του φαρμακευτικού προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ, ενώ δεν αποκλείεται να αλλάξει και η προσέγγιση των διαπραγματεύσεων στην αρμόδια Επιτροπή, ώστε να ξεκινάει η διαδικασία από ένα μικρότερο αρχικό ποσοστό έκπτωσης. Πληροφορίες θέλουν την Επιτροπή να ζητάει εκπτώσεις που ξεπερνούν ακόμη και το 60%,  για να ξεκινήσουν οι συζητήσεις.

Όλα τα παραπάνω αναμένεται να συζητηθούν και σε συνάντηση των φορέων που εκπροσωπούν τις φαρμακευτικές εταιρείες με την ηγεσία του Υπ. Υγείας και του ΕΟΠΥΥ, η οποία πιθανόν να γίνει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας.