Σύμφωνα με την Ένωση Ασθενών Ελλάδος η δημόσια συζήτηση για τη ριζική αναδιάρθρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας οφείλει μετά από πολυετείς αναβολές και σπασμωδικές προσπάθειες να γίνει με όρους επιστημονικής τεκμηρίωσης και δημοκρατίας και με στόχευση στην ισότιμη πρόσβαση, την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα.

Τα τελευταία χρόνια έχουν συντελεστεί ορισμένα θετικά βήματα όπως η ενσωμάτωση των ταμείων στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η εκπόνηση θεραπευτικών πρωτοκόλλων και η αξιολόγηση τεχνολογιών υγείας. Ωστόσο, οι τομές που απαιτούνται είναι πολύ ευρύτερες για να εξαλείψουν παθογένειες που χρονίζουν όπως η απουσία ενός δομημένου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας, η ανορθολογική κατανομή των νοσηλευτικών ιδρυμάτων και η απουσία διαδικασιών αξιολόγησης των παρόχων και των υπηρεσιών.

Οι Ασθενείς Ελλάδος θεωρούν ότι η δημόσια συζήτηση για το νέο Ε.Σ.Υ. οφείλει να γίνει στη βάση των πραγματικών δεδομένων και αναγκών. Περίπου το 25% του πληθυσμού ζει με μία χρόνια πάθηση και σημαντικός αριθμός των θανάτων από τις τρεις συχνότερες αιτίες (καρδιαγγειακά νοσήματα, νεοπλασίες και παθήσεις του αναπνευστικού) θα μπορούσε να αποφευχθεί με μέτρα πρόληψης. Επιπλέον, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το 20% των πολιτών έχει ανικανοποίητες ανάγκες υγείας και σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ το 10% αντιμετωπίζει κάθε χρόνο καταστροφικές δαπάνες υγείας. Την ίδια στιγμή η δημόσια δαπάνη για την υγεία στην Ελλάδα είναι στο 5% του συρρικνούμενου επί μία δεκαετία ΑΕΠ, ενώ ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος ξεπερνά το 7%.

Η γήρανση του πληθυσμού, οι ανισότητες στην υγεία, οι αυξημένες προσδοκίες των ασθενών και το αυξανόμενο κόστος της υγειονομικής περίθαλψης σε συνδυασμό με τη συρρίκνωση των διαθέσιμων πόρων δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο και επιτείνουν την ανάγκη μίας σε βάθος μεταρρύθμισης που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες προκλήσεις. Ωστόσο η έλλειψη πόρων και οι χαμηλές δημόσιες δαπάνες ούτε αποτελούν το μόνο αίτιο της αναποτελεσματικότητας του Ε.Σ.Υ., ούτε μπορούν να συνιστούν στο διηνεκές τη βολική δικαιολογία που επικαλύπτει την έλλειψη πολιτικής βούλησης και στρατηγικού σχεδιασμού.

Προτάσεις της Ένωσης

Οι πολίτες και οι ασθενείς έχουμε ανάγκη από και δικαίωμα σε ένα σύγχρονο, λειτουργικό και φιλικό υγειονομικό σύστημα:

- Με εύκολη, γρήγορη και δωρεάν πρόσβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα και στον οικογενειακό ιατρό της επιλογής μας

- Με έμφαση στην πρόληψη και τον προσυμπτωματικό έλεγχο, μέσα από ένα ξεχωριστό προϋπολογισμό για τη δημόσια υγεία και την αγωγή και προαγωγή υγείας

- Με μία νέα αντίληψη για τη νοσοκομειακή περίθαλψη που θα περιλαμβάνει δομές ημερήσιας και κατ’ οίκον νοσηλείας, μονάδες χρόνιων ασθενειών, κέντρα αποκατάστασης και ξενώνες

τελικού σταδίου, κατανεμημένα σε όλη την επικράτεια βάσει των τεκμηριωμένων αναγκών υγείας του πληθυσμού

- Με δραστικά μέτρα για τη μείωση της ιδιωτικής δαπάνης υγείας και χωρίς το βάρος των άτυπων πληρωμών που απειλούν τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών και επιτείνουν τις κοινωνικές ανισότητες

- Με άμεση και προσιτή πρόσβαση στο πλέον κατάλληλο φάρμακο βάσει της κλινικής αξιολόγησης, των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και των κατευθυντήριων οδηγιών

- Με πλήρη καταγραφή και αξιοποίηση δεδομένων μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, των μητρώων ασθενών και του ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας, προς όφελος των ληπτών των υπηρεσιών και με διασφάλιση της πλήρους πρόσβασης του κάθε πολίτη στα προσωπικά δεδομένα του, όπως ορίζεται από το GDPR.

Η Ένωση Ασθενών Ελλάδας είναι έτοιμη να συμβάλει με τις προτάσεις της στη χάραξη, υλοποίηση και αξιολόγηση των πολιτικών για ένα νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας, μέσα από την οπτική και τις ανάγκες των ίδιων των χρηστών του. Η πρόσφατη υγειονομική κρίση κατέστησε φανερό ότι ένα ισχυρό δημόσιο σύστημα δεν θωρακίζει μόνο την υγεία και την ευζωία του πληθυσμού, αλλά αποτελεί μοχλό κοινωνικής ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης. Για τους παραπάνω λόγους, οι μεταρρυθμίσεις στο πεδίο της υγείας θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα ουσιαστικού διαλόγου, μετρήσιμων δεδομένων, ισχυρής πολιτικής και διακομματικής βούλησης, αλλά και κοινωνικής αποδοχής.