Ο EMA συνέστησε τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) για το Upstaza (eladocagene exuparvovec), ένα φάρμακο για τη θεραπεία ενηλίκων και παιδιατρικών ασθενών με σοβαρή ανεπάρκεια αρωματικής αποκαρβοξυλάσης L-αμινοξέος (AADC) με γενετικά επιβεβαιωμένη διάγνωση.

Η ανεπάρκεια AADC είναι μια εξαιρετικά σπάνια, κληρονομική γενετική ασθένεια που συνήθως εκδηλώνεται μέσα στο πρώτο έτος της ζωής. Προκαλείται από αλλαγές στο γονίδιο που παράγει το ένζυμο AADC το οποίο είναι απαραίτητο για την παραγωγή ορισμένων ουσιών ζωτικής σημασίας για την κανονική λειτουργία του εγκεφάλου και των νεύρων, συμπεριλαμβανομένης της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης. Αυτές οι ουσίες χρησιμοποιούνται από τα κύτταρα του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος για την αποστολή σημάτων και είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη των κινητικών λειτουργιών.

Οι ασθενείς με AADC παρουσιάζουν συνήθως αναπτυξιακές καθυστερήσεις, αδύναμο μυϊκό τόνο και αδυναμία ελέγχου της κίνησης των άκρων. Η ανεπάρκεια AADC είναι μια μακροχρόνια, εξουθενωτική και απειλητική για τη ζωή κατάσταση, επειδή μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλή ανεπάρκεια οργάνων. Οι ασθενείς εμφανίζουν επίσης νοητική αναπηρία, παρουσιάζουν ευερεθιστότητα και κινδυνεύουν να πεθάνουν την πρώτη δεκαετία της ζωής τους.

Σύμφωνα με πρόσφατους υπολογισμούς, αυτή η πάθηση επηρεάζει 1 στους 118.000 ανθρώπους στην ΕΕ. Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν εγκεκριμένες θεραπείες για τη θεραπεία της ανεπάρκειας AADC. Στους ασθενείς προσφέρονται υποστηρικτικές θεραπείες για τη διαχείριση των συμπτωμάτων χωρίς την αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας της νόσου. Επομένως, υπάρχει μια ανικανοποίητη ιατρική ανάγκη για αυτούς τους ασθενείς.

Το φάρμακο αποτελείται από έναν τροποποιημένο ιό (αδενο-σχετιζόμενος ιικός φορέας) που περιέχει μια λειτουργική έκδοση του γονιδίου AADC. Όταν χορηγείται στον ασθενή με έγχυση στον εγκέφαλο, αναμένεται ότι ο ιός θα μεταφέρει το γονίδιο AADC στα νευρικά κύτταρα επιτρέποντάς τους να παράγουν το ένζυμο που λείπει. Αυτό με τη σειρά του αναμένεται να επιτρέψει στα κύτταρα να παράγουν τις ουσίες που χρειάζονται για να λειτουργήσουν σωστά (όπως ντοπαμίνη και σεροτονίνη), βελτιώνοντας έτσι τα συμπτώματα της πάθησης. Ο ιός που χρησιμοποιείται σε αυτό το φάρμακο δεν προκαλεί ασθένεια στον άνθρωπο.

Η σύσταση του EMA βασίζεται στα αποτελέσματα τριών δοκιμών που περιλαμβάνουν 28 παιδιά ηλικίας μεταξύ 18 μηνών και 8 ετών και 6 μηνών με σοβαρή ανεπάρκεια AADC επιβεβαιωμένη από γενετική διάγνωση. Όλες οι δοκιμές διεξήχθησαν με ένα μη τυφλό σκέλος και χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα ιστορικού ελέγχου από δημοσιευμένες μελέτες ως σύγκριση.

Τα κύρια ευνοϊκά αποτελέσματα που πέτυχαν οι συμμετέχοντες ήταν ο έλεγχος του κεφαλιού και η ικανότητα να κάθονται χωρίς βοήθεια. Ζητήθηκε η γνώμη μιας ad-hoc ομάδας ειδικών για να συζητηθεί η κλινική συνάφεια των κινητικών οφελών της θεραπείας και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αποτελεσματικότητα είχε αποδειχθεί και είναι κλινικά σημαντική.

Οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος (πυρεξία) και οι ακούσιες, ακανόνιστες κινήσεις (δυσκινησία). Η πλειονότητα των ανεπιθύμητων ενεργειών που αναφέρθηκαν ήταν ήπιες ή μέτριες.

Στη συνολική της αξιολόγηση των διαθέσιμων δεδομένων, η Επιτροπή Προηγμένων Θεραπειών ( CAT ), η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του EMA για φάρμακα που βασίζονται σε κύτταρα και γονίδια, διαπίστωσε ότι τα οφέλη του φαρμάκου υπερτερούσαν των πιθανών κινδύνων σε ασθενείς με ανεπάρκεια AADC.

Η CHMP , η επιτροπή ανθρώπινων φαρμάκων του EMA, συμφώνησε με την αξιολόγηση και τη θετική γνώμη της CAT και συνέστησε την έγκριση αυτού του φαρμάκου σε εξαιρετικές περιπτώσεις .