Τα παιδιά και οι έφηβοι αποτελούν την ηλικιακή ομάδα με τον χαμηλότερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης και επιπλοκών από τον SARS-CoV-2. Αντιπροσωπεύουν το 1-8% των εργαστηριακά επιβεβαιωμένων περιπτώσεων και λιγότερο από το 1% του συνολικού αριθμού των θανάτων. Τα περισσότερα παιδιά που προσβάλλονται παραμένουν ασυμπτωματικά ή εμφανίζουν ήπιες κλινικές εκδηλώσεις και αναρρώνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ένα μικρό ποσοστό παιδιών, ωστόσο, εμφανίζει σοβαρή νόσο, που μπορεί να απαιτήσει εισαγωγή σε μονάδα εντατικής νοσηλείας.

Τον Απρίλιο του 2020 περιγράφηκε μια νέα κλινική οντότητα, το πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο των παιδιών (MIS-C) ή παιδιατρικό πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο (PIMS), χρονικά σχετιζόμενο με τον SARS-CoV-2, σε παιδιά με ιστορικό λοίμωξης από τον ιό αυτόν. Πρόκειται για μια σοβαρή μορφή της νόσου, ένα κλινικό σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από πολυοργανική συμμετοχή, με εκδηλώσεις από το αναπνευστικό, το γαστρεντερικό ή το καρδιαγγειακό σύστημα, αιματολογικές ή βλεννογονοδερματικές αλλοιώσεις, εξηγεί η κ. Μαρία Ελένη Βαρανάκη, Επιμελήτρια Παιδίατρος στο Metropolitan Hospital. Παράλληλα, παρατηρείται χαρακτηριστική αύξηση των δεικτών φλεγμονής, αναιμία, λεμφοπενία και θρομβοπενία. Το σύνδρομο αυτό αποτελεί όψιμη εκδήλωση της νόσησης από COVID-19, καθώς εκδηλώνεται 2-4 εβδομάδες μετά την οξεία λοίμωξη.

Το σύνδρομο που τρομάζει

Από την πρώτη αναφορά στο σχετιζόμενο με τον SARS-CoV-2, παιδιατρικό πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο, τον Απρίλιο του 2020, όλο και περισσότερα παιδιά διαγιγνώσκονται με το σύνδρομο. Μάλιστα, οι παιδίατροι ανά τον κόσμο έρχονται σταδιακά αντιμέτωποι με ένα ευρύτερο φάσμα φλεγμονωδών νόσων που σχετίζονται με λοίμωξη από τον SARS-CoV-2 στα παιδιά. Πλέον, περιγράφονται τρία σύνδρομα στον παιδιατρικό πληθυσμό που αποδίδονται στη νόσο COVID-19:

1. Το κλασικό παιδιατρικό πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο (PIMS), χρονικά σχετιζόμενο με τον SARS-CoV-2. Το PIMS εμφανίζει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

Αφορά παιδιά που εμφανίζουν επίμονο πυρετό, εργαστηριακή εικόνα συμβατή με φλεγμονή και ενδείξεις πολυοργανικής δυσλειτουργίας (υπόταση, shock, μυοκαρδιακή δυσλειτουργία, αναπνευστική νόσο, νεφρική νόσο, γαστρεντερική συμμετοχή, νευρολογικές διαταραχές, εξάνθημα).

• Στην περίπτωσή του έχουν αποκλειστεί άλλες προφανείς αιτίες λοίμωξης όπως η βακτηριακή σήψη, το σταφυλοκοκκικό και το στρεπτοκοκκικό τοξικό σύνδρομο.
• Ο μοριακός έλεγχος (PCR) για SARS-CoV-2 μπορεί να είναι θετικός ή αρνητικός.

2. Η τυπική νόσος Kawasaki, σχετιζόμενη με τον SARS-CoV-2 (KD-TS). Αφορά παιδιά που πληρούν τα κριτήρια της νόσου Kawasaki, και παράλληλα υπάρχουν ενδείξεις μόλυνσης ή έκθεσης στον συγκεκριμένο ιό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τόσο ο μοριακός έλεγχος (PCR) για SARS-CoV-2 όσο και ο ορολογικός έλεγχος (έλεγχος αντισωμάτων) μπορεί να είναι θετικός ή αρνητικός.

3. Το φλεγμονώδες σύνδρομο με πυρετό, σχετιζόμενο με τον SARS-CoV-2 (FIS-TS). Πρόκειται για περιπτώσεις παιδιών που εμφανίζουν πυρετό και εργαστηριακή εικόνα συμβατή με φλεγμονή (αυξημένη CRP, ουδετεροφιλία, λεμφοπενία, αύξηση των D-Dimmers και της φερριτίνης) αλλά στερούνται των χαρακτηριστικών των δύο παραπάνω κατηγοριών. Στα ασθενή αυτά παιδιά δεν εντοπίζονται άλλα λοιμώδη ή φλεγμονώδη αίτια, ενώ τόσο ο μοριακός όσο και ο ορολογικός έλεγχος μπορεί να είναι θετικός ή αρνητικός.

Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν περιπτώσεις παιδιατρικών ασθενών που ανήκουν στις προαναφερθείσες κατηγορίες και εμφανίζουν παράλληλα διεισδυτικές βακτηριακές λοιμώξεις ή λοιμώξεις από ευκαιριακά παθογόνα. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι κατά την έντονη φλεγμονή που παρατηρείται στα τρία αυτά σύνδρομα μπορεί να επηρεαστεί και η ανοσία στα κοινά παθογόνα.

Φαίνεται ότι έχουμε πολλά ακόμα να μάθουμε σχετικά με το φάσμα αυτό των φλεγμονωδών νόσων που αποδίδονται στον SARS-CoV-2 και ότι πολλά ακόμα ερωτήματα, όπως:

• Το ποιοι παθογενετικοί μηχανισμοί κρύβονται πίσω από την εμφάνιση των φλεγμονωδών νόσων που σχετίζονται με τον SARS-CoV-2.
• Το αν οι ασθενείς με FIS-TS κινδυνεύουν να μεταπέσουν σε KD- TS ή PIMS-TS ή αντίστοιχα οι ασθενείς με KD -TS σε PIMS-TS.
• Το αν υπάρχουν βιοδείκτες που να βοηθούν στη διαφορική διάγνωση μεταξύ των φλεγμονωδών νόσων που οφείλονται στον SARS-CoV-2 και σε άλλη νόσο.
• Το ποιος είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης ανευρυσμάτων σε κάθε μία από τις προαναφερθείσες κατηγορίες παιδιατρικών ασθενών.
• Το αν είναι ικανή η χρήση αντιφλεγμονωδών και ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης ανευρυσμάτων των στεφανιαίων αγγείων.

Μένει να απαντηθούν.