Η ΕΕ δεν θα παρατείνει τη λειτουργία του μηχανισμού διαφάνειας και χορήγησης αδειών εξαγωγής εμβολίων κατά της COVID-19, που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2021. Αυτό σημαίνει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2022 οι παραγωγοί εμβολίων δεν θα χρειάζεται πλέον να ζητούν άδεια για την εξαγωγή εμβολίων εκτός της ΕΕ. Η διαφάνεια των εξαγωγών θα εξακολουθήσει να διασφαλίζεται μέσω ενός νέου μηχανισμού παρακολούθησης που θα παρέχει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έγκαιρα, ειδικά για κάθε εταιρεία στοιχεία για τις εξαγωγές εμβολίων. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την τρέχουσα επιδημιολογική κατάσταση, προκειμένου να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, εάν χρειαστεί.

Η απόφαση αυτή εντάσσεται στις ευρύτερες προσπάθειες της ΕΕ να διευκολύνει την όσο το δυνατόν πιο ευρεία και γρήγορη παραγωγή και την ισότιμη κατανομή εμβολίων κατά της νόσου COVID-19, για τα οποία υπάρχει επείγουσα ανάγκη:

• Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος πάροχος εμβολίων κατά της νόσου COVID-19, έχοντας εξαγάγει πάνω από 1,3 δισεκατομμύρια δόσεις μέχρι στιγμής, δηλαδή πάνω από το ήμισυ της παραγωγής της.
• Η ΕΕ θα δωρίσει επίσης τουλάχιστον 500 εκατομμύρια δόσεις στις πλέον ευάλωτες χώρες κατά τους προσεχείς μήνες.
• Η ΕΕ έχει δεσμεύσει 1 δισ. ευρώ για τη δημιουργία κόμβων παρασκευής σε διάφορες περιοχές της Αφρικής με τους Αφρικανούς εταίρους μας και τους βιομηχανικούς εταίρους μας. Στόχος είναι να αυξηθεί η μόνιμη ικανότητα παραγωγής εμβολίων και να κατανεμηθεί καλύτερα σε ολόκληρο τον κόσμο.
• Η ΕΕ έχει συμμετάσχει ενεργά στην επιδίωξη συμφωνίας στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για μια ολιστική αντίδραση στην πανδημία COVID-19, ώστε να διευκολυνθεί η παραγωγή και η εξαγωγή εμβολίων και άλλων βασικών φαρμάκων.

Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και επίτροπος Εμπορίου, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε: «Η ΕΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας προσπάθειας εμβολιασμού. Έχουμε εξαγάγει πάνω από το ήμισυ της παραγωγής εμβολίων μας και έχουμε στηρίξει και χρηματοδοτήσει πρωτοβουλίες όπως ο COVAX, οι οποίες συμβάλλουν στη διασφάλιση της πρόσβασης σε εμβόλια στα μέρη του κόσμου που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη. Έχοντας επίγνωση των ευθυνών που έχουμε σε παγκόσμιο επίπεδο, είμαι ικανοποιημένος από το γεγονός ότι τώρα θα αντικαταστήσουμε το ισχύον σύστημα χορήγησης αδειών με έναν νέο μηχανισμό παρακολούθησης, για να αποκτήσουμε ακριβή στοιχεία σχετικά με τις εξαγωγές μας. Απομένουν ακόμη αρκετά να γίνουν για την επίτευξη του στόχου του παγκόσμιου εμβολιασμού· γι' αυτό, θα διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας σε όλα τα μέτωπα κατά την προσεχή υπουργική σύνοδο του ΠΟΕ, ώστε να εξασφαλίσουμε μια ολιστική παγκόσμια αντίδραση στην πανδημία.».

Η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, κ. Στέλλα Κυριακίδου, δήλωσε τα εξής: «Ο εμβολιασμός του παγκόσμιου πληθυσμού αποτελεί αναγκαιότητα για να ξεπεράσουμε την πανδημία COVID-19. Εμείς δεν είπαμε ποτέ “Πρώτα η Ευρώπη”. Αντίθετα, η αλληλεγγύη στον τομέα των εμβολίων ήταν από την αρχή το σήμα κατατεθέν μας . Η ΕΕ επέδειξε αλληλεγγύη ακόμη και στις πιο δύσκολες περιόδους και εξήγαγε σε άλλες χώρες πάνω από τις μισές δόσεις εμβολίων που παραγάγαμε. Θα συνεχίσουμε να το πράττουμε διατηρώντας παράλληλα τη διαφάνεια και την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις εξαγωγές μας, καθοδηγώντας τις παγκόσμιες προσπάθειες για τη διάσωση ανθρώπινων ζωών και τον τερματισμό αυτής της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης.».

Ο νέος μηχανισμός παρακολούθησης θα διασφαλίσει τη συνεχή και έγκαιρη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις εξαγωγές δόσεων εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 και των δραστικών ουσιών για την παραγωγή των εν λόγω εμβολίων σε επίπεδο εταιρείας. Τα στοιχεία αυτά θα συλλέγονται από τις τελωνειακές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ. Η Επιτροπή θα δημοσιοποιεί τα στοιχεία αυτά σε συγκεντρωτικό επίπεδο.

Σκοπός του μηχανισμού διαφάνειας και χορήγησης αδειών εξαγωγής εμβολίων ήταν η διασφάλιση της παράδοσης εμβολίων στους Ευρωπαίους σύμφωνα με τις συμβατικές υποχρεώσεις των εταιρειών. Το σύστημα έχει βελτιώσει σημαντικά τη διαφάνεια της παραγωγής, των παραδόσεων και των αλυσίδων εφοδιασμού εμβολίων. Έχει επίσης δείξει ότι η ΕΕ κατέχει ηγετική θέση παγκοσμίως όσον αφορά τις εξαγωγές εμβολίων. Οι παραδόσεις εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 στην Ένωση συνεχίζονται με αυξανόμενο ρυθμό, με αποτέλεσμα τη σαφή πρόοδο της εκστρατείας εμβολιασμού στην Ένωση. Ωστόσο, η εκστρατεία εμβολιασμού μας βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και εξακολουθούν να υπάρχουν αβεβαιότητες. Με τις νέες επιδημικές εξάρσεις του ιού στην ΕΕ και τον κίνδυνο νέων παραλλαγών του ιού της νόσου COVID-19, εξακολουθεί να υπάρχει ανάγκη διαφάνειας των εξαγωγών εμβολίων, κάτι που η ΕΕ θα συνεχίσει να επιδιώκει στο πλαίσιο του νέου μηχανισμού παρακολούθησης.