«Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη για συντονισμένη και συστηματική προσέγγιση σε επίπεδο Ε.Ε. για τη στήριξη της ανάπτυξης, της παραγωγής και της αγοράς των απαραίτητων εμβολίων, θεραπειών και διαγνωστικών καθώς και προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού (PPE) και ιατρικών συσκευών» αναφέρει σε άρθρο του, το Euractiv.

Αυτή η έλλειψη προετοιμασίας κόστισε θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. «Αν κοιτάξετε τις απώλειες ζωών κατά την πανδημία, μπορεί να συγκριθεί μόνο με τον Β΄Παγκ. Πόλεμο. Μόνο κατά τη διάρκεια των πολέμων μπορεί να συμβεί αυτό» ανέφερε ο Ιωάννης Βαρδακαστάνης, μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για την Αναπηρία, κατά τη διάρκεια πρόσφατης εκδήλωσης.

Ο Jan-Willem Scheijgrond, επικεφαλής της κυβέρνησης και των δημοσίων υποθέσεων στην ολλανδική εταιρεία ιατρικών συσκευών Philips, δήλωσε ότι «κατά τη διάρκεια της πανδημίας, είδαμε τα συστήματα υγείας να καταρρέουν. Όπως μία οροφή αποκαλύπτει τις τρύπες της όταν αρχίζει να βρέχει».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έλαβε δράση...

Το 2020, η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν κάλεσε την Ε.Ε. να μάθει από την τωρινή κρίση και να χτίσει μία Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας. Το Νοέμβριο του 2020, η Κομισιόν έβαλε μπροστά μία σειρά από προτάσεις για την ενδυνάμωση της υγειονομικής ασφάλειας της Ε.Ε. και για να είναι έτοιμη για το μέλλον.

Η πανδημία επίσης επιτάχυνε τον ψηφιακό μετασχηματισμό στην υγειονομική περίθαλψη και ενίσχυσε την καινοτομία στον τρόπο λήψης φροντίδας των ασθενών. Η δημιουργία ενός χώρου ψηφιακών δεδομένων υγείας είναι μέρος μίας ψηφιακής μετάβασης, η οποία δεν είναι τόσο εύκολο να διενεργηθεί σύμφωνα με Wolfgang Philipp, επικεφαλής της μονάδας αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης για την υγεία και εμβολίων στη DG Sante της Επιτροπής.

«Δεν είναι μια απλή διαδικασία, να αναπτύξουμε και να καταστήσουμε τα δεδομένα διαλειτουργικά, και να τα διατηρήσουμε ασφαλή ταυτόχρονα», προειδοποίησε, προσθέτοντας ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο ρόλος της προετοιμασίας για μελλοντικές κρίσεις πέφτει στη νέα Αρχή Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (HERA), η οποία παρουσιάστηκε πρόσφατα από την Επιτροπή. «Η HERA θα είναι σε θέση να αρχίσει να εργάζεται για να εξοπλίσει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της με εργαλεία και μηχανισμούς για την πρόβλεψη σοβαρών διασυνοριακών απειλών για την υγεία και τον εντοπισμό αποτελεσματικών απαντήσεων», εξήγησε ο αξιωματούχος της Επιτροπής.

... και δέχτηκε κριτική

Ο Σουηδός Ευρωπαίος νομοθέτης Jytte Guteland επέκρινε τις υγειονομικές αρχές της ΕΕ αλλά τόνισε τη σημασία στην αντιμετώπιση των διασυνοριακών απειλών και της καλύτερης προετοιμασίας για μελλοντικές πανδημίες. «Οι υπηρεσίες πρέπει να έχουν οικονομικούς μυς για να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι» είπε.

Επίσης άσκησε κριτική για την HERA, λέγοντας ότι δεν είναι αρκετή. «Είναι πολύ μικρή, δεν είναι ανεξάρτητη, δεν είναι μία μεγάλη υπηρεσία. Θέλουμε να είναι παρόμοια με την BARDA [Biomedical Advanced Research and Development Authority] αλλά μοιάζει περισσότερο με κάτι εσωτερικό στην Κομισιόν» είπε αναφερόμενο στην υπηρεσία της Αμερικανικής Κυβέρνησης, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός εμβολίου COVID.

Η Guteland μίλησε και για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμός Φαρμάκων, λέγοντας ότι «χρειάζεται καλύτερη προετοιμασία και μεγαλύτερους μυς».

Ο Βαρδακαστάνης της ΕΟΚΕ αμφισβήτησε συνολικά κατά πόσον υπάρχει τώρα η δυναμική για τη διόρθωση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, αναφέροντας τι συνέβη κατά τις διαπραγματεύσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Next Generation EU και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης τον Ιούλιο του 2020.

«Προσπαθούσαν να μειώσουν τον προϋπολογισμό και μία από τις κύριες περικοπές ήταν στον τομέα της υγείας. Και αυτό ήταν στη μέση της πανδημίας», είπε. Ο Βαρδακαστάνης πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχει πολιτική βούληση» για αλλαγή «μετά από πολλά χρόνια λιτότητας, μετά από πολλά χρόνια πολύ χαμηλής, αν όχι καθόλου, προτεραιότητας στις επενδύσεις στα δημόσια συστήματα υγείας». «Η απάντηση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο υπήρξε, ωστόσο η φιλοδοξία πρέπει να είναι μεγαλύτερη. Η επένδυση πρέπει να είναι μεγαλύτερη στα δημόσια συστήματα υγείας», επέμεινε ο Βαρδακαστάνης.

ΠΗΓΗ: euractiv