Οι σημαντικότεροι παρασκευαστές εμβολίων κορονοϊού παγκοσμίως ανακοίνωσαν πάντως την Παρασκευή 17/11 πάντως ότι εργάζονται για να διερευνήσουν ταχύτατα τη νέα μετάλλαξη Όμικρον και να προσαρμόσουν τα εμβόλιά τους αν αυτό χρειαστεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την ώρα είναι πολύ νωρίς για να βγάλουμε συμπεράσματα για την μεταδοτικότητά της. 

Moderna

Η εταιρεία Moderna ανακοίνωσε απόψε ότι προτίθεται να αναπτύξει μια αναμνηστική δόση του εμβολίου της για την Covid-19 που θα στοχεύει συγκεκριμένα τη νέα παραλλαγή Όμικρον του κορονοϊού, που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική και χαρακτηρίζεται «ανησυχητική» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Η Moderna «θα αναπτύξει γρήγορα ένα υποψήφιο εμβόλιο για μια αναμνηστική δόση συγκεκριμένα για την παραλλαγή Όμικρον», ανέφερε η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία στην ανακοίνωσή της.

«Η αναμνηστική δόση ενός εγκεκριμένου εμβολίου συνιστά τη μόνη επί του παρόντος διαθέσιμη στρατηγική για την ενίσχυση της φθίνουσας ανοσίας» προστίθεται στην ανακοίνωση.

Pfizer και BioNTech

Η Pfizer και η BioNTech ανακοίνωσαν ότι ερευνούν το στέλεχος Omicron και μπορούν να προσαρμόσουν το εμβόλιο τους γρήγορα εφόσον είναι αναγκαίο. «Κατανοούμε την ανησυχία των ειδικών και έχουμε ξεκινήσει αμέσως έρευνες για την παραλλαγή B.1.1.529», ανακοίνωσαν οι εταιρείες.

Οι δύο εταιρείες ανέφεραν ακόμη ότι αναμένουν περισσότερα δεδομένα από εργαστηριακές δοκιμές το αργότερο σε δύο εβδομάδες. «Αυτά τα δεδομένα θα παρέχουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το εάν το B.1.1.529 θα μπορούσε να διαφεύγει της προστασίας (του εμβολίου) και μπορεί να απαιτεί προσαρμογή του εμβολίου», σημείωσαν.

Η Pfizer και η BioNTech εκτιμούν ότι μπορούν να προσαρμόσουν το εμβόλιο mRNA εντός έξι εβδομάδων και να ξεκινήσουν την αποστολή παρτίδων εντός 100 ημερών.

AstraZeneca

Έρευνες για την ανθεκτικότητα της μετάλλαξης Omicron έναντι του εμβολίου για τον κορονοϊό και του κοκτέιλ αντισωμάτων της πραγματοποιεί η AstraZeneca που ευελπιστεί ότι τα σκευάσματά της θα παραμείνουν αποτελεσματικά.

«Όπως και με όλες τις αναδυόμενες παραλλαγές, εξετάζουμε τη B.1.1.529 για να κατανοήσουμε περισσότερα για αυτήν και τις επιπτώσεις της στο εμβόλιο» ανέφερε η εταιρεία, διευκρινίζοντας ότι διεξάγει έρευνες στην Μποτσουάνα και την Εσουατίνι (πρώην Σουαζιλάνδη) για να συλλέξει δεδομένα.

«Εξετάζουμε επίσης το κοκτέιλ αντισωμάτων AZD7442 απέναντι σε αυτήν την παραλλαγή και ελπίζουμε ότι θα διατηρήσει την αποτελεσματικότητά του αφού περιέχει δύο ισχυρά αντισώματα με διαφορετική και συμπληρωματική δράση απέναντι στον ιό».

Η AstraZeneca είπε ότι ερευνά επίσης την παραλλαγή. Η πλατφόρμα εμβολίων που αναπτύχθηκε με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης επιτρέπει τη γρήγορη απόκριση σε νέες μεταλλάξεις καθώς εμφανίζονται, είπε η εταιρεία. «Η AstraZeneca διεξάγει επίσης ήδη έρευνα σε τοποθεσίες όπου έχει εντοπιστεί η παραλλαγή, συγκεκριμένα στη Μποτσουάνα και την Εσουατίνι», ανέφερε η εταιρεία.

Johnson & Johnson

Η Johnson & Johnson την Παρασκευή ανακοίνωσε ότι ήδη δοκιμάζει το εμβόλιο της κατά της μετάλλαξης Omicron. «Παρακολουθούμε στενά τα νεοεμφανιζόμενα στελέχη του ιού με παραλλαγές στην πρωτεΐνη ακίδας SARS-CoV-2 και ήδη δοκιμάζουμε την αποτελεσματικότητα του εμβολίου μας έναντι της νέας και ταχέως εξαπλούμενης παραλλαγής που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη νότια Αφρική», δήλωσε η J&J.

Η δημοσίευση του Βρετανικού Guardian

Ο Βρετανικός Guardian δημοσίευσε μια σειρά από ερωτήσεις και απαντήσεις για τη μετάλλαξη της Μποτσουάνα ή Όμικρον πλέον, τον τρόπο που εξαπλώθηκε σε νοτιοαφρικανικές χώρες, ενώ εξηγεί τους λόγους της παγκόσμιας ανησυχίας.

Πότε εντοπίστηκε για πρώτη φορά η μετάλλαξη;

Η παραλλαγή εντοπίστηκε την Τρίτη και χαρακτηρίστηκε επισημάνθηκε ως ανησυχητική λόγω του μεγάλου αριθμού των μεταλλάξεών της, που θα μπορούσαν να παρακάμψουν την ανοσία.

Αρχικά, η αύξηση των κρουσμάτων της συγκεκριμένης παραλλαγής εντοπίστηκε στην επαρχία Γκαουτένγκ της Νότιας Αφρικής, ήτοι μια αστική περιοχή που περιλαμβάνει την Πρετόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ, τις τελευταίες δύο εβδομάδες.

Οι συγκεκριμένοι δύο παράγοντες έθεσαν γρήγορα την παραλλαγή στο μικροσκόπιο της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, με τον επικεφαλής ιατρικό σύμβουλο της βρετανικής Υπηρεσίας Υγείας και Ασφάλειας να αναφέρει την Παρασκευή την παραλλαγή ως την «πιο ανησυχητική που έχουμε δει».

Από πού προήλθε η νέα παραλλαγή;

Αν και αρχικά συνδέθηκε με την επαρχία Γκαουτένγκ, η παραλλαγή δεν προήλθε κατ’ ανάγκη από εκεί. Το παλαιότερο δείγμα που εμφάνισε την παραλλαγή συλλέχθηκε στην Μποτσουάνα στις 11 Νοεμβρίου. Οι επιστήμονες λένε ότι ο ασυνήθιστος αριθμός μεταλλάξεων υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να έχει προκύψει έπειτα από χρόνια λοίμωξη ανοσοκατεσταλμένου ατόμου, όπως ένας ασθενής με HIV/Aids, που δεν λαμβάνει θεραπεία.

Γιατί ανησυχούν οι επιστήμονες για την παραλλαγή;

Η παραλλαγή συγκεντρώνει πάνω από 30 μεταλλάξεις στην πρωτεϊνική ακίδα - το «κλειδί» που χρησιμοποιεί ο ιός για να ξεκλειδώσει τα κύτταρα του σώματός μας. Ο αριθμός είναι υπερδιπλάσιος σε σύγκριση με εκείνον που παρουσιάζει η παραλλαγή Δέλτα, η οποία έχει κυριαρχήσει πλέον σε όλο τον κόσμο.

Η εξέλιξη δημιουργεί ανησυχίες ότι τα αντισώματα από προηγούμενες λοιμώξεις ή εμβολιασμό ενδέχεται να μην ταιριάζουν πλέον καλά στην αντιμετώπιση της λοίμωξης. Με βάση τις γνώσεις για τη λίστα των μεταλλάξεων, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο ιός θα είναι πιο πιθανό να μολύνει ή να επαναμολύνει ανθρώπους που έχουν ανοσία σε προηγούμενες παραλλαγές.

Είναι πιο μεταδοτική η νέα παραλλαγή;

Οι ειδικοί δεν μπορούν να δηλώσουν με βεβαιότητα κατά πόσο η παραλλαγή αυτή μπορεί να είναι πιο μεταδοτική. Ωστόσο, η εικόνα είναι ανησυχητική. Στη Νότια Αφρική παρουσιάστηκε ραγδαία αύξηση κρουσμάτων από 273 στις 16 Νοεμβρίου σε περισσότερα από 1.200 στις αρχές αυτής της εβδομάδας. Πάνω από το 80% των νέων κρουσμάτων εντοπίζεται στην επαρχία Γκαουτένγκ, όπου μια πρώτη ανάλυση των αποτελεσμάτων δείχνει ότι η παραλλαγή έχει γίνει γρήγορα το κυρίαρχο στέλεχος.

Ο δείκτης R, που δείχνει πόσο γρήγορα αναπτύσσεται μια επιδημία, εκτιμάται ότι διαμορφώνεται στο 1,47 για τη Νότια Αφρική, αλλά αυξάνεται στο 1,93 στην Γκαουτένγκ. Ωστόσο, σχολιάζει ο Guardian, είναι πιθανό τα στοιχεία αυτά να προκύπτουν από στατιστικό λάθος, ωστόσο τα δεδομένα έχουν προκαλέσει αρκετή ανησυχία προληπτικά μέτρα.

Θα είναι αποτελεσματικά τα υπάρχοντα εμβόλια;

Οι επιστήμονες ανησυχούν για τον μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η νέα παραλλαγή ενδεχομένως να μπορεί να παρακάμπτει την υπάρχουσα ανοσολογική προστασία.Για την ώρα, οι όποιες προβλέψεις στηρίζονται σε θεωρητικές εκτιμήσεις και οι επιστήμονες σπεύδουν να κάνουν κλινικές έρευνες προκειμένου να εξακριβώσουν πόσο αποτελεσματικά είναι τα αντισώματα έναντι της νέας παραλλαγής.

Τα δεδομένα από την κοινότητα, σχετικά με τα ποσοστά επαναμόλυνσης θα δώσουν επίσης μια σαφέστερη ένδειξη για την έκταση οποιασδήποτε αλλαγής στην ανοσία.

Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η παραλλαγή θα αναγνωρίζεται από τα υπάρχοντα αντισώματα, ενδεχομένως όμως τα υπάρχοντα εμβόλια να παρέχουν μικρότερη προστασία. Αυτός είναι και ο λόγος που γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού και χορήγησης της τρίτης δόσης σε ηλικιωμένους και ομάδες αυξημένου κινδύνου.

Μπορεί η παραλλαγή να προκαλέσει πιο σοβαρή νόσηση;

Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία για το κατά πόσο η παραλλαγή της Μποτσουάνας οδηγεί σε πιο βαριά συμπτώματα, κάτι που παρακολουθούν οι επιστήμονες στη Νότια Αφρική προσεκτικά. Με δεδομένη τη χρονική υστέρηση μεταξύ των λοιμώξεων και της βαριάς ασθένειας, θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες προτού υπάρξουν σαφή στοιχεία σχετικά με αυτό.

Μπορούν να τροποποιηθούν τα εμβόλια για να την αντιμετωπίσουν;

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ομάδες εργάζονται ήδη για την ενημέρωση των εμβολίων, προκειμένου να μπορούν να αντιμετωπίσουν την παραλλαγμένη ακίδα πρωτεΐνης. Αντίστοιχες κινήσεις έγιναν και με τις μεταλλάξεις Βήτα και Δέλτα, αν και αποδείχθηκε ότι τα υπάρχοντα εμβόλια ανταποκρίθηκαν αποτελεσματικά.

Παρόλα αυτά, οι ερευνητικές ομάδες ήταν ήδη έτοιμες να δημιουργήσουν νέες φόρμουλες εμβολίων και βρίσκονται σε επικοινωνία με τις ρυθμιστικές αρχές ποιες πρόσθετες δοκιμές θα απαιτούνταν. Ωστόσο, ενδεχομένως να χρειαστούν ακόμη και έξι μήνες προτού τα ενημερωμένα εμβόλια να είναι ευρέως διαθέσιμα.

Πόσο πιθανό είναι να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο;

Η πλειοψηφία των νέων κρουσμάτων της παραλλαγής της Μποτσουάνας καταγράφεται στη Νότια Αφρική, λιγότερα στη Μποτσουάνα και το Χονγκ Κονγκ. Ένα ακόμη κρούσμα εντοπίστηκε χθες στο Ισραήλ, ενώ το μεσημέρι της Παρασκευής ανακοινώθηκε και το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στο Βέλγιο. Καθώς όμως η παραλλαγή φαίνεται να έχει υψηλή διάδοση στην κοινότητα της Νότιας Αφρικής, δεν δείχνει απίθανο να έχει εξαπλωθεί χωρίς να είναι ακόμη ανιχνεύσιμη και σε άλλες χώρες.

Ποια είναι η εμπειρία από άλλες παραλλαγές;

Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει ότι οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις επιβραδύνουν κάπως τη διάδοση. Όμως, τα μέτρα αυτά είναι απίθανο να σταματήσουν εντελώς την εξάπλωση μιας νέας παραλλαγής.