Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) και οι επικεφαλής Οργανισμών Φαρμάκων (HMA) για τη ραγδαία αύξηση παράνομων φαρμάκων που πωλούνται στο διαδίκτυο και διαφημίζονται ως θεραπείες για παχυσαρκία και διαβήτη.
Σύμφωνα με τον EMA, τους τελευταίους μήνες έχει καταγραφεί κατακόρυφη άνοδος του αριθμού των παράνομων φαρμάκων που διατίθενται στην αγορά ως αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1, όπως η σεμαγλουτίδη, η λιραγλουτίδη και η τιρζεπατίδη, για την απώλεια βάρους και τον διαβήτη.
Τα ψευδεπίγραφα αυτά προϊόντα, τα οποία συχνά πωλούνται μέσω παράνομων ιστότοπων και προωθούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν είναι εγκεκριμένα, δεν πληρούν τα αναγκαία πρότυπα ποιότητας, ασφάλειας και αποτελεσματικότητας και συχνά δεν περιέχουν τη δηλωμένη δραστική ουσία. Αντιθέτως, ενδέχεται να περιλαμβάνουν επικίνδυνες ουσίες.
Η χρήση τους ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, πέραν της αποτυχίας της θεραπείας, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και επικίνδυνες αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα.
Οι αρχές έχουν εντοπίσει εκατοντάδες ψεύτικα προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και παράνομες ιστοσελίδες, πολλές εκτός Ε.Ε., που χρησιμοποιούν πλαστά λογότυπα, ψευδείς εγκρίσεις και συστάσεις για να παραπλανήσουν καταναλωτές.
Με τον εντοπισμό τέτοιων προϊόντων, οι εθνικές υπηρεσίες προχωρούν στην απόσυρση τους, τον αποκλεισμό ιστοσελίδων, ενώ ενισχύεται η διασυνοριακή συνεργασία. Το EMA τονίζει ότι οι αγωνιστές GLP-1 είναι συνταγογραφούμενα φάρμακα για σοβαρές παθήσεις και πρέπει να λαμβάνονται μόνο με ιατρική συνταγή και από νόμιμα φαρμακεία.
Όπως τονίζει ο ΕΜΑ, οι νόμιμοι διαδικτυακοί λιανοπωλητές φαρμάκων (όπου αυτοί επιτρέπονται από τις εθνικές νομοθεσίες) είναι καταχωρημένοι σε μητρώα των εθνικών αρχών. Στην Ελλάδα, τα online φαρμακεία δεν επιτρέπεται να πωλήσουν φαρμακευτικά σκευάσματα οποιασδήποτε κατηγορίας.
Σημάδια ότι ένα φάρμακο μπορεί να είναι παράνομο
- διαφημίζεται πως δήθεν διαθέτει τη στήριξη ("endorsed" στα αγγλικά) από εθνική αρχή ή φέρει επίσημα λογότυπα εθνικής αρχής ή του EMA
- πωλείται μέσω ανεπίσημων ιστότοπων ή πλατφορμών κοινωνικών μέσων
- ισχυρίζεται ότι είναι ανώτερο από εγκεκριμένες θεραπείες χωρίς επιστημονικά στοιχεία
- δεν διατίθεται μέσω αδειοδοτημένων φαρμακείων ή παρόχων υγειονομικής περίθαλψης
- ο ιστότοπος που το προσφέρει δεν φέρει το κοινό λογότυπο της ΕΕ ή δεν είναι καταχωρισμένος σε εθνικό μητρώο.
Υπογραμμίζεται, λοιπόν, ότι ο EMA και οι εθνικές αρχές δεν υποστηρίζουν ούτε προωθούν συγκεκριμένα προϊόντα ή μάρκες. Οποιαδήποτε ισχυρισμός που υποδηλώνει το αντίθετο είναι ψευδής.
"Εάν σας προσφερθεί ένα φάρμακο στο διαδίκτυο, ιδίως ένα φάρμακο που ισχυρίζεται ότι έχει εγκριθεί από εθνική αρχή, συμβουλευτείτε επίσημες πηγές, όπως τον EMA ή την αρμόδια εθνική αρχή της χώρας σας".