Προβληματισμένη εμφανίζεται η αγορά για τη πορεία της φαρμακευτικής δαπάνης και στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Σύμφωνα με τα όρια που έχουν καθοριστεί με απόφαση του Υπουργού Υγείας ο διαθέσιμος προϋπολογισμός για φάρμακα για τα δημόσια νοσοκομεία προσδιορίζεται στα 500 εκατ. ευρώ. Οι ανάγκες όμως σε φάρμακα για τα νοσοκομεία υπερβαίνουν κατά πολύ αυτό το ποσό. Μάλιστα, οι εκτιμήσεις θέλουν την πραγματική δαπάνη για το 2019 να διαμορφώνεται στα 910 εκατ. ευρώ, δηλαδή να κλείνει με υπέρβαση, γνωστή και ως clawback, ύψους 410 εκατ. ευρώ.

Το μεγαλύτερο βάρος του clawback καλούνται να καλύψουν τα ογκολογικά φάρμακα, όπως δείχνουν και εκτιμήσεις της IQVIA. Η «ακτινογραφία» της νοσοκομειακής δαπάνης για το 3ο τρίμηνο του 2019, σε δείγμα 81 από τα 129 νοσοκομεία (περίπου 60%), εκτιμά πως στις ογκολογικές θεραπείες αντιστοιχεί το 30% των πωλήσεων των νοσοκομείων, σε αξίες. Δεύτερη κατηγορία φαρμάκων σε πωλήσεις είναι τα σκευάσματα κατά των λοιμώξεων για συστηματική χορήγηση (αντιβιοτικά, αντιικά, ανοσοσφαιρίνες, εμβόλια κλπ) με ποσοστό περίπου 16%, σύμφωνα με την έρευνα, η οποία περιλαμβάνει στοιχεία από τις 6 από τις 7 υγειονομικές περιφέρειες (δεν διατίθενται δεδομένα από τα νοσοκομεία της Κρήτης). Τη λίστα συμπληρώνουν οι θεραπείες για το αίμα και τα αιμοποιητικά όργανα (αντιθρομβωτικοί παράγοντες, αντιαιμορραγικά κλπ) με 7%, τα φάρμακα για παθήσεις του νευρικού συστήματος με 5,5% και σκευάσματα για προβλήματα της πεπτικής οδού και το μεταβολισμό με 5%. Σε όγκους το μεγαλύτερο μερίδιο της φαρμακευτικής δαπάνης αφορά στους ορούς, με ποσοστό 50%.

Με την ογκολογία να οδηγεί και τις θεραπευτικές εξελίξεις, στο επίκεντρο των οποίων βρίσκονται καινοτόμες και υψηλού κόστους θεραπείες που μάχονται διάφορες μορφές καρκίνου, είναι για ακόμη μια φορά εμφανής η ανάγκη για εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών εξισορρόπησης των δαπανών. Οι διαπραγματεύσεις των τιμών αποζημίωσης, με την αξιοποίηση διάφορων μοντέλων, όπως οι συμφωνίες με βάση το αποτέλεσμα ή επιμερισμού κινδύνου, που προβλέπονται και νομοθετικά, μπορεί να συμβάλουν στον εξορθολογισμό των δαπανών. Ο διορισμός των δύο βασικών Επιτροπών Αξιολόγησης και Διαπραγμάτευσης αναμένεται να «ξεπαγώσει» τη διαδικασία, αν και για τις φαρμακευτικές εταιρείες ουσιαστική «ανάσα» στις δαπάνες μπορεί να δώσει μόνο η αύξηση των κλειστών προϋπολογισμών.